مدارک لازم برای حضانت فرزند چیست؟ حضانت یک واژه عربی و از ریشه حضن بوده و در لغت به معنای در آغوش کشیدن، نگهداری و پرورش دادن کودک است.
حضانت در معنای حقوقی خود، به حق و وظیفه پدر و مادر در رفع نیازهای مادی و معنوی طفل و توجه به وی تا رسیدن به سن بلوغ و استقلال وی اشاره میکند.
باید خاطر نشان کرد که در این خصوص دعاوی حضانت بسیار مطرح میگردد.
بسیاری از افراد، مفهوم حضانت را با ولایت طفل اشتباه میگیرند.
پس لازم است تا با توجه به دعاوی خانواده مطروحه، معنای دقیق حضانت و تفاوت آن را با نظام ولایت در حقوق ایران در ابتدای کار بررسی نماییم.
فهرست مطالب
حضانت چیست؟
به معنای حق و تکلیف پدر و مادر در نگهداری از بچه و رفع احتیاجات او میباشد.
در واقع هدف از حضانت، حمایت و حفاظت از وضع مساعد جسمی و روحی بچه است.
حضانت با ولایت طفل چه فرقی دارد؟
ولایت تنها به پدر و پدربزرگ یا همان جد پدری، تعلق دارد.
در واقع مدیریت اموال و دارایی طفل با حفظ مصالح او ولایت میباشد.
به عبارت دیگر موضوع ولایت، بیشتر امور مالی طفل است.
این حق، هیچگاه به مادر تعلق نمیگیرد.
اهمیت حضانت طفل چیست؟
اصولاً حضانت طفل، تکلیف مشترک پدر و مادر است اما پس از جدایی این دو، معمولاً هر کدام میخواهند بچه را بر اساس شیوه خویش، تربیت کرده و به او توجه کنند.
به همین دلیل دعوای حضانت طفل، از رایجترین دعاوی است که در دادگاه خانواده جریان دارد.
حضانت بچه بعد طلاق چگونه است؟
موضوع حضانت بچه بعد طلاق، در ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی مورد بررسی قرار گرفته است.
برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی میکنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است.
بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه میباشد.
توجه کنید که اولویت اول دادگاه، مصلحت اطفال است.
در واقع در بسیاری از موارد، طفل علاقه شدیدی به مادر خویش دارد و ممکن است جدایی او از مادر، صدمات جبران ناپذیری به روح و روان وی وارد سازد.
بر همین مبنا، دادگاه ممکن است حضانت را به مادر دهد.
در واقع ماده به صورت کلی، اولویتی را مطرح کرده است اما تجزیه و تحلیل جزئیات و تشخیص برتری پدر یا مادر برای حضانت طفل، بر عهده قضات است.
علاوه بر موارد فوق، دادگاه الزاماً باید حضانت را بر عهده مادر یا پدر، در صورتی که یکی از آنها صلاحیت نداشته باشد، قرار دهد.
به عبارت دیگر خود پدر و مادر برای حضانت طفل اولویت دارند.
زیرا بهتر از همگان به نیازهای او آگاه میباشند و مصلحت وی را در نظر میگیرند.
مثلاً اگر مادر مبتلا به جنون شود یا با دیگری بعد از طلاق، ازدواج کند، حضانت در صورت صلاحیت پدر، به طور قطعی به وی منتقل خواهد شد.
در این فرض، پدر نیازی ندارد تا با ارائه مدارک و اسناد به دادگاه خانواده، صلاحیت خویش را به این دادگاه ثابت نماید.
با این وجود، ممکن است نه پدر و نه مادر صلاحیت حضانت طفل را نداشته باشند.
در این حالت، دادگاه شخص دیگری را برای حضانت طفل تعیین خواهد نمود.
حضانت بچه بعد از فوت پدر یا مادر با چه کسی است؟
قانون مدنی در ماده ۱۱۷۱ مقرر کرده درصورتی که یکی از والدین فوت کند، حضانت اطفال بر عهده دیگری که زنده است خواهد بود.
در این حالت، تفاوتی نمیکند که متوفی، شخصی را برای حضانت بچه، در وصیتنامه خویش معین نموده باشد یا خیر.
مثلاً اگر پدر، خواسته باشد تا بعد از مرگ وی، حضانت به پدربزرگ طفل منتقل شود، دادگاه به این وصیت وی توجه نخواهد نمود.
مگر آنکه مادر صلاحیت نگهداری طفل را نداشته باشد.
موانع حضانت بچه
دادگاه در صورتی که پدر یا مادر، مشکلی جدی داشته باشد که مانع انجام مسئولیت نگهداری طفل شود، از ایشان سلب صلاحیت خواهد نمود.
بر اساس ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی هرگاه در اثر عدم مواظبت، انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست، صحت جسمانی یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد؛
محکمه میتواند به تقاضای نزدیکان طفل، قیم او یا رئیس حوزه قضایی، هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ کند.
بعضی از مصادیق اموری که پدر یا مادر را از حق حضانت خویش محروم میسازد، در ادامه آورده شده است.
- اعتیاد زیانآور به الکل، مواد مخدر و قمار.
- اشتهار به فساد اخلاق و فحشاء.
- ابتلا به بیماریهای روانی با تشخیص پزشکی قانونی.
- سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشاء، تکدیگری و قاچاق.
- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
البته موارد فوق، تنها برای مثال و به جهت راهنمایی قاضی بیان گردیده است.
ممکن است قاضی به دلیلی دیگر، مثل عدم توجه پدر به تحصیلات طفل او را از حضانت محروم سازد.
چگونه حضانت طفل را میتوان گرفت؟
بر اساس ماده ۱۱۷۳، در صورتی که هر یک از پدر یا مادر، به دلایلی مانند اعتیاد، ضرب و جرح طفل و … صلاحیت حضانت طفل را از دست بدهد، طرف دیگر میتواند در دادگاه خانواده اقامه دعوا کرده تا حضانت طفل را به تنهایی بر عهده گیرد.
در واقع پدر و مادر باید ضمن ارائه دادخواست سلب حضانت طفل از طرف دیگر، مدارک لازم برای گرفتن حضانت را ارائه کنند تا برای دادگاه محرز شود یکی از طرفین به دلیل مشکلات اخلاقی و فساد، برای مراقبت از طفل هیچ صلاحیتی ندارد.
هر چقدر مدارک لازم برای حضانت فرزند بیشتر و قویتری از عدم صلاحیت شخص ارائه شود، احتمال بیشتری وجود دارد تا قاضی به علم برسد و حکم سلب حضانت چنین شخصی را صادر نماید.
مدارک لازم برای حضانت فرزند کداماند؟
از مهمترین مدارک لازم برای حضانت فرزند، در ابتدا اصل و کپی سند ازدواج و سند طلاق، به همراه اسناد هویتی میباشد.
با این وجود ممکن است مادر یا پدر به دلایلی مثل فوت طرف دیگر یا جدا زندگی کردن، برای کسب حضانت اقدام کنند که نیازی به ارائه گواهی طلاق ندارد.
در ادامه، قاضی باید به این علم برسد که با وجود موانع اخلاقی، پدر یا مادر، صلاحیت حضانت طفل را ندارد.
از مهمترین مدارک لازم برای حضانت فرزند که میتوان به دادگاه ارائه نمود، موارد زیر هستند.
- درخواست نظر کارشناس.
- بررسی اقدامات شخص در جهت رفع نیاز بچه.
- شهادت شاهدین مبنی بر عدم صلاحیت فرد.
- اثبات ضرب و جرح طفل توسط پدر یا مادر، با ارائه گواهی پزشکی قانونی.
- تحقیقات محلی.
- معاینه محل به درخواست مدعی.
- درخواست بررسی گواهی سوپیشینه فرد و اعتیاد او به موادمخدر یا مشروبات الکلی.
- هر نوع سندی که بدرفتاری و لحن بد شخص را در رابطه با طفل آشکار سازد.
بعد از ارائه مدارک لازم برای حضانت فرزند، دادگاه در خصوص صلاحیت شخص تصمیم میگیرد.
اگر مصلحت طفل اقتضا کند، حکم دادگاه ناظر بر سلب حضانت و انتقال آن به طرف دیگر خواهد بود.
نتیجهگیری
در این نوشتار، تلاش کردیم تا حضانت بچه و موانع آن را بررسی نموده تا بدانیم مدارک لازم برای حضانت فرزند کدام اند.
از مهمترین مدارک لازم برای حضانت طفل، گواهی طلاق و سند ازدواج، مدارک هویتی و هرگونه دلیلی است که عدم صلاحیت پدر یا مادر را اثبات نماید.
سوالات متداول
- حضانت چیست؟
توجه به نیازهای مادی و معنوی طفل و تلاش برای رفع آنان، در حد متعارف با توجه به امکانات پدر یا مادر حضانت نامیده میشود.
- حضانت بچه با کیست؟
بر اساس ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، حضانت طفل در صورت جدا بودن والدین، تا هفت سالگی با مادر و بعد از آن تا سن بلوغ با پدر است.
مگر اینکه مصلحت طفل خلاف این موضوع را اقتضا کند.
- مدارک لازم برای گرفتن حضانت فرزند چیست؟
سند ازدواج و گواهی طلاق، اسناد هویتی پدر یا مادر و هرگونه سندی که عدم صلاحیت یکی از ایشان را اثبات کند، از مدارک لازم برای حضانت فرزند هستند.
دریافت حضانت، نیازمند اثبات عدم صلاحیت طرف دیگر است.
میدانیم موانع حضانت طفل، متعدد و دشوار هستند.
در این رابطه مشاوران حقوقی دادفروز میتوانند با راهنمایی شما، کسب حضانت طفل را برایتان تسهیل نمایند.
|
|
بدون دیدگاه