دادگاه صالح برای جرم خیانت در امانت؛ جرم خیانت در امانت در صلاحیت کدام دادگاه است؟ اموال یکی از ارزش‌های مهمی است که در کنار جان، ناموس، و دین، همواره مورد تأکید شریعت اسلام قرار دارد. قانون‌گذار نیز برای حمایت از حقوق مالکیت، اقدام به تعیین جرائمی کرده که در دسته جرائم علیه اموال قرار می‌گیرند. هر فردی که مرتکب چنین جرائمی شود، به مجازات‌هایی شدید محکوم خواهد شد. یکی از جرائم رایج در این زمینه، جرم خیانت در امانت است که متأسفانه در سال‌های اخیر روند رو به رشدی داشته است.
قانون‌گذار ایران برای پیشگیری از خیانت در امانت و جلوگیری از افزایش این جرم، آن را جرم‌انگاری کرده و ممنوع نموده است. با این حال، لازم است افراد جامعه بدانند در صورتی که قربانی جرم خیانت در امانت شوند، به کدام مرجع قضایی مراجعه کنند و دادگاه صالح برای رسیدگی به این جرم کدام است. در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت، اما پیش از آن باید با مفهوم این جرم آشنا شویم.
فهرست مطالب
تعریف جرم خیانت در امانت
قبل از بررسی دادگاه صالح برای جرم خیانت در امانت بیایید کمی بیشتر درباره خیانت در امانت صحبت کنیم! تعریف جرم خیانت در امانت در ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) مصوب سال ۱۳۷۵ آمده است. طبق این ماده، “هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول، یا اسنادی نظیر سفته، چک، قبض و مانند آن به عنوان اجاره، امانت، رهن، وکالت یا هر کار دیگر با اجرت یا بی‌اجرت به کسی داده شده باشد و قرار بر این بوده که اموال مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد، اگر شخصی که اموال نزد او بوده آن‌ها را به ضرر مالک یا متصرف قانونی تصاحب، تلف، مفقود یا استفاده کند، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.”
با توجه به این ماده، عنصر مادی جرم خیانت در امانت شامل چهار مصداق است: تصاحب، تلف، مفقود کردن و استعمال.
استعمال به معنای استفاده از مال مورد امانت است. برای مثال، اگر شخصی جواهرات خود را نزد فردی به امانت بگذارد و امین آن جواهرات را اجاره دهد، مرتکب خیانت در امانت شده است. اتلاف نیز به معنای نابود کردن مال مورد امانت است و مفقود کردن به معنای گم کردن مال با سوءنیت یا سهل‌انگاری می‌باشد. تصاحب به معنای برخورد مالکانه با مال امانی است، مثل اینکه امین بعد از مطالبه مال از سوی مالک، آن را پس ندهد.
دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم خیانت در امانت
دادگاه صالح برای جرم خیانت در امانت؛ طبق ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، «دادگاه کیفری دو صلاحیت رسیدگی به تمام جرائم را دارد، مگر آنچه که به موجب قانون در صلاحیت مرجع دیگری باشد.» بنابراین، رسیدگی به جرم خیانت در امانت در صلاحیت دادگاه کیفری ۲ است.
همچنین، طبق مواد ۳۱۰ و ۳۱۱ قانون آیین دادرسی کیفری، متهم باید در دادگاهی محاکمه شود که جرم در آن حوزه قضایی واقع شده است. شرکا و معاونین جرم نیز در همان دادگاه محاکمه می‌شوند. بنابراین، شکایت مربوط به جرم خیانت در امانت باید در دادگاه کیفری ۲ محل وقوع جرم ثبت شود؛ یعنی دادگاهی که رفتار مجرمانه در حوزه آن انجام شده، صالح به رسیدگی است.
قابل گذشت بودن خیانت در امانت
طبق اصلاحات سال ۱۳۹۹ در مورد مجازات جرم خیانت در امانت، این جرم اکنون یک جرم قابل گذشت محسوب می‌شود. بدین معنی که رسیدگی به این جرم تنها در صورتی آغاز می‌شود که شاکی شکایت خود را ثبت کرده باشد. اگر شاکی شکایت نکند، دادستانی وارد پرونده نخواهد شد. همچنین در هر مرحله از رسیدگی یا حتی در حین اجرای مجازات، اگر شاکی از شکایت خود صرف‌نظر کند، پرونده مختومه می‌شود.
همچنین، طبق قانون جدید، مجازات این جرم به نصف کاهش یافته و به سه ماه تا ۱۸ ماه حبس تقلیل پیدا کرده است. علاوه بر این، شکایت از این جرم باید حداکثر ظرف یک سال از تاریخ وقوع جرم یا آگاهی از آن ثبت شود. در غیر این صورت، دیگر قابلیت استماع نخواهد داشت.
جمع‌بندی
حقوق اموال از مهم‌ترین حقوقی و دعاوی کیفری است که توسط قانون‌گذار مورد حمایت قرار گرفته است. هر گونه نقض این حقوق جرم‌انگاری شده و مجازات‌هایی برای آن تعیین شده است. یکی از مهم‌ترین جرائم علیه اموال، خیانت در امانت است که به معنای سوءنیت در تلف کردن، مفقود کردن یا تصرف مالکانه اموال امانی است.
مطابق با قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه کیفری ۲ محل وقوع جرم صالح برای رسیدگی به جرم خیانت در امانت است. پس از اتمام مراحل تحقیق در دادسرا، پرونده برای صدور حکم نهایی به این مرجع ارجاع می‌شود.
خیانت در امانت یکی از جرائمی است که معمولاً از سوی افرادی رخ می‌دهد که مورد اعتماد مالک هستند. بنابراین، اگر به مشاوره حقوقی در این زمینه نیاز دارید، با تیم حقوقی دادفروز در تماس باشید.
سوالات متداول
- جرم خیانت در امانت چیست؟
خیانت در امانت به معنای تصاحب مالکانه مال امانی یا تلف و مفقود کردن آن با سوءنیت است.
- دادگاه صالح برای رسیدگی به خیانت در امانت کدام است؟
دادگاه کیفری ۲ محل وقوع جرم صالح برای رسیدگی به این جرم است.
- آیا خیانت در امانت قابل گذشت است؟
بله، این جرم قابل گذشت است و تنها با شکایت شاکی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
بدون دیدگاه