شرایط رفع توقیف ملک چیست؟ پای‌بندی به معاملات و پرداخت بدهی‌ها در هر نظام حقوقی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به همین دلیل، قانونگذار کشور ما همچون قانون‌گذاران سایر کشورها برای کسانی که محکومیت مالی پیدا می‌کنند، اما از پرداخت آن استنکاف می‌کنند، ضمانت اجراهای سنگینی در نظر گرفته است.
یکی از این ضمانت اجراها این است که اگر کسی محکوم به پرداخت مالی به دیگری شد و از پرداخت آن امتناع کرد، می‌توان اموال و املاک او را شناسایی، توقیف و سپس در فرایند مزایده به فروش رساند و بدهی‌های فرد را از محل فروش آن مال پرداخت کرد.
با این حال، افرادی که ملک‌شان توقیف می‌شود، به دنبال آگاهی از شرایط رفع توقیف ملک در دعاوی ملک و خلع ید و تخلیه ملک هستند تا بتوانند ملک توقیف‌شده خود را آزاد کرده و مانع از فروش آن در فرایند مزایده شوند. بنابراین، آگاهی از شرایط رفع توقیف ملک ضروری است.
این شرایط در واقع مجموعه‌ای از فرایندها و مراحل است که با آگاهی از قوانین و مقررات مربوطه می‌تواند باعث آزادی ملک توقیف‌شده و ممانعت از فروش آن در مزایده شود.
فهرست مطالب
روش‌ها و شرایط رفع توقیف ملک
برای رفع توقیف ملک، روش‌ها و شرایط مختلفی وجود دارد که در ذیل به آن‌ها اشاره می‌کنیم:.
اثبات مستثنیات دین
بدهکار می‌تواند اثبات کند که ملکی که از او توقیف شده است، جز مستثنیات دین می‌باشد. طبق ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی: «مستثنیات دین صرفاً شامل موارد زیر است:
الف ـ منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکومٌ‌علیه در حالت اعسار او باشد.
ب ـ اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکومٌ‌علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
ج ـ آذوقه موجود به قدر احتیاج محکومٌ‌علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره می‌شود.
تعدیل بدهی
اگر ملک به دلیل بدهی توقیف شده باشد، یکی از شرایط رفع توقیف این است که بدهکار می‌تواند تقاضای تقسیط و تعدیل بدهی خود را کند. ماده ۱۱ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی این امکان را فراهم کرده است؛ بر اساس این ماده: «در صورت ثبوت اعسار، چنانچه مدیون متمکن از پرداخت به نحو اقساط شناخته شود، دادگاه ضمن صدور حکم اعسار با ملاحظه وضعیت او مهلت مناسبی برای پرداخت می‌دهد یا حکم تقسیط بدهی را صادر می‌کند.»
تبصره ۲ این ماده می‌گوید: «هر یک از محکومٌ‌له یا محکومٌ‌علیه می‌توانند با تقدیم دادخواست، تعدیل اقساط را از دادگاه بخواهند.»
تبدیل تامین
یکی دیگر از روش‌ها و شرایط رفع توقیف ملک این است که فرد بدهکار با ارائه مالی جایگزین، از مال توقیف‌شده رفع توقیف کند.
در این حالت، دادگاه مالی که معرفی شده است را توقیف کرده و مال توقیف‌شده رفع توقیف می‌شود. البته مالی که از سوی بدهکار معرفی می‌شود نباید ارزشی کمتر از مال توقیف‌شده داشته باشد و می‌بایست از نظر سهل‌ال فروش بودن با آن برابر یا بهتر باشد.
اثبات اعسار
اعسار به این معناست که بدهکار بتواند ثابت کند که جز مستثنیات دین چیزی برای ارائه ندارد. اثبات اعسار یکی از پیچیده‌ترین پرونده‌های حقوقی است و نیاز به مدارک خاصی مثل شهادت شاهدان دارد. در این زمینه، توصیه می‌شود که افراد از مشاوره حقوقی بهره‌مند شوند. با این حال، اگر بدهکار اثبات کند که در شرایط اعسار قرار دارد، دادگاه ممکن است دستور رفع توقیف از اموال وی را صادر کند.
پرداخت بدهی
یکی از بهترین راه‌ها برای رفع توقیف ملک، پرداخت بدهی توسط بدهکار است. به این ترتیب، مالی که توقیف شده است آزاد می‌شود. این راه به‌ویژه در مواردی که ملک در رهن بانک است، مؤثر خواهد بود، زیرا بانک‌ها معمولاً فرایندهای حقوقی را با سرعت بیشتری پشت سر می‌گذارند و مال را در فرایند مزایده به فروش می‌رسانند.
پرداخت بالاترین قیمت در مزایده
گاهی بدهکار نمی‌تواند بدهی خود را در موعد مقرر پرداخت کند و مال در فرایند مزایده قرار می‌گیرد. پس از قرار گرفتن مال در فرایند مزایده، دیگر امکان رفع توقیف از آن وجود ندارد. با این حال، بدهکار می‌تواند با پرداخت بالاترین قیمت در مزایده، مانع از فروش مال شود.
نتیجه‌گیری
گاهی از اوقات در روابط معاملاتی مردم دیده می‌شود که افراد از پرداخت بدهی‌های خود استنکاف می‌کنند.
به همین دلیل قانونگذار درصدد حمایت از طلبکاران برآمده است و برای آن‌ها امکانات قانونی متعددی را در نظر گرفته است تا آن‌ها بتوانند به طلب خود واصل شوند.
در هر حال مسائل حقوقی مربوط به شرایط رفع توقیف ملکی که از پیچیده‌ترین و خطیرترین موضوعات حقوقی در حوزه حقوق املاک می‌باشند.
بنابراین چنانچه در این زمینه نیازمند مشاوره حقوقی تخصصی هستید با تیم حقوقی دادفروز در ارتباط باشید.
مشاوره و ارزیابی
سوالات متداول
- آیا خانه جز مستثنیات دین محسوب می‌شود؟
اگر بدهکار تنها یک منزل مسکونی داشته باشد و این منزل مسکونی متناسب با شأن او در حالت بدهکاری او باشد خانه جزء مستثنیات دین محسوب می‌شود و نمی‌توان آن را توقیف نمود.
- چگونه می‌توان درخواست تعدیل یا تقسیط بدهی را داشت؟
فرد می‌تواند با مراجعه به مرجع قضایی درخواست تعدیل یا تقسیط بدهی خودش را مطرح کند و باید مدارکی را که ضرورت تقسیط یا تعدیل بدهی را ایجاب می‌نماید ارائه دهد.
- آیا بدهکار می‌تواند خودش مال را در فرایند مزایده بخرد؟
اگرچه نمی‌توان عنوان فروش را به معنای دقیق کلمه بر آن نهاد اما بدهکار می‌تواند با پرداخت بالاترین مبلغ در مزایده، مانع فروش مال شود.
بدون دیدگاه