مشاغل معاف از مالیات کدام‌اند؟

مشاغل معاف از مالیات مشاغلی هستند که به طرز ویژه مورد توجه دولت قرار میگیرند.مالیات به عنوان منبع اصلی درآمد دولت‌ها، نقشی اساسی در تأمین هزینه‌های عمومی و خدمات اجتماعی ایفا می‌کند.

دولت به منظور اجرای سیاست‌های حمایتی و تسهیل رشد اقتصادی، برخی مشاغل را از پرداخت مالیات معاف می‌کند. این دسته مشاغل معمولاً شامل بخش‌هایی هستند که به توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کمک می‌کنند، مانند مؤسسات خیریه، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان و هنر. این معافیت‌ها به منظور تشویق سرمایه‌گذاری در حوزه‌های خاص و ارتقاء سطح رفاه عمومی طراحی شده‌اند.

بنابراین، اگر شما به فکر راه‌اندازی یک کسب‌وکار هستید و می‌خواهید از مزایای این معافیت‌ها بهره‌مند شوید، آگاهی از شرایط و قوانین مربوطه اهمیت زیادی دارد. در ادامه، به بررسی دقیق‌تری از این قوانین و مشاغل معاف از مالیات خواهیم پرداخت.

معاف شدن از مالیات یعنی چه؟

معافیت مالیاتی در زمره دعاوی تجاری به عنوان یک ابزار کلیدی در سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها، به معنای عدم الزام برخی افراد یا کسب‌وکارها به پرداخت مالیات است. این سیاست‌ها به منظور حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و تشویق به سرمایه‌گذاری در بخش‌های خاصی از اقتصاد طراحی می‌شوند.

در واقع، معافیت‌های مالیاتی می‌توانند به عنوان یک راهکار برای کاهش بار مالی بر دوش افرادی که در شرایط اقتصادی دشواری قرار دارند، به شمار آیند و در عین حال، به توسعه برخی صنایع و فعالیت‌های اقتصادی کمک کنند.

با این حال، این معافیت‌ها دائمی نیستند و تحت تأثیر تغییرات قوانین و سیاست‌های اقتصادی ممکن است دستخوش تغییر شوند. بنابراین، آشنایی با قوانین مرتبط با معافیت مالیاتی و  مشاغل معاف از مالیات در هر کشور، به ویژه در ایران، امری ضروری برای برنامه‌ریزی مالی و اقتصادی صحیح برای افراد و کسب‌وکارها محسوب می‌شود.

معرفی مشاغل معاف از مالیات

شرکت‌های تعاونی که در مناطق روستایی و عشایری فعالیت دارند از مشاغل معاف از مالیات هستند. معافیت مالیاتی شرکت‌های تعاونی فعال در بخش روستایی و عشایری، فرصتی ارزشمند برای توسعه اقتصادی و اجتماعی این مناطق به شمار می‌رود.

طبق ماده ۱۳۳ قانون مالیات‌های مستقیم، تمام درآمد صندوق حمایت از توسعه این شرکت‌ها شامل کشاورزی، کارمندی، صیادی، دانش‌آموزی، دانشجویی و کارگری از پرداخت مالیات معاف است، که این امر می‌تواند به تقویت همکاری و سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها کمک شایانی کند.

با این حال، دولت موظف است مطابق تبصره‌های این قانون، معادل مالیات بر درآمد مربوط به سود ابرازی سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران را که برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های تعاونی روستایی مصوب شده است، به حساب درآمد عمومی واریز کند و در نهایت آن را به سازمان مربوطه بازگرداند. این رویکرد نه تنها به ایجاد انگیزه در توسعه فعالیت‌های تعاونی کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در پایداری اقتصادی مناطق روستایی ایفا می‌نماید و این دسته از مشاغل جزو مشاغل معاف از مالیات هستند.

هزینه‌های مربوط به درمان برای فرد و خانواده

هزینه‌های درمانی شخصی و خانوادگی همواره یکی از دغدغه‌های مالی اساسی در زندگی افراد به شمار می‌رود. براساس ماده ۱۳۷ قانون مالیات‌های مستقیم، این هزینه‌ها در صورتی که به منظور درمان خود، همسر، والدین، خواهر، برادر و فرزندان تحت تکفل پرداخت شده باشند، از معافیت مالیاتی برخوردار خواهند شد.

شرط اصلی این معافیت، تأمین خدمات از سوی پزشکان و مؤسسات درمانی معتبر در داخل کشور است و همچنین نیاز به اثبات پرداخت‌ها وجود دارد. در مواقعی که به دلیل کمبود امکانات درمانی در ایران، بیماران مجبور به دریافت خدمات درمانی در خارج از کشور شوند، وزارت بهداشت نیز تأییدیه لازم را صادر خواهد کرد.

این قانون به وضوح نشان‌دهنده اهمیت حمایت‌های قانونی از خانوارها در برابر بار مالی ناشی از هزینه‌های درمانی است.

معافیت مالیاتی در زمینه عرضه محصولات گوناگون در بازار سرمایه

معافیت مالیاتی فروش کالاهای مختلف در بازار بورس طبق ماده ۱۴۳ قانون مالیات‌های مستقیم، فرصتی مناسب برای فعالان اقتصادی فراهم می‌آورد تا با کاهش بار مالیاتی، عملکرد خود را بهبود بخشند.

 این معافیت شامل ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد فروش کالاهایی است که در بورس کالا پذیرفته شده‌اند و همچنین به ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آن‌ها برای معامله در بورس‌های داخلی و خارجی مورد پذیرش قرار گرفته، تعلق می‌گیرد.

از سوی دیگر، شرکت‌هایی که سهامشان خارج از بورس داخلی و خارجی معامله می‌شود، از ۵ درصد معافیت بهره‌مند می‌شوندو جزو مشاغل معاف از مالیات هستند.

لازم به ذکر است که این معافیت تنها در صورت حضور فعال شرکت در بازار بورس معتبر است و در صورت حذف یا خروج آن از بازار، ملزم به پرداخت مالیات خواهد بود. همچنین، افراد حقیقی و حقوقی مقیم ایران که صاحب سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس هستند، می‌توانند در صورت فروش سهام خود در بورس‌های خارجی، از این معافیت‌های مالیاتی بهره‌مند شوند.

این قوانین به‌روشنی نشان‌دهنده تلاش قانون‌گذار برای تشویق سرمایه‌گذاری و رونق اقتصادی در کشور است.

بیمه عمر و معافیت مالیاتی

بیمه عمر، نوعی قرارداد مالی است که بین افراد و شرکت‌های بیمه منعقد می‌شود و هدف آن تأمین امنیت مالی در زمان‌های نامشخص و غیرمنتظره است.

در این قرارداد، شخص بیمه‌گذار با پرداخت حق بیمه، از مزایای پرداخت وجوهی از سوی موسسه بیمه به ذینفعان خود در صورت وقوع حادثه یا فوت بهره‌مند می‌شود.

طبق ماده ۱۳۶ قانون امور مالیات مستقیم، این وجوه دریافتی از سوی شرکت‌های بیمه از پرداخت مالیات معاف بوده و به عنوان یکی از روش‌های حمایت مالی و جزو مشاغل معاف از مالیات در نظر گرفته می‌شود. این ویژگی، بیمه عمر را به گزینه‌ای جذاب برای افرادی تبدیل می‌کند که به دنبال تأمین آینده مالی خانواده و عزیزان خود هستند.

معافیت‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاران در نواحی با توسعه محدود

معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاران در مناطق کمتر توسعه‌یافته، به عنوان یک مشوق اقتصادی، فرصتی ارزشمند برای رونق کسب‌وکارها و ارتقاء سطح زندگی در این مناطق به شمار می‌آید.

طبق ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم، درآمد شرکت‌های غیردولتی که به فعالیت‌های تولیدی یا معدنی در واحدهای دارای پروانه بهره‌برداری یا قرارداد استخراج و فروش پرداخته‌اند، از مالیات معاف می‌شود و جزو مشاغل معاف از مالیات هستند.

درآمد خدماتی مراکز اقامتی گردشگری، هتل‌ها و بیمارستان‌ها نیز از این قاعده مستثنی است، به شرط آنکه پروانه فعالیت آن‌ها در دوره اجرای این قانون صادر شده باشد.

در حالی که مراکز واقع در مناطق عادی به مدت ۵ سال از پرداخت مالیات معاف می‌باشند، سرمایه‌گذاران در مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته از این معافیت به مدت ۱۰ سال با نرخ صفر بهره‌مند می‌شوند. این سیاست، نه تنها به جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید کمک می‌کند، بلکه به بهبود زیرساخت‌ها و ایجاد اشتغال در این مناطق نیز منجر می‌شود.

اماکن مذهبی و زیارتی

اماكن مذهبی و زیارتی، به عنوان نقاط عطفی در زندگی معنوی جامعه، نمادهای غنی از فرهنگ و تاریخ هستند که در دل خود معانی عمیق و روحانی را نهفته دارند.

 آستان قدس رضوی، آستانه حضرت معصومه و دیگر بقاع متبرکه، نه تنها مکانی برای عبادت و نیایش به شمار می‌روند، بلکه محلی برای تجلی محبت و ایثار اجتماعی محسوب می‌شوند.

با وجود قانون مالیات‌های مستقیم و ماده ۱۳۹ آن، این اماکن از مالیات معاف شده‌اند تا بتوانند بدون هیچ مانعی به خدمات فرهنگی، اجتماعی و مذهبی خود ادامه دهند.

موقوفات، نذورات و کمک‌های نقدی و غیرنقدی که به این مراکز تعلق می‌گیرد، نقش اساسی در برقراری ارتباط میان جامعه و دین ایفا می‌کند و به تقویت پیوندهای انسانی و فرهنگی کمک می‌نماید.

در حقیقت، این اماکن به مثابه پل‌هایی هستند که انسان‌ها را به معنویت و ارزش‌های والای انسانی نزدیک‌تر می‌کنند و در عین حال، به مسیری برای گسترش فعالیت‌های خیرخواهانه و عام‌المنفعه تبدیل می‌شوند.

سپرده‌ها و اوراق بهادار قرضی معاف از مالیات هستند!

سود حاصل از سپرده‌ها و اوراق قرضه در نظام مالی کشور به عنوان یکی از منابع درآمدی با اهمیت، تحت شرایط خاص از مالیات معاف می‌شود. مطابق ماده ۱۴۵ قانون مالیات‌های مستقیم، سودهایی که بانک‌های ایرانی برای اضافه برداشت و سپرده‌های ثابت به بانک‌های خارجی پرداخت می‌کنند، از مالیات معاف هستند.

همچنین، سودهای مرتبط با سپرده‌های پس‌انداز، کسور بازنشستگی کارمندان، جوایز اوراق قرضه دولتی و اسناد خزانه نیز از پرداخت مالیات استثنا می‌شوند. با این حال، موسسات اعتباری غیربانکی برای بهره‌مندی از این معافیت‌ها باید مجوز بانک مرکزی را دریافت کنند.

این قوانین به منظور تقویت فرهنگ پس‌انداز و تشویق به سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت طراحی شده‌اند و به رشد اقتصادی کمک می‌کنند.

محصولات صنعتی کشاورزی و صنایع فرآوری و تکمیلی معاف از مالیات هستند!

محصولات صنعتی و کشاورزی، به عنوان دو رکن اساسی اقتصاد هر کشور، در کنار صنایع تکمیلی و تبدیلی نقش بسزایی در توسعه پایدار و افزایش صادرات ایفا می‌کنند.

طبق ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم، درآمد حاصل از صادرات محصولات تمام شده این حوزه‌ها، شامل دام و طیور، محصولات زراعی و باغی، شیلات و منابع جنگلی، از معافیت مالیاتی برخوردار است.

این قانون همچنین نیمی از درآمد حاصل از صادرات کالاهای مرتبط با اهداف صادرات غیرنفتی را مشمول تسهیلات مالیاتی می‌کند.

به علاوه، کالاهای ترانزیتی که بدون تغییر ماهیتی دوباره به خارج صادر می‌شوند، نیز از مالیات معاف هستند.

وزارتخانه‌های مربوطه، با نظارت بر این فرآیند، پیشنهادات خود را برای شناسایی این کالاها در هر برنامه ارائه می‌دهند و برخی از آن‌ها توسط هیات وزیران تأیید می‌شود که این امر به ارتقاء توانمندی‌های صادراتی و رونق اقتصادی کشور کمک می‌کند.

موسسات نگهداری معلولان ذهنی معاف از مالیات هستند!

طبق ماده ۱۳۴ قانون مالیات‌های مستقیم، درآمد ناشی از آموزش و پرورش معلولان ذهنی در مؤسسات غیرانتفاعی در تمامی مقاطع تحصیلی، از معافیت مالیاتی برخوردار است.

این تسهیلات ویژه، به منظور حمایت از تلاش‌های مؤثر در جهت ارتقاء کیفیت زندگی و توانمندسازی این افراد طراحی شده است. اما برای بهره‌مندی از این معافیت، مؤسسات و مراکز آموزشی ملزم به اخذ پروانه فعالیت از مراجع ذی‌صلاح هستند.

علاوه بر این، مراکز ورزشی که مجوز رسمی از سازمان تربیت بدنی کشور دریافت کرده‌اند نیز از جزو مشاغل معاف از مالیات می‌باشند، که این امر به ترویج ورزش و فعالیت‌های بدنی در میان افراد دارای معلولیت کمک شایانی می‌کند.

نوسازی کردن و  توسعه دادن واحدهای معدنی

توسعه، بازسازی، نوسازی و تکمیل واحدهای صنعتی و معدنی نه تنها به بهبود عملکرد این واحدها کمک می‌کند، بلکه به افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری آنها در بازار نیز می‌انجامد.

مطابق با ماده ۱۳۸ قانون مالیات‌های مستقیم، شرکت‌های خصوصی و تعاونی که به این فرآیندها می‌پردازند، جزو مشاغل معاف از مالیات هستند و  از معافیت مالیاتی تا ۵۰ درصد برخوردار می‌شوند، مشروط بر آنکه مجوز لازم را از وزارتخانه مربوطه دریافت کرده باشند.

این تسهیلات مالی به واحدها این امکان را می‌دهد که با سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه‌ای، ظرفیت تولید خود را افزایش دهند و در عین حال از مزایای مالیاتی بهره‌مند شوند.

در صورتی که هزینه‌های مرتبط با این پروژه‌ها از سود ابرازی در همان سال بیشتر باشد یا کمتر از هزینه‌های پیش‌بینی شده در طرح سرمایه‌گذاری باشد، آنها می‌توانند به مدت حداکثر سه سال از معافیت مالیاتی بهره‌مند گردند و بدین ترتیب به استحکام و تداوم فعالیت‌های خود ادامه دهند.

آشنایی با مالیات مستقیم و غیر مستقیم

مالیات مستقیم نوعی مالیات است که به‌طور مستقیم از درآمد افراد حقیقی و حقوقی کسر شده و به حساب اداره مالیات منتقل می‌شود.

 این نوع مالیات به عنوان یک منبع اصلی تامین مالی برای دولت، ضرورت دارد و تمامی شهروندان موظف به پرداخت آن هستند، مگر اینکه شرایط خاصی برای معافیت مالیاتی در نظر گرفته شده باشد. در واقع، این مالیات نه تنها به ایجاد توازن اقتصادی کمک می‌کند، بلکه به تامین خدمات عمومی و زیرساخت‌های حیاتی نیز می‌انجامد.

آگاهی از قوانین و مقررات مرتبط با مالیات مستقیم، و مشاغل معاف از مالیات مستقیم  به افراد و کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که به‌درستی از حقوق و مزایای خود بهره‌برداری کنند

مالیات غیرمستقیم نوعی از مالیات است که به کالاها و خدمات تعلق می‌گیرد و در واقع بار آن بر دوش مردم عادی قرار دارد. این مالیات به صورت مستقیم به اداره مالیات منتقل نمی‌شود و به همین دلیل به عنوان مالیاتی غیرمستقیم شناخته می‌شود.

برخلاف مالیات‌های مستقیم که با تبصره‌ها و معافیت‌های مختلف همراهند، پرداخت مالیات غیرمستقیم برای همگان الزامی است و هیچ فردی نمی‌تواند از این مسئولیت فرار کند. این ویژگی باعث می‌شود که مالیات غیرمستقیم به یکی از منابع اصلی درآمد دولت تبدیل شود و نقش مهمی در تأمین بودجه عمومی ایفا کند.

سخن نهایی

در این مقاله از دادفروز، به مشاغل معاف از مالیات اشاره کردیم  و به تحلیل آن دسته از فعالیت‌ها و خدمات پرداختیم که به دلیل تأثیرات مثبتشان بر جامعه، از الزامات مالیاتی مستثنی شده‌اند.

این مشاغل، که شامل مؤسسات خیریه، نهادهای فرهنگی و هنری، و استارتاپ‌های نوآور می‌شوند، به واسطه نقش کلیدی که در بهبود کیفیت زندگی و ارتقاء فرهنگ عمومی ایفا می‌کنند، از مزایای مالیاتی برخوردارند.

 با توجه به تغییرات مداوم در قوانین مالیاتی، درک این معافیت‌ها می‌تواند به کسب‌وکارها کمک کند تا با آرامش بیشتری به توسعه و گسترش فعالیت‌های خود بپردازند و در نهایت، به رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه کمک نمایند.