مشکلات تصرف ملک توسط شهرداری یکی از مهم ترین دغدغه مالکان یک ساختمان یا یک زمین است.
شهرداری یکی از نهادهای کلیدی در تمامی استانها به شمار میرود که به منظور مدیریت و ساماندهی امور شهری فعالیت میکند.
در این نهاد، فردی با صلاحیت به عنوان رئیس و مسئول انتخاب میشود تا نظارت بر برنامهها و اقدامات شهرداری را بر عهده گیرد.
شهرداریها موظف هستند که به بررسی و تحلیل وضعیت شهرها بپردازند.
در صورت نیاز، تغییرات لازم را در کوتاهترین زمان ممکن اعمال کنند.
با این حال، فرآیند انجام این تغییرات همواره با چالشهایی همراه بوده است.
با توجه به دعاوی ملک یکی از مسائلی که در سالهای اخیر به وفور مشاهده میشود، تصرف املاک توسط شهرداری است که این موضوع خود با مشکلات قانونی و اجتماعی متعددی گره خورده است.
در این مطلب، قصد داریم به تملک اراضی، خلع ید و تخلیه ملک، تصرف ملک و مسائل مرتبط با این موضوعات بپردازیم و ابعاد مختلف آن را بررسی کنیم.
مشکلات تصرف ملک توسط شهرداری به چه دلایلی پیش میآید؟
تصرف ملک توسط شهرداری به منظور اجرای طرحهای توسعه شهری و بهبود کیفیت زندگی شهروندان صورت میگیرد.
این اقدامات معمولاً در راستای ایجاد فضاهای عمومی، گسترش معابر و افزایش سرانههای خدماتی انجام میشود.
به عنوان مثال، در مواقعی که نیاز به توسعه خیابانها و افزایش ظرفیت ترافیکی احساس میشود، شهرداری ممکن است اقدام به عقبنشینی ساختمانهای مجاور کند تا فضای کافی برای گسترش معبر فراهم شود.
در این راستا، جهت رفع مشکلات تصرف ملک توسط شهرداری، شهرداری با پرداخت بهای ملک و جلب رضایت مالکین، تلاش میکند تا حقوق آنها را رعایت کرده و به بهبود سیمای شهری کمک کند.
این فرآیند نه تنها به زیباسازی شهر و تأسیس امکاناتی نظیر پارکها و مراکز خدماتی منجر میشود، بلکه به ایجاد فضایی مناسب برای رشد و توسعه اجتماعی نیز کمک میکند.
تصرف ملک توسط شهرداری چه مشکلاتی را در پی دارد؟
باید گفت تصرف ملک توسط شهرداری میتواند با چالشهای قابل توجهی همراه باشد.
یکی از اصلیترین مشکلات به آسیبهایی بازمیگردد که ممکن است به املاک همسایه وارد شود.
به ویژه در مواردی که تخریب یا تغییرات ساختاری صورت میگیرد.
این موضوع نه تنها باعث ایجاد تنش و نارضایتی در میان ساکنان میشود، بلکه شهرداری را ملزم به جبران خسارت میکند.
تصرف ملک ممکن است برخی از حقوق قانونی مالک را تحت تأثیر قرار دهد و احساس نارضایتی عمیقی در او ایجاد کند.
برای مدیریت این مسائل، قوانین مشخصی به تصویب رسیدهاند که شهرداریها موظف به رعایت آنها هستند.
از جمله تلاش برای جلب رضایت مالک از طریق ارائه غرامت و حفظ حقوق او.
این اقدامات هدفمند، اگر چه نمیتوانند تمام مشکلات را حل کنند، اما به کاهش تنشها و بهبود تعاملات میان شهرداری و شهروندان کمک میکنند.
تملک اراضی توسط شهرداری
یکی از مشکلات تصرف ملک توسط شهرداری فرآیندی است که در آن، املاک متناسب با نیازهای شهری به منظور توسعه و بهبود زیرساختها، به تصرف در میآید.
این اقدام معمولاً زمانی صورت میگیرد که زمینی با ویژگیهای خاص، مانند موقعیت استراتژیک و متراژ مناسب، برای اجرای پروژههای عمومی مانند پارکها یا مراکز فرهنگی شناسایی شود.
قبل از هرگونه اقدام، شهرداری موظف است تا تمامی هزینههای مربوط به مالکیت زمین را به صاحب آن پرداخت کند تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری شود.
به عنوان مثال، فرض کنید در یکی از محلههای شهر، زمینی برای احداث یک پارک شهری ایدهآل باشد.
در این حالت، با تصویب طرح، شهرداری اقدام به تملک آن زمین میکند.
بدین ترتیب، زمینهساز ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان منطقه میشود.
اگر شهرداری ملکی را تصرف کند هزینه ملک چگونه پرداخت میشود؟
یکی از مشکلات تصرف ملک توسط شهرداری این است که پس از تصمیم به تصرف، شهرداری با اعزام کارشناسان حرفهای به محل، ارزش ملک را بر اساس قیمتهای روز بازار و ویژگیهای خاص آن تعیین میکند.
باید به این نکته توجه داشته باشید.
در صورتی که ملک مورد نظر به عنوان محل سکونت استفاده شود، هزینه آن به میزان ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت.
پس از ارزیابی، شهرداری مبلغ تعیینشده را به مالک پرداخت میکند.
مالک در برخی موارد، ممکن است به این مبلغ رضایت ندهد و درخواست تعویض ملک خود را داشته باشد.
در چنین شرایطی، شهرداری موظف است که املاکی معادل را به مالک پیشنهاد دهد.
اگر تصرف ملک به دلیل شرایط اضطراری و فوری ضرورت یابد، شهرداری میتواند بدون حضور مالک، اقدام به تصرف کند.
در این حالت، حداکثر تا ۳ ماه بعد از تصرف، مبلغ مربوطه را به مالک پرداخت خواهد کرد.
این رویکردها نشان دهنده حساسیت و پیچیدگیهای قانونی در فرآیند تصرف املاک عمومی است.
چطور میتوانیم بابت مشکلات تصرف ملک توسط شهرداری از این نهاد شکایت کنیم؟
شهرداری به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی، مسئولیتهای متعددی در زمینه مدیریت و خدمات رسانی به شهروندان بر عهده دارد.
با این حال، ممکن است در حین انجام وظایف خود، تخلفات و اشتباهاتی مرتکب شود که منجر به آسیب به حقوق افراد یا اموال عمومی گردد.
شهروندان جهت مشکلات تصرف ملک توسط شهرداری حق دارند نسبت به این تخلفات اقدام قانونی انجام دهند.
همچنین شکایت خود را به مراجع ذیصلاح ارائه دهند.
شکایت از شهرداری فرآیند پیچیدهای دارد که به نوع تخلف و شرایط خاص هر پرونده بستگی دارد.
به عنوان مثال، اگر شهرداری بدون رضایت مالک، به تصرف ملکی بپردازد، این عمل غیرقانونی محسوب میشود.
مالک میتواند اقدام به شکایت کند.
بنابراین، قبل از هر گونه اقدام قانونی، مشاوره حقوقی مناسب میتواند به افراد کمک کند تا با شناخت دقیق از قوانین و رویهها، بهتر بتوانند حقوق خود را پیگیری کنند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نمایند.
شهرداری در چه صورت میتواند ملکی را تملک کند؟
تملک ملک توسط شهرداری تحت شرایط خاصی صورت میگیرد که در قوانین تعیین شده است.
بر اساس ماده ۱ و ۲ لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی، شهرداریها و سایر دستگاههای اجرایی تنها در صورتی مجاز به تملک املاک خصوصی هستند که نیاز به آنها برای اجرای پروژههای عمومی، عمرانی و نظامی ثابت شود.
همچنین اعتبار لازم از سوی نهادهای مربوطه باید تأمین شده باشد.
دستگاههای اجرایی در این راستا موظفاند در نخستین مرحله از اراضی ملی یا دولتی بهرهبرداری کنند.
در صورت عدم وجود این اراضی، باید مراتب را به وزارت کشاورزی و عمران روستائی یا دیگر سازمانهای مرتبط اطلاع دهند.
عدم رعایت این الزامات میتواند منجر به طرح دعاوی حقوقی و کیفری علیه شهرداریها و دولت گردد.
این امر ضرورت رعایت ضوابط قانونی را بیش از پیش نمایان میسازد.
سخن پایانی
در دنیای حقوق، شکایت از شهرداری به دلیل تصرف و تملک املاک، فرآیندی پیچیده و چندوجهی است که به نوع تخلف بستگی دارد.
اگر شهرداری در حین انجام وظایف خود مرتکب عمل مجرمانهای شود که بر اساس قانون جرمانگاری شده، شاکی موظف است به دادسرا یا دادگاه کیفری مراجعه کرده و شکایت کیفری ثبت نماید.
در این حالت، تملک و تصرف عدوانی به عنوان جرم شناخته میشود.
رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاههای عمومی کیفری خواهد بود.
از سوی دیگر، اگر شکایت مرتبط با رفتار غیرقانونی شهرداری یا ابطال مصوبات غیرمعتبر باشد، مرجع رسیدگی، دیوان عدالت اداری است.
این نهاد به اعتراضات علیه آرای کمیسیون ماده ۱۰۰، عدم صدور مجوز ساختوساز و ابطال پروانههای ساختمانی رسیدگی میکند.
بنابراین، آشنایی با مراجع و فرآیندهای قانونی، برای افرادی که قصد شکایت از شهرداری را دارند، امری ضروری است.
وکلای دادفروز با تخصص و تعهد بالا در این مسیر دشوار می توانند شما را راهنمایی کنند.
بدون دیدگاه