نحوه طرح دعوای ابطال اجراییه چک

نحوه طرح دعوای ابطال اجراییه چک چگونه است؟ اغراق نیست اگر بگوییم چک پر استفاده‌ترین سند تجاری در امور بانکی و مبادلات میان اشخاص می‌باشد.

اهمیت بسیار زیادی در معاملات تجاری نیز دارد.

در همین راستا با توجه به دعاوی تجاری قانون‌گذار قواعد بسیار مستحکمی را برای حمایت از جایگاه این سند تجاری وضع کرده است.

برای کسانی که سند تجاری چک را در اختیار دارند مزایای بسیار زیادی را در نظر گرفته تا آن‌ها به راحتی بتوانند مبلغ مندرج در چک را وصول نمایند.

با این حال متاسفانه گاهی مواقع دیده می‌شود که افراد بدون داشتن موجودی کافی اقدام به صدور چک می‌کنند.

دارنده چک پس از مراجعه به بانک متوجه می‌شود که موجودی کافی در حساب وجود ندارد.

او مجبور می‌شود که با برگشت زدن چک گواهی عدم پرداخت آن را دریافت نماید و وارد مسیر پرپیچ و خمی برای دریافت و وصول مبلغ مندرج در سند تجاری شود.

پس از اینکه دارنده چک گواهی عدم پرداخت آن را از بانک دریافت نمود می‌تواند درخواست صدور اجراییه جهت وصول چک را داشته باشد.

سپس اموال صادرکننده چک توقیف می‌شود و وجه مندرج در سند تجاری به دارنده سند پرداخت می‌گردد.

گاهی اوقات صادرکننده چک مدعی است که دارنده چک به دلایل مختلفی مستحق دریافت وجه مندرج در چک نمی‌باشد.

همچنین مبادرت به طرح دعوای ابطال اجراییه چک می‌نماید.

نحوه طرح دعوای ابطال اجراییه چک یکی از موضوعات مهمی است که صادرکننده چک باید از آن آگاه باشد تا بتواند حقوق خودش را استیفا نماید.

مفهوم اجراییه چک

اجراییه چک به سندی گفته می‌شود که دارنده چک به موجب آن می‌تواند مبلغ چکی را که پاس نشده و منجر به صدور گواهی عدم پرداخت شده وصول نماید.

تا قبل از انجام اصلاحات در قانون صدور چک درخواست صدور اجراییه صرفاً از اداره ثبت صورت می‌پذیرفت.

پس از انجام اصلاحات قانونی درخواست اجراییه از طریق دادگاه نیز امکان‌پذیر است.

نحوه طرح دعوای ابطال اجراییه چک

اهمیت طرح دعوای ابطال اجراییه چک از جمله از این جهت است که در برخی از موارد دارنده چک مستحق دریافت مبلغ مندرج در آن نمی‌باشد ولی با این حال مبادرت به برگشت زدن چک می‌کند.

در نهایت با درخواست صدور اجراییه مبادرت به وصول مبلغ مندرج در چک می‌کند.

با طرح دعوای ابطال اجراییه چک می‌توان از چنین امری جلوگیری نمود.

یکی دیگر از موارد اهمیت طرح دعوای ابطال اجراییه چک این است که برگشت خوردن چک عواقب بسیار سنگینی برای صادرکننده آن دارد.

او حتی نمی‌تواند که حساب جدیدی را در بانک افتتاح نماید.

با طرح دعوای ابطال اجراییه چک می‌توان بی‌ حقی دارنده چک را ثابت و لاشه چک را مسترد کرد تا آثار سوء برگشت خوردن چک مرتفع شود.

موارد ابطال اجراییه چک

اگر مبلغ چک پرداخت شده باشد می‌توان درخواست ابطال اجراییه چک را ارائه نمود.

برای مثال گاهی اوقات صادرکننده چک مبلغ مندرج در آن را به صورت جداگانه پرداخت می‌کند.

همچنین از دارنده چک رسید دریافت می‌کند.

سپس از او می‌خواهد که برگه چک را به او مسترد کند.

دارنده چک برخلاف تعهدش از این کار امتناع می‌کند و مبادرت به برگشت زدن چک می‌کند.

در چنین حالتی با ارائه مدارک و مستندات می‌توان پرداخت وجه چک را ثابت کرد و ابطال اجراییه چک را خواستار شد.

اگر چک بابت معامله‌ای داده شده باشد که آن معامله به هر دلیل فسخ یا ابطال شود می‌توان دعوای ابطال اجراییه چک را به استناد آن مطرح نمود.

یکی دیگر از موارد ابطال اجراییه چک این است که چک مشروط به انجام عمل یا تعهدی بوده باشد و آن تعهد از سوی دارنده چک ایفا نشده باشد.

آخرین مورد از موارد ابطال اجراییه چک این است که امضای صادرکننده در پای برگه چک جعل شده باشد.

پس از دریافت رای در زمینه اثبات جعلی بودن امضا، می‌توان ابطال اجراییه را خواستار شد.

مراحل طرح دعوای ابطال اجراییه چک

برای طرح دعوای ابطال اجراییه چک لازم است که خواهان با در دست داشتن مدارکی که ادعای خودش را ثابت می‌نماید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید.

سپس دادخواستی را در این زمینه به ثبت برساند و اسناد و مدارک خود را ضمیمه به دادخواست نماید.

پس از ثبت شدن دادخواست، دادخواست به یکی از شعب دادگاه‌های دادگستری ارجاع می‌شود.

سپس وقتی برای تشکیل جلسه رسیدگی تعیین می‌شود و به طرفین ابلاغ می‌شود.

همچنین از طرفین برای تشکیل جلسه دعوت به عمل آورده می‌شود.

پس از آن جلسه رسیدگی تشکیل می‌شود.

قاضی مدارک و مستندات موجود در پرونده را بررسی خواهد نمود و اظهارات طرفین را نیز استماع خواهد کرد.

در صورت این‌که ادعای خواهان را وارد تشخیص دهد رای بر ابطال اجراییه چک برگشتی صادر می‌نماید.

این رای قابل اعتراض می‌باشد.

می‌توان در ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ به آن اعتراض نمود.

در صورت اینکه به رای اعتراضی صورت نپذیرد یا این‌ که رای در مرجع تجدید نظر پذیرفته شود، رای قطعی خواهد شد.

بعد از قطعی شدن رای مبنی بر ابطال اجراییه چک، اجراییه چک باطل می‌شود.

عملیات اجرایی نیز متوقف خواهد شد.

اگر مالی توقیف شده باشد از آن رفع توقیف به عمل می‌آید.

مدارک لازم برای طرح دعوای ابطال اجراییه چک

برای طرح دعوای ابطال اجراییه چک نیاز است که خواهان مدارکی را به دادخواست خود ضمیمه نماید.

این مدارک به شرح ذیل هستند.

• اجراییه مربوط به چک برگشتی.
• مدارک هویتی خواهان از قبیل شناسنامه و کارت ملی.
• هر مدرکی که بتواند بی‌حقی دارنده چک را اثبات و برحق بودن خواهان دعوا را ثابت نماید.
• اگر دعوا توسط وکیل دادگستری در دادگاه طرح شود می‌بایست وکالت‌نامه او نیز ضمیمه به دادخواست گردد.

نتیجه‌گیری

یکی از اسناد تجاری بسیار مهم که در معاملات مردم عادی نیز نقش بسیار زیادی دارد چک می‌باشد.

قانون‌گذار برای حمایت از جایگاه چک قواعد بسیار زیادی را مقرر نموده است.

گاهی اوقات چک پاس نمی‌شود و گواهی عدم پرداخت در خصوص آن صادر می‌گردد.

لیکن صادرکننده مدعی است که به دلایلی وجه مندرج در چک را پرداخت نموده یا به هر دلیل دیگر دارنده چک مستحق دریافت مبلغ مندرج در چک نیست.

در چنین شرایطی صادرکننده باید دعوای ابطال اجراییه چک را مطرح نماید تا بتواند با اثبات ادعای خود از آثار سوء برگشت خوردن چک جلوگیری کند.

صادرکننده چک با مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی می‌تواند دادخواستی را به ثبت برساند تا موضوع به دادگاه ارجاع شود.

قاضی نیز پس از بررسی ادله مبادرت به صدور رای می‌نماید.

نحوه طرح دعوای ابطال اجراییه چک یکی از مهم‌ترین موضوعات در حوزه حقوق اسناد تجاری می‌باشد.

بنابراین چنانچه در این زمینه نیازمند مشاوره حقوقی تخصصی هستید با تیم حقوقی دادفروز در ارتباط باشید.

سوالات متداول

• هزینه ابطال اجراییه چک چقدر است؟

دعوای ابطال اجراییه چک یک دعوای غیر مالی می‌باشد.

بنابراین هزینه طرح دعوای ابطال اجراییه چک چندان بالا نخواهد شد.

• برای طرح دعوای ابطال اجراییه چک چه مدارکی لازم است؟

جهت طرح این دعوا خواهان لازم است که مدارک هویتی خود به انضمام اجراییه صادر شده و مدارکی که می‌تواند ادعای خواهان را ثابت نماید به دادگاه ارائه دهد.

دادگاه پس از بررسی ادله موجود مبادرت به صدور رای مقتضی می‌نماید.

• چرا ابطال اجراییه چک برگشتی اهمیت دارد؟

ابطال اجراییه چک برگشتی از این جهت مهم است که باعث می‌شود دارنده چک نتواند به ناحق مبلغ مندرج در چک را دریافت نماید.

همچنین صادرکننده از آثار سوء برگشت خوردن چک در امان می‌ماند.