جرم حمل و نگه داری اسلحه و انواع سلاح گرم

جرم حمل و نگه داری اسلحه و انواع سلاح گرم چیست؟ یکی از رسالت‌های بنیادین حقوق برقراری نظم و امنیت در سطح جامعه می‌باشد.

طبیعتا، حمل سلاح توسط شخصی که فاقد صلاحیت کافی برای داشتن آن است؛ یک تهدید برای مردم و جامعه محسوب می‌شود.

ارعاب ناشی از سلاح گرم، آن را به وسیله‌ای مناسب برای اخاذی یا سرقت‌ سنگین بدل کرده است.

نظر به اهمیت این مسئله به منظور کاهش بروز صدمات و جنایات مختلف، حمل و نگهداری سلاح توسط قانون‌گذار جرم انگاری شده است.

مفهوم سلاح

سلاح به وسیله‌ای که برای نزاع و جنگیدن استفاده شود گفته شده و به دو نوع سرد و گرم تقسیم می‌گردد.

ماده ۱ آیین نامه اجرایی قانون دعاوی کیفری و مجازات قاچاق اسلحه مصوب سال ۱۳۹۲، سلاح گرم و انواع آن را تعریف کرده است.

به طور کلی، سلاح گرم به سلاح‌هایی گفته می‌شود که از طریق سوزاندن باروت عمل می‌کند.

سلاح‌های گرم در هنگام استفاده موجب ایجاد صدا، شعله آتش و حرارت می‌شوند.

این نوع سلاح به چند دسته تقسیم می‌شود که به شرح زیر می‌باشد.

• سلاح گرم سبک.
• سلاح گرم سبک غیر خودکار.
• سلاح گرم نیمه سنگین.
• سلاح گرم سنگین.

مجازات جرم حمل و نگه داری اسلحه

برای پاسخ به این پرسش باید به قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان غیر مجاز مصوب سال ۱۳۹۰ اشاره کنیم.

ماده ۶ این قانون بیان می‌دارد که هر کس به طور غیرمجاز سلاح گرم یا سرد جنگی یا سلاح شکاری و قطعات مؤثر آنها را خریداری، نگهداری یا حمل نماید یا با آنها معامله انجام دهد، به ترتیب زیر به حبس تعزیری محکوم می‌شود.

• سلاح سرد جنگی، سلاح شکاری یا مهمات آن، به حبس از نود و یک روز تا شش ماه یا جزای نقدی از ده میلیون تا بیست میلیون ریال.
• سلاح گرم سبک غیرخودکار، قطعات مؤثر یا مهمات آن، به حبس از شش‌ ماه تا دو سال یا جزای نقدی از بیست میلیون تا هشتاد میلیون ریال.
• سلاح گرم سبک خودکار، قطعات مؤثر یا مهمات آن، به حبس از دو تا پنج سال.
• سلاح گرم نیمه‌ سنگین و سنگین، قطعات مؤثر یا مهمات آنها، به حبس از پنج تا ده سال.

هرگاه موضوع جرم انواع سلاح گرم بیش از یک قبضه یا قطعات مؤثر چند قبضه باشد، مجازات مرتکب حسب مورد، یک درجه تشدید می‌شود.

جرم حمل و نگه داری اسلحه و انواع سلاح گرم در دسته جرایم تعزیری قرار دارد.

قانون‌گذار، برای جرم انواع سلاح گرم و سرد مجازات قانونی نسبتا سنگین و متفاوتی را در نظر گرفته است.

مطابق ماده فوق اگر فردی مرتکب حمل سلاح گرم شود؛ به مجازات نقدی ( بند ب ) یا حبس از ۶ ماه الی ۱۰ سال، محکوم خواهد شد.

مجازات جرم انواع سلاح گرم و حمل آن

مجازات‌ حمل سلاح گرم بسته به نوع سلاح متفاوت است.

برای مثال مجازات جرم حمل و نگهداری اسلحه کلت، مطابق بند ( ب ) ماده ۶ قانون مذبور، حبس یا جزای نقدی خواهد بود.

اگر سلاح‌های همراه مجرم، بیش از یک قبضه باشد؛ میزان مجازات او یک درجه تشدید خواهد شد.

لذا این جرم فرض مشدده نیز دارد.

البته ماده ۱۷ قانون مذکور بیانگر شرایط تخفیف مجازات جرم فوق، می‌باشد.

ماده ۱۷ قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان غیر مجاز آنها بیان می‌دارد که همکاری متهمان و محکومان جرائم با ماموران نظامی، انتظامی و امنیتی برای کشف اسلحه و مهمات، در مجازات‌های تعزیری درجه یک تا شش، موجب یک درجه تخفیف و در مجازات‌های تعزیری درجه هفت و هشت موجب معافیت از مجازات قانونی می‌شود.

نکته حائز اهمیت آن است که حمل و نگهداری سلاح غیر مجاز، جرم واحد بوده و در نظر گرفتن مجازات مستقل برای هر کدام از آنها، فاقد وجاهت قانونی می‌باشد.

البته مجازات‌های مذکور تنها زمانی اعمال می‌شوند که حمل و استفاده سلاح از مصادیق محاربه نباشد.

طبق ماده ۲۷۹ قانون مجازات اسلامی، محاربه کشیدن سلاح به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها است، به نحوی که موجب ناامنی در محیط گردد.

هرگاه کسی با انگیزه شخصی به سوی یک یا چند شخص خاص سلاح بکشد و عمل او جنبه عمومی نداشته باشد و در اثر ناتوانی موجب سلب امنیت نشود، محاربه محسوب نمی‌‌شود.

بنابراین مرز نزدیکی میان این دو جرم تعزیری ( جرم حمل و نگه داری اسلحه ) و حدی ( محاربه ) وجود دارد.

آیا حمل و نگهداری سلاح به صورت قانونی ممکن است؟

تا اینجا با مجازات جرم حمل و نگه داری اسلحه و جرم انواع سلاح گرم آشنا شدیم.

اکنون مطابق ماده ۹ همین قانون، سلاح‌های گرمی مانند سلاح‌های شکاری وجود دارند که می‌توان متناسب با قدرت سلاح و برای مدت معین؛ مجوز تهیه کرده و به صورت قانونی از آنها استفاده نمود.

سوالات متداول

• در چه صورت امکان مجازات فرد حامل سلاح دارای مجوز، وجود دارد؟

چنانچه دارنده پروانه حمل سلاح شکاری ظرف ۳ ماه پس از انقضای مدت پروانه، از تمدید آن سر باز زند؛ در حکم سلاح غیر مجاز تلقی شده و مرتکب به جزای نقدی محکوم می‌گردد.

• کدام مرجع، صالح رسیدگی به جرایم مربوط به سلاح و مهمات می‌باشد؟

مطابق بند پ ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی کیفری، تمام جرایم مربوط به قاچاق اسلحه، در صلاحیت دادگاه انقلاب می‌باشد. دادگاه‌های عمومی کیفری محل وقوع جرم، صالح رسیدگی به این جرایم می‌باشند ولی درخصوص قاچاق سلاح و مهمات، دادگاه انقلاب صالح به رسیدگی می‌باشد.

• مجازات فردی که حرفه خود را تعمیر سلاح قرار داده است چیست؟

مطابق ماده ۸ قانون مجازات قاچاق اسلحه، هر کس به طور غیرمجاز حرفه خود را تعمیر سلاح قرار دهد در مورد سلاح گرم جنگی به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال و در مورد سلاح شکاری به جزای نقدی از پنجاه تا یکصد میلیون ریال محکوم می‌شود.

• نظام تخفیف و تشدید جرم انواع سلاح گرم و حمل آن چگونه است؟

امکان تخفیف مطابق ماده ۱۷ و تشدید مطابق ماده ۱۵ و تبصره ماده ۶  قانون مذکور وجود دارد.

ظرافت‌های خاص قانونی میان این جرم و محاربه و فرآیند دریافت مجوز قانونی برای استفاده از سلاح‌های شکاری مجاب می‌کند که برای سهولت امور از رهنمودهای وکلای موسسه دادفروز بهره ببرید.