شکایت از کارفرما چگونه انجام می‌شود؟ قانون کار و استخدام بر مبنای حمایت از کارگر و تلاش برای ایجاد رابطه‌ای برابر میان او و کارفرما لازم‌الاجرا گردیده است.
با توجه به اینکه تعهدات قانونی کارفرما بدون ضمانت اجرا اثری ندارد، قانون‌گذار در مواد مختلفی به مجازات و مسئولیت‌های فراوان او پرداخته است.
بر اساس قانون کار، کارگر هر شخصی است که در ازای مزد، حق السعی یا هر عنوان دیگری به دستور کارفرما کار می‌کند.
قانون‌گذار فصل پنجم از قانون کار را به ضمانت اجراهای کیفری عدم تبعیت از این قانون اختصاص داده است.
البته رسیدگی به آن، توسط دادگاه و دادسرای در کنار آن، انجام می‌شود.
در سایر موارد روابط کارگر و کارفرما بر اساس قرارداد کار تنظیم می‌شود.
فهرست مطالب
مفهوم قرارداد کار
قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن، کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا غیر‌موقت برای کارفرما انجام می‌دهد.
نکته مهم این است که قرارداد کار ممکن است شفاهی هم باشد.
البته اثبات این امر از طرف کارگر در محاکم کار، بسی دشوار خواهد بود.
به علاوه تفاوتی نمی‌کند که این قرارداد کار موقتی یا غیر موقت باشد.
در هر صورت کارفرما باید از الزامات قانونی تبعیت کند.
قرارداد کار، علاوه بر اینکه حقوق و وظایف کارگر و کارفرما را با توافق خودشان مشخص می‌کند، تابع عرف‌های رایج در حوزه کار و همچنین الزامات قانونی هم می‌باشد.
معمولاً قانون کار شرایط حداقلی را برای این قرارداد معین ساخته است.
برای مثال حداقل حقوق کارگر در سال ۱۴۰۳، ۸ میلیون و ۲۰۸ هزار تومان است.
در صورتی که کارفرما حقوقی کمتر از این مبلغ در نظر بگیرد یا حقوق قراردادی کارگر را پرداخت نکند، او حق شکایت از کارفرما را خواهد داشت.
علاوه بر حق‌السعی تعیین شده در قرارداد، کارفرما باید مبالغی را تحت عنوان حق سنوات کارگر پس از حداقل یک سال کارگری وی، کمک عائله مندی برای هر فرزند، بیمه کارگر، حق اضافه‌کاری کارگر به میزان حداقل۴۰% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی را به وی پرداخت کند.
رعایت مرخصی‌های استعلاجی او توسط کارفرما هم الزامی می‌باشد.
در غیر از این موارد، اگر هرگونه آسیب جسمی هم به کارگر برسد یا کارفرما جرایمی را که در قانون کار ذکر شده، مرتکب شود کارگر باید با رجوع به دفتر قضایی نسبت به مطرح نمودن شکایت از کارفرما اقدام کند.
اصولاً رسیدگی به چنین جرمی، در صلاحیت دادگاه کیفری ۲ محل اشتغال کارگر است.
همچنین به دعاوی حقوقی کارگر و کارفرما هم در ابتدا، شعبه محل اشتغال کارگر رسیدگی می‌کند.
اختلافات حقوقی کارگر و کارفرما
هر گونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار، قرارداد کارآموزی، موافقت‌نامه‌های کارگاهی یا پیمان‌های دسته جمعی کار باشد، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کارآموز یا نمایندگان آنها در شورای اسلامی کار حل و فصل خواهد شد.
در صورتی که شورای اسلامی کار در واحدی نباشد، از طریق انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی و کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد.
در صورت عدم سازش از طریق هیات‌های تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی خواهد شد.
مراجع رسیدگی به شکایت از کارفرما
سازش یک شیوه غیر قضایی است و در ابتدا باید تلاش شود میان کارگر و کارفرما یا نمایندگان آنها تفاهم صورت گیرد.
با این وجود این شیوه الزامی نیست؛ اما مقدمه‌ای برای مراحل بعدی حل اختلاف است.
حتی ممکن است اظهارات کارفرما در مرحله سازش در هیئت تشخیص و حل اختلاف، علیه او مورد استناد قرار گیرد.
هیئت تشخیص
نخستین مرجعی که کارگر برای طرح شکایت از کارفرما می‌تواند به آن رجوع کند، هیئت تشخیص است.
در این هیئت یک نماینده از طرف کارگر، کارفرما و دولت حضور دارد.
رای هیئت تشخیص تا ۱۵ روز پس از ابلاغ به طرفین قابل اعتراض است.
در واقع پس از آنکه کارگر دادخواست بدوی خود را در سامانه جامع روابط کار ثبت می‌کند، شکایت او به این کمیسیون ارجاع می‌شود.
با این وجود در چند مورد استثنایی دعاوی کارگر مستقیماً در شعبات حل اختلاف مطرح می‌شوند.
مانند دعوای کارگر مبنی بر تغییر عمده شرایط کار.
هیئت تشخیص مکلف است اقلاً برای یک بار، از کارگر و کارفرما برای تشکیل جلسه نخست، دعوت کرده و جلسه حضوری تشکیل دهد.
با این حال عدم حضور کارفرما به هر دلیلی مانع صدور حکم نیست.
هیئت حل اختلاف
در این هیئت نمایندگان بیشتری از این سه طرف، یعنی کارگر، کارفرما و دولت وجود دارند.
اگر کارگر به رای هیئت تشخیص در خصوص شکایت از کارفرما اعتراض کند، بررسی این اعتراض با هیئت حل اختلاف خواهد بود.
اصولاً اعتراض از رای هیئت حل اختلاف ممکن نیست مگر در موارد استثنایی که در دیوان عدالت اداری مطرح می‌شود.
البته دیوان عدالت اداری تنها این موضوع را بررسی می‌کند که رای صادره توسط هیئت تشخیص یا حل اختلاف، با قانون تطابق دارد یا خیر.
در واقع به صحت و سقم اظهارات طرفین نمی‌پردازد.
آراء صادره از هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف اداره کار به موجب تبصره ۲ ماده ۱۶ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲، برای اشخاص داخل کشور در سه ماه و برای افراد مقیم خارج از کشور، ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ رای یا تصمیم قطعی، قابل شکایت در دیوان عدالت اداری است.
دیوان عدالت اداری
بر اساس ماده ۱۰ قانون تشکیل دیوان عدالت اداری و با توجه به صلاحیت محاکم آن، آرای هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف در دیوان عدالت قابل تجدید نظرخواهی هستند.
کارگر می‌تواند در آنجا اعتراض خود را مطرح کند.
به دعاوی کاری، در شعبات تجدید نظر دیوان رسیدگی می‌شود.
احکام دیوان قطعی است و طرفین حق اعتراض به آن را ندارند.
اصول رسیدگی به دعوای کارگران
در خصوص رسیدگی به دعوای کارگران در محاکم کار قواعد خاصی وجود دارد.
اولاً محاکم با توجه به نیاز اقتصادی کارگر باید به سرعت به رسیدگی بپردازند.
با این وجود ممکن است با توجه به پرونده‌های جاری و متعدد اختلاف کارگر و کارفرما، رسیدگی به پرونده‌های جدید به تاخیر بیافتد.
در هر صورت هیأت حل اختلاف موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت شکایت، به موضوع رسیدگی نماید.
دومین اصل رایگان بودن شکایت از کارفرما می‌باشد.
با توجه به اینکه ممکن است کارگر توانایی مالی این کار را نداشته باشد، قانون‌گذار در جهت حمایت از او این موضوع را پیش بینی نموده است.
سومین اصل سه جانبه‌گرایی است.
یعنی در تمامی محاکم کار، باید نماینده‌ای از طرف کارگر، کارفرما و دولت حاضر باشند تا نفع همه طرفین در نظر گرفته شود.
اصل دیگری هم وجود دارد که بر اساس آن، تشریفات رسیدگی به اختلاف کاری باید تا حد ممکن کاهش یابد.
نحوه شکایت از کارفرما
پس از اینکه از مراجع صالح برای شکایت کارگر صحبت کردیم، نوبت به بررسی نحوه شکایت از کارفرما می‌باشد.
امروزه با توجه به اصل سرعت در رسیدگی به دعاوی شغلی، شکایت از کارفرما از طریق سامانه‌های اینترنتی صورت می‌پذیرد.
مراحل شکایت از کارفرما
در ابتدا شما باید وارد سامانه جامع روابط کار شده و هویت خود را در آن احراز کنید.
البته این امکان فراهم شده که با مراجعه به دفاتر پیشخوان و حتی به صورت بر خط، هویت کارگر یا کارفرما را احراز نمود.
اگر در این سامانه، حسابی افتتاح نکرده‌اید، نخست باید این کار را انجام دهید.
شما برای احراز هویت به ثبت شماره ملی، شماره تماسی که به نام خودتان است و پرداخت هزینه‌های احراز هویت نیاز دارید.
پس از این مرحله است که سایت به شما نام کاربری و رمزعبوری ارائه می‌دهد.
با وارد کردن کد کاربری و رمز در صفحه اصلی سایت، می‌توانید وارد حساب کاربری خود شوید.
بر بخش پنجره خدمات کلیک کنید، سپس با انتخاب اداره کل روابط کار، مورد نخست یعنی ثبت دادخواست بدوی را انتخاب کنید تا به صفحه بعد هدایت شوید.
در اینجا باید خواسته خود، تمام مدارک مانند قرارداد کتبی کار شما و ادله را ذکر کرده و گزینه ارسال دادخواست را انتخاب کنید.
طرح دادخواست و فرآیند آن، از طریق پیامک به اطلاع کارفرما و کارگر خواهد رسید.
می‌توانید زمان تشکیل جلسه هیئت حل اختلاف را از طریق همین سایت مشاهده نمایید.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم به طور خلاصه موارد، شیوه و مراحل شکایت از کارفرما را بررسی کنیم.
کارفرما باید از پس تمام تعهداتی را که قانون و قرارداد کار بر عهده وی گذشته است برآید.
وگرنه کارگر با شکایت از او می‌تواند حقوق خود را مطالبه کند.
پرسش‌های متداول
- چگونه می‌توان برای شکایت از کارفرما اقدام نمود؟
برای شکایت از کارفرما لازم است وارد حساب کاربری خود در سامانه جامع روابط کار شده یا حساب کاربری جدید افتتاح کرده و اقدام به طرح دادخواست بدوی کنید.
- آیا می‌توان به رای هیئت تشخیص اعتراض کرد؟
بله؛ تا ۱۵ روز پس از صدور رای توسط هیئت تشخیص می‌توانید نسبت به آن تجدید نظرخواهی کنید تا آن رای در هیئت حل اختلاف بررسی شود.
- آیا می‌توان بر خلاف قانون کار قرارداد کاری با کارفرما منعقد کرد؟
خیر؛ تمام الزامات قانون کار باید توسط کارفرما رعایت شوند.
کارگر در صورت نقض هر الزامی توسط کارفرما، مثل رعایت تعهدات ایمنی، حق شکایت خواهد داشت.
با توجه به اینکه طرح دادخواست بدوی و اثبات خواسته ممکن است دشوار باشد؛ مشاورین موسسه دادفروز آماده‌اند تا با ارائه مشاوره حقوقی به تمامی سوالات و ابهامات شما در خصوص شکایت از کارفرما پاسخ دهند.
| [bookly-form hide=”date,week_days,time_range”] |
بدون دیدگاه