شکایت از کارفرما بدون مدرک چگونه است؟ اصولاً هدف از تدوین مقررات قانون کار و استخدام، حمایت از کارگر و تلاش برای ایجاد توازن بین موقعیت کارگر و کارفرما است.
به همین خاطر است که قانون‌گذار، قرارداد کار شفاهی را نامعتبر نمی‌داند تا کارگر بتواند به حقوق قراردادی خویش برسد و حتی بدون وجود مدرک کتبی، از کارفرما شکایت کند.
با این وجود در برخی موارد، تنظیم قرارداد کار کتبی الزامی گشته است.
همچنین قرارداد شفاهی کار نیز، آثار خاص خود را دارد که بدان می‌پردازیم.
فهرست مطالب
- 1 مفهوم قرارداد کار
- 2 شکایت از کارفرما بدون مدرک چگونه است؟
مفهوم قرارداد کار
عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر‌موقت برای کارفرما انجام می‌دهد.
حداکثر مدت موقت برای کارهایی که طبیعت آنها جنبه غیر مستمر دارد توسط وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
در کارهایی که طبع آنها جنبه مستمر دارد در صورتی که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می‌شود.
قرارداد کار کتبی و شفاهی چیست؟
قراردادهای مربوط به قانون کار در صورت کتبی بودن باید در فرم مخصوصی باشد که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چهارچوب قوانین و مقررات تهیه شده و در اختیار طرفین قرار میگیرد.
نکته نخست این است که قانون تنظیم قرارداد کار کتبی را الزامی ندانسته است.
این قرارداد در چهار نسخه تنظیم می‌گردد که یک نسخه از آن به اداره کار محل، یک نسخه نزد کارگر، یک نسخه نزد کارفرما، نسخه دیگر در اختیار شورای اسلامی کار و در کارگاه‌های فاقد شورا در اختیار نماینده کارگر قرار میگیرد.
همچنین بر اساس تبصره سوم ماده ۷ قانون، قراردادهای مربوط به قانون کار در صورت کتبی بودن باید در فرم مخصوصی باشد.
این فرم توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چهارچوب قوانین و مقررات تهیه می‌شود.
با تمام این موارد ممکن است قرارداد کار به هر دلیلی معتبر نباشد یا طرفین چنین قراردادی تنظیم نکرده باشند.
در این صورت قرارداد شفاهی کار هم معتبر است.
با این روش می‌توان مسیر رسیدن کارگر به حقوق خود را تسهیل نمود تا او به مزد تعیین شده در قرارداد برسد.
هرچند قرارداد کتبی کار ارزش اثباتی بالاتری در مراجع اداری دارد.
شکایت از کارفرما بدون مدرک چگونه است؟
با توجه به اینکه انعقاد قرارداد کار، با صرف توافق کارگر و کارفرما اعتبار دارد، پس هر کارگری می‌تواند به استناد قرارداد شفاهی از کارفرما نسبت به شکایت از کارفرما بدون مدرک اقدام نماید.
البته این امر مستلزم آن است که او وجود رابطه کاری را ثابت کند.
نحوه اثبات رابطه کارگر و کارفرما
ارائه دلايل و مدارك دال بر وجود رابطه كار فيمابين طرفين، ميزان مزد، مزاياى بالاتر از حداقل قانونى و ميزان سابقه كار در كارگاه به عهده كارگر است.
دلايل و مدارك بر تأديه حقوق مذكور يا عدم شمول مقررات قانون كار به رابطه طرفين نیز ارائه آن به عهده كارفرما است.
پس کارگر نخست باید وجود رابطه کارگری و کارفرمایی را ثابت کند.
همانگونه که می‌دانیم تفاوت رابطه کارگر و کارفرما و پیمانکار، وجود تبعیت کارگر در رابطه کار و استقلال پیمانکار در انجام عمل خود می‌باشد.
کارگر پس از اینکه وجود رابطه کاری یا تبعیت را میان خود و کارفرما اثبات کرد، مستحق حداقل مزد تعیین شده در قانون کار خواهد بود.
پس از آن او می‌تواند با استفاده از سایر دلایل قانونی معتبر ثابت کند که در قرارداد شفاهی او و کارفرما، مزدی بالاتر از حداقل دستمزد قانون کار تعیین شده است.
مراجع رسیدگی به شکایت از کارفرما بدون مدرک
هر گونه اختلاف فردی بین کارفرما، کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار، قرارداد کارآموزی، موافقت نامه‌های کارگاهی یا پیمان‌های دسته جمعی کار باشد، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما، کارگر یا کارآموز و نمایندگان آنها در شورای اسلامی کار انجام می شود.
در صورتی که شورای اسلامی کار در واحدی نباشد، از طریق انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد.
عدم سازش از طریق هیات‌های تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی و حل و فصل خواهد شد.
نکته نخست این است که در ابتدای امر کارگر و کارفرما ممکن است تلاش کنند اختلاف خود را از طریق سازش حل و فصل کنند.
زیرا در هر صورت، رسیدگی در مراجع اداری برای آنان وقت‌گیر و هزینه بر است.
اما ایشان الزامی به این کار ندارند زیرا ساز و کار مشخصی برای صلح و سازش میان کارگر و کارفرما در قانون مقرر نشده است.
پس ممکن است کارگر تقاضای شکایت داشته باشد که در این صورت باید دادخواست ابتدائی خود را به هیئت تشخیص تقدیم کند.
اعتراض به رای در هیئت تشخیص
در خصوص اعتراض به تصمیم هیئت تشخیص، ماده ۱۰۷ آیین دادرسی کار مقرر داشته که اعتراض به رای در هیئت تشخیص صورت میگیرد.
رسیدگی دیوان عدالت اداری
بر اساس ماده ۱۰ قانون تشکیل دیوان عدالت اداری و با توجه به صلاحیت محاکم آن، آرای هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف در دیوان عدالت قابل تجدید نظرخواهی هستند.
کارگر نیز می‌تواند در آنجا اعتراض خود را مطرح کند.
شرایط شکایت از کارفرما بدون مدرک
نخستین نکته‌ای که باید کارگر در خصوص شکایت از کارفرما بدون مدرک در نظر بگیرد، این است که نمی‌توان بدون هیچ مدرکی از کارفرما شکایت نمود.
با این حال مراجع حل اختلاف میان کارگر و کارفرما، معمولا تساهل و مسامحه بیشتری به خرج می‌دهند و تلاش می‌کنند تا کارگر را برای تحصیل مدرک یاری نمایند.
با ذکر این نکته، شرایط شکایت از کارفرما به شرایط عمومی، شرایط خاص و همچنین شرایط ثبت دادخواست تقسیم می‌شود.
شرایط عمومی طرح دعوا
هر فردی برای شکایت از کارفرما بدون مدرک باید شرایط عمومی طرح دعوا مثل عقل، بلوغ، رشید بودن و نفع مستقیم در دعوا را داشته باشد وگرنه دادخواست وی رد خواهد شد.
همچنین اگر کارگر با توجه به مشکلاتی مثل مجنون شدن، نتواند نسبت به شکایت از کارفرما بدون مدرک اقدام کند باید نماینده قانونی او دادخواست وی را ثبت نماید.
شرایط قانون کار
در ماده ۹ قانون، شروطی برای اینکه رابطه کاری میان کارگر و کارفرما وجود داشته باشد برشمرده شده است.
برای صحت قرارداد کار در زمان بستن قرارداد رعایت این شرایط، الزامی است.
- مشروعیت مورد قرارداد.
- معین بودن موضوع قرارداد.
- عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال یا انجام کار مورد نظر.
مورد اول اشاره دارد که موضوع کار باید مشروع باشد و مثلاً طرفین برای قاچاق نمی‌توانند قرارداد کار منعقد کنند.
معین بودن هم اشاره به این امر دارد که نباید دستمزدی که کارگر میگیرد، مبهم باشد.
مثلاً تعیین مقدار آن به دست کارفرما نهاده شده باشد.
در آخر نیز دو طرف باید بتوانند در اموال خود تصرف کنند و مثلاً مجنون و سفیه نباشند.
ثبت دادخواست به نحو حضوری و برخط
شایان ذکر است که امروزه برای تسهیل طرح شکایت از کارفرما بدون مدرک، عدم تضییع حقوق او و با توجه به اصل سرعت در رسیدگی به دعاوی کاری، کارگر می‌تواند به صورت بر خط نیز دادخواست خود را ثبت کند.
برای انجام این امر کارگر باید وارد سامانه جامع روابط کار شده و اگر حساب کاربری ندارد حساب جدیدی افتتاح کند.
سپس با ثبت کد کاربری و رمز وارد سامانه شود و شکایت خود را ثبت کند.
همچنین شکایت کارگر از کارفرما ممکن است به نحو حضوری باشد که در این صورت او باید دادخواست خود را به شعب هیئت تشخیص تقدیم نماید.
نحوه اثبات ادعای کارگر بدون مدارک
در این رابطه باید اشاره کنیم که ادله اثبات دعوا در قانون آیین دادرسی کار مورد اشاره قرار گرفته‌اند.
ادله اثبات دعوا و اقدام به شکایت از کارفرما بدون مدرک در مراجع حل اختلاف كار به ترتيب شامل اقرار، اسناد و امارات مى‌باشند.
گواهى گواهان مى‌تواند با رعايت شرايط اماره محسوب شود.
منظور از اماره اوضاع و احوالی است که باعث می‌شود قاضی علم حاصل کند که ادعای کارگر صحیح بوده و او مستحق دستمزد می‌باشد.
البته در این خصوص اقرار کارفرما در خصوص وجود رابطه کاری نیز برای اثبات آن کافی است.
در آخر هرگونه سندی مثل رسید واریز حقوق توسط کارفرما که به امضای وی رسیده و یا حتی هرگونه پیامکی که نشان دهنده تبعیت کارگر از دستورات کارفرما باشد، می‌تواند از اوضاع و احوالی حساب شود که کارگر با استفاده از آن، وجود قرارداد شفاهی را اثبات می‌کند.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم در خصوص اعتبار قرارداد شفاهی کار، امکان طرح دعوا به استناد قرارداد شفاهی و همچنین شرایط عمومی و خاص طرح دعوای کاری را در مراجع اداری مورد بحث قرار دهیم.
همانگونه که اشاره گردید قرارداد کار شفاهی کار معتبر تلقی می‌شود، گرچه ممکن است اثبات آن در هیئت تشخیص یا هیئت حل اختلاف برای کارگر دشوارتر از اثبات آن با قرارداد کتبی باشد.
سوالات متداول
- قرارداد شفاهی کار چیست؟
هنگامی که یک قرارداد شرایط عمومی را داشته باشد و بر اساس آن کارگر به تبعیت از کارفرما و با دریافت دستمزد، کاری را انجام دهد به آن قرارداد شفاهی می‌گویند.
البته اثبات این نوع قرارداد دشوارتر نیز می‌باشد.
- آیا شکایت از کارفرما بدون مدرک به صورت برخط میسر است؟
بله؛ شما می‌توانید با ورود به سامانه جامع روابط کار به صورت بر خط شکایت خود را ثبت نمایید.
البته زمانی می‌توان از ثبت شکایت مطمئن شد که پیامکی برای ابلاغ زمان و مکان رسیدگی به شما ارسال شود.
- چگونه می‌توان قرارداد شفاهی را اثبات نمود؟
اثبات این موضوع با دلایل گوناگونی مثل اقرار خود کارفرما در ضمن رسیدگی، هرگونه سندی که نشان دهنده تبعیت کارگر از کارفرما باشد یا حتی اوضاع و احوالی که بتواند وجود این قرارداد را اثبات کند، صورت میگیرد.
علاوه بر این‌ها خود مراجع اداری نیز ممکن است کارشناسانی را برای پرسش و تحقیق به کارگاه ارسال نمایند.
اگر در خصوص نحوه اثبات وجود قرارداد کاری شفاهی یا دلایلی که می‌توانید به استناد آن از کارفرما شکایت کنید شبهه‌ای دارید، مشاورین موسسه دادفروز آماده‌اند تا از طریق ارائه مشاوره حقوقی، این مشکلات را برطرف سازند.
| [bookly-form hide=”date,week_days,time_range”] |
بدون دیدگاه