فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی چیست؟ قانونگذار جمهوری اسلامی ایران همچون سایر کشورها، اهمیت بسیاری برای حقوق مالکیت و دعاوی کیفری افراد قائل شده است. به همین دلیل، رفتارهایی که نقض کننده حقوق مالکیت اشخاص باشد را جرم‌انگاری کرده و مجازات‌های شدیدی را برای آن‌ها مقرر نموده است.
یکی از حقوقی که مالکیت افراد به همراه دارد، این است که افراد اختیار دارند اموال خود را هر طور که می‌خواهند استفاده کنند، بفروشند یا اجاره دهند. باید تاکید کرد که معامله کردن اموال حق مسلم مالک است و هیچ فرد دیگری حق ندارد بدون رضایت او به این حق تجاوز کند. به همین دلیل، فروش یا انتقال مال متعلق به دیگری بدون اجازه و رضایت او جرم تلقی شده و قانون، این اقدام را جرم فروش مال غیر نام‌گذاری کرده است.
فهرست مطالب
فروش مال غیر چیست؟
فروش مال غیر جرمش چیست؟ قبل از بررسی جرم فروش مال غیر ابتدا باید خود این موضوع را بررسی کنیم! در قانون مجازات اسلامی، فروش یا انتقال مال غیر به عنوان جرم شناخته شده است.
به این معنی که شخصی بدون اجازه و یا داشتن وکالت از مالک، مال دیگری را به شخص ثالثی انتقال دهد یا بفروشد. این انتقال ممکن است مربوط به عین مال (مالکیت مستقیم) یا منافع آن (از طریق اجاره یا قراردادهای مشابه) باشد.
به عنوان مثال، اگر فردی بدون اجازه مالک، خانه‌ای را به دیگری اجاره دهد، یا بدون رضایت صاحب یک خودرو، آن را بفروشد، جرم انتقال مال غیر محقق شده و فرد مرتکب، مشمول مجازات قانونی خواهد شد.
مجازات فروش مال غیر
مجازات فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی و در ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری پیش‌بینی شده است.
بر اساس این قانون، هر شخصی که با علم به اینکه مال متعلق به دیگری است، آن را بدون مجوز قانونی به دیگری انتقال دهد، این اقدام او به منزله کلاهبرداری تلقی می‌شود. بنابراین، مجازات کلاهبرداری نیز بر این شخص اعمال خواهد شد. همچنین، اگر فردی که مال را خریداری کرده است بداند که انتقال‌دهنده مالک آن مال نیست، او نیز مجازات خواهد شد.
مجازات‌هایی که در این قانون برای جرم فروش مال غیر در نظر گرفته شده‌اند به شرح زیر هستند.
- حبس از ۱ تا ۷ سال
- پرداخت جزای نقدی معادل مال انتقال‌یافته
- رد مال به مالک اصلی
در صورتی که مرتکب کارمند دولت باشد، به انفصال از خدمات دولتی نیز محکوم خواهد شد.
مجازات معاونت در فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی
معاون جرم فردی است که خود مستقیماً مرتکب جرم نمی‌شود، اما با انجام اقدامات مختلف مانند ترغیب، تهدید یا فراهم کردن وسایل ارتکاب جرم، به ارتکاب آن کمک می‌کند. بر اساس ماده ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی، مجازات معاون جرم یک تا دو درجه کمتر از مجازات مباشر (فرد اصلی مرتکب جرم) است. بنابراین، در مورد جرم فروش مال غیر، معاون جرم به حبس تعزیری درجه ۵ یا ۶ محکوم می‌شود که شامل حبس از ۶ ماه تا ۵ سال است.
معاونت خاص در جرم فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی
یکی از نکات ویژه در مورد جرم فروش مال غیر این است که طبق قانون، حتی مالک نیز می‌تواند تحت شرایطی معاون این جرم شناخته شود. در صورتی که مالک از وقوع معامله اطلاع پیدا کند و ظرف یک ماه پس از آگاهی، اقدام به اطلاع‌رسانی نکند، قانون او را به عنوان معاون جرم شناسایی می‌کند. این موضوع باعث تعجب است، چرا که قانونی که در ابتدا برای حمایت از مالک تنظیم شده، در صورت عدم اقدام به‌موقع از سوی او، می‌تواند او را به عنوان معاون جرم تحت تعقیب قرار دهد.
فرایند رسیدگی به جرم فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی
برای شکایت از جرم فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی، مالک ابتدا باید یک شکواییه تنظیم کند و آن را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند. پس از ثبت، پرونده به دادسرای صالح ارسال می‌شود و تحقیقات مقدماتی توسط بازپرس یا دادیار آغاز می‌شود. در صورتی که شواهد کافی برای اثبات جرم وجود داشته باشد، بازپرس قرار جلب به دادرسی صادر کرده و پرونده برای صدور حکم نهایی به دادگاه کیفری ارجاع می‌شود. در صورتی که شواهد کافی نباشد، قرار منع تعقیب صادر می‌شود و پرونده مختومه خواهد شد.
لازم به ذکر است که دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم فروش مال غیر، دادگاه کیفری ۲ محل وقوع جرم است.
جمع‌بندی
حق مالکیت از مهم‌ترین حقوق شهروندان است و قانونگذار برای حمایت از این حق، مقررات متعددی وضع کرده است. یکی از این مقررات جرم‌انگاری فروش مال غیر است که به موجب آن، افراد بدون داشتن اجازه و رضایت مالک حق فروش مال دیگری را ندارند. مجازات این جرم معادل مجازات کلاهبرداری است که شامل حبس از ۱ تا ۷ سال، پرداخت جزای نقدی و رد مال به مالک اصلی می‌باشد.
همچنین، معاونان جرم نیز مشمول مجازات خواهند بود که یک تا دو درجه کمتر از مجازات مباشرین جرم است. در موارد خاص، حتی خود مالک نیز در صورت عدم اقدام به‌موقع به عنوان معاون جرم شناخته خواهد شد.
متأسفانه جرم فروش مال غیر به ویژه در حوزه املاک بدون سند رسمی بسیار شایع است. اگر در این زمینه نیاز به مشاوره حقوقی تخصصی دارید، می‌توانید با تیم حقوقی ما در تماس باشید.
سوالات متداول
- جرم فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی چیست؟
جرم فروش مال غیر به معنای انتقال یا فروش مال متعلق به دیگری بدون اجازه و وکالت او است.
- مجازات فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی چیست؟
طبق قانون، مجازات این جرم مشابه کلاهبرداری است که شامل حبس از ۱ تا ۷ سال، پرداخت جزای نقدی و رد مال به مالک اصلی می‌شود.
- چگونه می‌توان از جرم فروش مال غیر در قانون مجازات اسلامی شکایت کرد؟
مالک باید پس از اطلاع از این اقدام، به دفاتر خدمات الکترونیک مراجعه کرده و شکواییه ثبت کند تا پرونده در دادسرا بررسی شود.
بدون دیدگاه