مجمع تشخیص مصلحت نظام چیست؟

مجمع تشخیص مصلحت نظام چیست؟ حتما در جراید یا اخبار کشورمان نام مجمع تشخیص مصلحت نظام را شنیده‌اید. قصد داریم در ادامه به بررسی وظایف و اختیارات مجمع تشخیص مصلحت نظام که یکی از مراجع رسیدگی غیرقضایی می‌باشد، بپردازیم.

مجمع تشخیص مصلحت نظام چیست؟

در خصوص خواستگاه تاریخی و قانونی مجمع تشخیص مصلحت نظام باید در اولین مرحله به نامه برخی از مسئولین نظام به امام خمینی در سال ۱۳۶۶ اشاره کنیم. چرا که در آن زمان برای اولین بار نیاز به وجود مجمع تشخیص مصلحت نظام در کشور توسط مقامات کشور احساس شد.

پس از تصویب لوایح در مجلس، شورای نگهبان نظرات خود را در قالب احکام شرعی یا قانون اساسی اعلام می‌دارد و مجلس نظر آنها را تامین می‌نماید.

در مواردی که از نظر مجلس قابل تامین نیست، مجلس و شورای نگهبان نمی توانند توافق کنند. در همین زمان است که نیاز به دخالت ولایت فقیه و تشخیص موضوع حکم حکومتی پیش می‌آید.

وظایف و اختیارات مجمع تشخیص مصلحت نظام چیست؟

حال که برای ما جایگاه تاریخی و قانونی مجمع تشخیص مصلحت نظام مشخص گردید به بررسی وظایف و اختیارات مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌پردازیم.

  • تشخیص مصلحت نظام در امور تقنینی اختلافی فی مابین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان.
  • تصویب یا رد طرح ها و لوایح ارجاعی.
  • مشاوره در تعیین سیاست‌های کلی نظام مطابق اصل ۱۱۰ قانون اساسی.
  • ارائه مشورت در امور مربوط به اصلاح و یا تتمیم قانون اساسی.
  • حل معضلات نظام که از طرق عادی قابل حل نیست.

حدود صلاحیت مجمع تشخیص مصلحت نظام

مجمع تشخیص مصلحت نظام نمی‌تواند رأساً قانونی را تصویب کند و صرفا توانایی تأیید یا رد لوایح و طرح های قانونی مورد اختلاف بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان را دارد.

به نظر می‌رسد با توجه به صلاحیت پیش بینی شده برای مجمع تشخیص مصلحت نظام این مجمع صلاحیت قانونی جرح و تعدیل مواد و متون ارسالی را ندارد.

مجلس نمی‌تواند با توجه به اطلاع خویش مبنی بر وجود مخالفت مواد قانونی مصوب با شرع یا قانون اساسی، طرح یا لایحه قانونی را برای تصویب بدون جلب نظر شورای نگهبان برای مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال کند.

مجمع تشخیص مصلحت نظام پیش از اعلام رای و نظر شورای نگهبان صلاحیت قانونی تصویب مصوبه مجلس را نخواهد داشت.

تفسیر مواد قانونی مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام در محدوده تبیین مراد با مجمع است.

مجمع تشخیص مصلحت نظام توانایی تفسیری که موجب توسعه یا تضییق مصوبه خود باشد را ندارد.

مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام نمی‌تواند مخالف احکام اولیه شرع باشد.

بر اساس اصل ۱۱۲ قانون اساسی، مجمع تشخیص مصلحت نظام باید در مواردی که مصوبه مجلس شورای اسلامی را شورای نگهبان خلاف شرع یا قانون اساسی بداند؛ وظایفی که در این قانون ذکر شده است را به فرمان رهبری انجام دهد.

اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام

همواره تعداد و اعضای این مجمع متفاوت بوده و در هر دوره تعداد اعضای این مجمع بیشتر می‌شود. در اولین حکم صادره توسط رهبر انقلاب اسلامی اعضای این مجمع به شرح زیر تعیین شده‌اند.

  • فقهای شورای نگهبان.
  • رئیس جمهور.
  • رئیس مجلس.
  • رئیس شورای عالی قضائی.
  • نخست وزیر.
  • رئیس کمیسیون مجلس شورای اسلامی.
  • دبیر شورای عالی امنیت ملی.

در کل برای پاسخ نهایی به این پرسش که مجمع تشخیص مصلحت نظام چیست؟ می‌توان گفت مجمع تشخیص مصلحت نظام نهادی است که متشکل از ابتکارات و تجربیات نظام اسلامی می‌باشد و در نظام‌های حقوقی جهان مثل و مانندی ندارد.

بخوانید درباره
نحوه ثبت شکایت در شورای ملی رقابت

سوالات متداول

  • مجمع تشخیص مصلحت نظام چیست و وظایف اصلی آن چه می‌باشد؟

مجمع تشخیص مصلحت نظام یک نهاد غیرقضایی در ساختار حکومتی ایران است که وظیفه اصلی آن تعیین مصلحت نظام در امور تقنینی و اختصاصی اختلافات میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان می‌باشد. این مجمع به نظرات و توجیهات حاصل از تشخیص شورای نگهبان و نیاز به دخالت ولایت فقیه پاسخ می‌دهد.

  • چرا نیاز به تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام در ایران احساس شد؟

نیاز به تشکیل این مجمع از زمان تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در دهه ۱۳۶۰ به وجود آمد. این نیاز از روی تفسیر مواد قانونی و شرعی ناشی از اختلافات میان مجلس و شورای نگهبان به وجود آمد تا اختیارات و وظایف این دو نهاد تعیین شود.

  • حدود صلاحیت مجمع تشخیص مصلحت نظام چیست؟

مجمع تشخیص مصلحت نظام صلاحیت اصلی در تأیید یا رد لوایح و طرح‌های قانونی مورد اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان را دارد و قادر به تعدیل مواد و متون ارسالی نمی‌باشد.

  • چه توانایی‌ها و محدودیت‌هایی در تفسیر مواد قانونی دارد؟

این مجمع توانایی تفسیری که موجب توسعه یا تضییق مصوبه خود باشد را ندارد و مصوبات آن نمی‌توانند مخالف احکام اولیه شرع باشند.

  • اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام چه کسانی هستند و چگونه انتخاب می‌شوند؟

اعضای این مجمع شامل فقهای شورای نگهبان، رئیس‌جمهور، رئیس مجلس، رئیس شورای عالی قضائی، نخست‌وزیر، رئیس کمیسیون مجلس شورای اسلامی و دبیر شورای عالی امنیت ملی می‌شوند و توسط رهبر انقلاب اسلامی منصوب می‌گردند.

  • مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام چه تأثیری بر حیات اجتماعی و سیاسی کشور دارد؟

مصوبات این مجمع به عنوان راهنمایی برای ولایت فقیه و سایر نهادهای اجرایی کشور عمل می‌کند و تأثیر بسزایی بر حیات اجتماعی و سیاسی دارد.

به منظور دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در خصوص وظایف و اختیارات مراجع رسیدگی قضایی و غیر قضایی می‌توانید از مشاورین دادفروز یاری بخواهید.

مشخصات(ضروری)
این فیلد برای اعتبار سنجی است و باید بدون تغییر باقی بماند .

10 دیدگاه ها

  • باسلام
    بنده با خانمم اختلاف دارم ولی هنوز جدا نشده ایم طبق توافق نامه دستی که تنظیم کردیم اقرار داشت توانایی نگهداری فزرند را ندارد دادخواست سلب حضانت دادم رد شد
    توافق دستی اعتبار ندارد

    • با سلام دوست عزیز در خصوص موضوعی که مطرح نمودید برای کسب اطلاعات دقیق و تخصصی بهتر است با مشاورین موسسه ما در ارتباط باشید تا راهکارهای حقوقی مناسبی دریافت کنید.
      شماره تماس ۰۲۱۳۳۲۸۳۸۷۷

  • سلام وقت بخیر
    من پسری ۱۸ ساله هستم و در رابطه با زندگی با خانوادم میتونم بگم خونمون پر از آزار اذیت و فحش و کتک کاریست مدتیه که پدر مادرم حرف از طلاق میزنن و من این وسط خیلی ذهنم درگیره نمیدونم باید چکار کنم از طرفی پدرم آدمی بد خُلقه و زمانی که عصبی میشه حتی اگه بخواد طرف رو میکُشه و از طرفی که مادرم خیلی ازش کتک خورده و اصلا منو نمیخاد واقعا نمیدونم تکلیف من این وسط چیه

    • با سلام دوست عزیز متاسفیم بابت مشکلی که برای شما پیش آمده است در خصوص موضوعی که مطرح نمودید بهتر است با مشاورین موسسه ما در ارتباط باشید تا راهکارهای حقوقی مناسبی دریافت کنید.
      فرم مشاوره

  • سلام ببخشید من گوشیمو گم کردم با ردیابی مثبت همیاب مشخصات کسی که سیم کارت انداخت تو گوشی دراومد احضاریه دادیم نیومد گویا ادرس واسه خودش نبوده و تماسم که گرفتم همکاری نکردن و گوشیو خاموش کردن بعد دادگاه قرار منع تعقیب واسش صادر کرد با وجود همه مدارکی که دال بر سرقت گوشی داشت چیکار کنم ؟

    • با سلام دوست عزیز با توجه به اینکه مطلب فوق با موضوعی که مطرح نمودید متفاوت است پیشنهاد می‌کنیم سایر مقالات وبسایت ما را مطالعه نمایید.

  • سلام بنده خانمم ۲۶روز متوالی از خانه رفته ایشان معتاد به مواد مخدر شیشه می‌باشد والان در منزل یه ساقی فروشنده مواد زندگی میکند یه بار هم با ۱۱۰به کلانتری برده شده ودرانجا هردو گفتند که دیگه همدیگر را ملاقات نخواهند کرد ولی بعد از آن مجدداً باهم رفته و من راهم تهدید کردند با اینکه من دلم به حالت روزش آن سوخت و رضایت دادم .دوباره باهم هستندوا شمشیر وفحاشی تهدید کرده

    • با سلام دوست عزیز با توجه به اینکه مطلب فوق با موضوعی که مطرح نمودید متفاوت است پیشنهاد می‌کنیم سایر مقالات وبسایت ما را مطالعه نمایید یا با مشاورین موسسه ما تماس حاصل فرمایید.
      شماره تماس ۰۲۱۳۳۲۸۳۸۷۷

  • من سال ۹۵ در ماموریت آسیب دیدم و العان سطح۳ اعصاب و روان و قلب و ریه و اورتوپتی دارم از سمت دو کتفم و در نیروی انتظامی هستم و موقعی آسیبم در چابهار در دریابانی بودم العان برای گرفتن جانبازی باید چیکار کنم که به حقم برسم؟؟؟

    • با سلام دوست عزیز در خصوص موضوعی که مطرح نمودید برای کسب اطلاعات دقیق و تخصصی بهتر است با مشاورین موسسه ما در ارتباط باشید تا راهکارهای حقوقی مناسبی دریافت کنید.
      فرم مشاوره

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *