نحوه تبدیل انحصار وراثت محدود به نامحدود؛ یکی از مهمترین وقایع و دعاوی حقوقی که پیامدهای متعددی به دنبال دارد، مرگ انسانها است.
با فوت هر شخص، نهاد ارث بر اموال او و ورثه متوفی اعمال میشود. با این حال، اموال متوفی بهراحتی در اختیار وراث قرار نمیگیرد و آنها باید ابتدا از مرجع ذیصلاح، که شورای حل اختلاف است، گواهی انحصار وراثت دریافت کنند.
گاهی بین وراث اختلافات جدی بر سر ماترک متوفی ایجاد میشود و این موضوع به دادگستری کشیده میشود.
اصطلاحات “انحصار وراثت محدود” و “انحصار وراثت نامحدود” در این موارد بهکار میروند و هرچند شباهتهایی با یکدیگر دارند، اما کاربرد و تفاوتهایی نیز میان آنها وجود دارد.
حصر ورثه اقدامی است که پیش از تقسیم اموال متوفی باید صورت گیرد. در صورتی که تقسیم اموال بدون اخذ انحصار وراثت انجام شود، این تقسیم معتبر نخواهد بود و حکم آن عدم نفوذ خواهد بود.
در ادامه به بررسی تفاوتهای انحصار وراثت محدود و نامحدود و نحوه تبدیل آنها به یکدیگر خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
تعریف انحصار وراثت محدود
نحوه تبدیل انحصار وراثت محدود به نامحدود چگونه است؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش ابتدا باید تعاریفی از وراثت محدود داشته باشیم! در برخی موارد، ارزش اموال متوفی پس از مرگ او بسیار کم و کمتر از ۵۰ میلیون تومان ارزشگذاری میشود. ورثه باید برای اخذ گواهی انحصار وراثت محدود اقدام کنند.
در واقع، انحصار وراثت محدود برای اموالی با ارزش کمتر از ۵۰ میلیون تومان صادر میشود.
فرایند دریافت گواهی انحصار وراثت محدود
برای دریافت گواهی انحصار وراثت محدود، وراث باید ابتدا به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست انحصار وراثت محدود را ثبت کنند. این دادخواست برای بررسی به یکی از شعب شورای حل اختلاف، در محل آخرین اقامت متوفی، ارجاع داده میشود.
شورا درخواست را بررسی کرده و بدون نیاز به انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار، گواهی انحصار وراثت محدود را صادر میکند. معمولاً این فرایند بین ۷ تا ۱۰ روز کاری زمان میبرد.
تعریف انحصار وراثت نامحدود
همانطور که حدس زدهاید، زمانی که ارزش اموال متوفی بیشتر از ۵۰ میلیون تومان باشد، ورثه باید گواهی ارث و انحصار وراثت نامحدود دریافت کنند.
این تفاوت در ارزش اموال مهمترین وجه تمایز میان انحصار وراثت محدود و نامحدود است. البته باید توجه داشت که روند دریافت انحصار وراثت نامحدود در مقایسه با انحصار وراثت محدود پیچیدهتر و زمانبرتر است.
فرایند دریافت گواهی انحصار وراثت نامحدود
فرایند دریافت گواهی انحصار وراثت نامحدود تفاوتهایی با انحصار وراثت محدود دارد. پس از ثبت دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی، این دادخواست نیز به شورای حل اختلاف ارجاع میشود.
اما در اینجا شورا یک نوبت آگهی در روزنامه کثیرالانتشار منتشر میکند که در آن به دریافت گواهی انحصار وراثت نامحدود توسط ورثه اشاره میشود تا دیگر افراد نیز در جریان باشند و اگر کسی ادعایی نسبت به اموال متوفی دارد، بتواند در مدت ۳۰ روز از تاریخ انتشار آگهی اعتراض کند.
اگر در این ۳۰ روز اعتراضی ثبت نشود، گواهی انحصار وراثت نامحدود حداکثر تا ۱۰ روز بعد صادر شده و به وراث تحویل داده میشود.
نحوه تبدیل انحصار وراثت محدود به نامحدود
گاهی ممکن است که وراث ابتدا گواهی انحصار وراثت محدود را دریافت کنند، اما بعداً متوجه شوند که ارزش اموال متوفی بیشتر از ۵۰ میلیون تومان بوده است.
هر یک از وراث میتوانند با مراجعه به شورای حل اختلافِ محل آخرین اقامت متوفی، مدارک لازم را ارائه داده و درخواست تبدیل گواهی انحصار وراثت محدود به نامحدود را مطرح کنند.
در این صورت، فرایند دریافت گواهی انحصار وراثت نامحدود به صورت معمول طی شده و گواهی نهایی صادر میشود.
مدارک لازم برای انحصار وراثت محدود و نامحدود
برای دریافت گواهی انحصار وراثت، چه محدود و چه نامحدود، وراث باید مدارکی را به مرجع ذیصلاح ارائه دهند که عبارتند از:
۱. شناسنامه فرد فوت شده که توسط سازمان ثبت احوال باطل شده است.
۲. گواهی فوت متوفی.
۳. اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی ورثه.
در صورت وجود، وصیتنامه متوفی نیز باید ارائه شود تا اگر متوفی در خصوص اموال خود وصیتی داشته باشد، طبق آن عمل شود.
جمعبندی
پس از فوت یک شخص، تقسیم ماترک و دریافت گواهی انحصار وراثت از مهمترین اقداماتی است که باید به سرعت توسط وراث انجام شود تا از هدر رفتن اموال متوفی و بروز اختلافات میان وراث جلوگیری شود.
گواهی انحصار وراثت به دو نوع محدود و نامحدود تقسیم میشود. گواهی محدود در صورتی صادر میشود که اموال متوفی کمتر از ۵۰ میلیون تومان ارزش داشته باشد و نیازی به انتشار آگهی ندارد، در حالی که گواهی نامحدود برای اموالی با ارزش بالاتر از ۵۰ میلیون تومان صادر میشود و نیاز به انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار دارد.
در صورتی که وراث در تشخیص ارزش اموال متوفی اشتباه کنند، میتوانند با طی مراحلی گواهی انحصار وراثت محدود را به نامحدود تبدیل کنند. به دلیل پیچیدگیهای موجود در دریافت گواهی انحصار وراثت، بهتر است از مشاوره حقوقی تخصصی بهرهمند شوید.
سوالات متداول
- چگونه میتوان گواهی انحصار وراثت محدود را به نامحدود تبدیل کرد؟
ورثه پس از تشخیص اشتباه در ارزش اموال میتوانند درخواست تبدیل گواهی انحصار وراثت محدود به نامحدود را به شورای حل اختلاف ارائه دهند.
- تفاوت گواهی انحصار وراثت محدود و نامحدود چیست؟
تفاوت این دو در ارزش اموال متوفی است. گواهی محدود برای اموال کمتر از ۵۰ میلیون تومان و گواهی نامحدود برای اموال بیشتر از این مبلغ صادر میشود.
- دریافت گواهی انحصار وراثت چقدر زمان میبرد؟
دریافت گواهی انحصار وراثت محدود حدود ۱۰ روز کاری و دریافت گواهی انحصار وراثت نامحدود بین ۳۰ تا ۴۵ روز کاری زمان میبرد.


سلام بر شهیدان به خدا همه چی دورق است من ۵۵ ساله هستم نماز روزه فکر میکنم منی ندارد چون اگر داشته مسولین کشور هق حقوق مردم را پایمال میکنند اول شهرداری استانداری دادگستری معاونت شهر سازی به من فلج خیانت کردند برای یک بساز بفروش کجای این اسلام است عدالت است همه چی دورق است جهنم بهشت آنجا است اکر اینطوری نبود کسانی روحانی مدیر مسئول قازی بودند به خاطر جهنم بهشت زلم نمیکردند محمدبیرامی همدان من ۱۵ سال بودم فلج خانه نشین شدم هق حقوق من جانباز چلاق راه شهرداری معاونت شهر سازی استانداری دادگستری پایمال کردن برای یک بساز بفروش از خدا بیخبر یک جوان ۳۰ سال است نفرین خدا بر مسولین مدیران همدان محمدبیرامی ۰۹۱۸۸۱۳۶۱۲۳
سهم دولت از ارث میشه همون مالیات؟
از تیم حرفه ای دادفروز
بابت انجام پروسه طلاق توافقی خیلی ممنونم
سلام،درسال۹۹ماده۱۰۰اعلام قلع وقمع برای مغازه ام صادرکردوبنده ازروی ناآگاهی به دیوان عدالت اعتراض نکردم،لذالآن میتوانم اعتراض کنم
سلام
بند ۱۱سال که ازدواج کرده ام و۲فرزند دارم الان خانوم بنده سر شازش نداره وبچه هارو اذيت میکنه
مهریه ام سال ۹۲ ۸۰میلیون هست از خودم ماشین دارم ویک آپارتمان قولنامه ای دارم
میخواستم بدونم امکان انتقال منزل روبه برادر ویاپدر رادارم مهریه ام قسط بندی کنند خودم طلاق بدم
ممنون میشم جواب بدید.
سلام خسته نباشید ممنون از زحمات شما ولی خواهش میکنم با زبون ساده تر این موارد رو توضیح بدید یه کلماتی به کار میبرید که فقط باید حقوقی باشی که متوجه بشی یه خورده ساده بگید یه سری بی سواد مثل من هم متوجه بشت