سرقت حدی چیست؟

سرقت حدی چیست؟ قانون گذاری مفصلی در خصوص سرقت که يکی از پرتکرارترين جرايم می‌باشد، صورت گرفته است.

سرقت انواع مختلفی دارد و يک جرم طبیعی است. جرايم طبیعی، جرايمی هستند که صرف نظر از برخی استثنائات، در تمام جوامع وصف مجرمانه دارند بدین معنا که سرقت در جوامع مختلف جرم بوده است.

ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی در خصوص جرم سرقت حدی مقرر می‌دارد که سرقت ربودن مال متعلق به غیر است.

سرقت عبارت است از خارج کردن مال از يد متصرف قانونی بدون اذن وی يا مجوز قانونی و به قصد محروم کردن دائمی او.

سرقت در شرايطی محقق می‌شود که جابه جايی مال و خارج شدن از يد متصرف قانونی با  رضايت او نباشد و جرم مال ملموس و منقول باشد.

شرایط تحقق سرقت‌حدی

شرايط ديگری نیز برای تحقق سرقت حدی وجود دارد که در ماده ۲۶۸ قانون مجازات اسلامی مورد اشاره قرار گرفته است که به شرح زیر می‌باشد.

• شىء مسروقه شرعاً مالکیت داشته باشد.
• مال مسروقه در حرز باشد.
• سارق هتک حرز کند.
• سارق مال را از حرز خارج کند.
• هتک حرز و سرقت مخفیانه باشد.
• سارق پدر يا جد پدرى صاحب مال نباشد.
• ارزش مال مسروق در زمان اخراج از حرز، معادل چهار و نیم نخود طلای مسکوک باشد.
• مال مسروق از اموال دولتى، عمومی یا وقف عام نباشد.
• سرقت در زمان قحطى صورت نگیرد.
• صاحب مال از سارق نزد مرجع قضايى شکايت کند.
• صاحب مال قبل از اثبات سرقت سارق را نبخشد.
• مال مسروق قبل از اثبات سرقت تحت يد مالک قرار نگیرد.
• مال مسروق قبل از اثبات جرم به ملکیت سارق در نیايد.
• مال مسروق از اموال سرقت شده مغصوب نباشد.

طبق ماده ۲۶۹ حرز مفهومی عرفی دارد يعنی يک اتاق برای شمش طلا حرز محسوب نشده در حالی که برای يک لپ‌تاپ حرز به شمار می‌آید.

پس مال عرفاً در آن از دستبرد محفوظ مى‌ماند. در مورد سرقت مال مشاع تا مدت ها اختلاف نظر وجود داشت تا اينکه ماده ۲۷۷ قانون ۱۳۹۲، اين قضیه را در جرم سرقت حدی مرتفع نمود.

طبق اين ماده اگر شريک يا صاحب حق به اندازه خودش سهم ببرد، جرم سرقت حدی محقق نیست. فرض کنید سه دنگ از يک زمین برای الف است و سه دنگ از آن برای ب و محصول را نیز به طور مساوی تقسیم می کنند، در اين صورت اگر الف به اندازه سهمش از محصول برداشت نماید، سرقت حدی محسوب نمی‌شود. در این شرایط اگر فرد بیش از سهمش برده باشد، سرقت لحاظ می‌گردد.

مجازات سرقت حدی

بر اساس ماده ۲۷۸ مجازات‌هایی برای این نوع از سرقت بیان شده که به موجب اين ماده حد سرقت به شرح زير است.

• مرتبه اول، قطع چهار انگشت دست راست سارق از انتهای آن، به طوری که انگشت شست و کف دست باقی بماند.
• مرتبه دوم، قطع پای چپ سارق از پايین برآمدگی به نحوی که نصف قدم و مقداری از محل مسح باقی بماند.
• مرتبه سوم، حبس ابد است.
• مرتبه چهارم، حکم اعدام صادر گردیده هر چند سرقت در زندان صورت پذیرد.

اگر شخص، مرتکب چند سرقت حدی شده باشد، فقط يک حد جاری میگردد اما اگر حد جاری شده باشد طبق ماده ۲۷۸ مجازات می‌شود.

مجازات تبعی

به موجب ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی و دعاوی کیفری جرم سرقت مجازات تبعی زیر را در پی دارد.

• سه سال محرومیت در محکومیت به قطع عضو.
• قصاص عضو در صورتى که ديه جنايت وارد شده بیش از نصف ديه مجنى علیه باشد.
• نفى بلد و حبس تا درجه چهار.

مجازات تکمیلی سرقت حدی

مدت مجازات تکمیلی حداکثر دوسال خواهد بود. دادگاه می‌تواند فردی را که به حد یا قصاص محکوم کرده است، با رعايت شرايط مقرر، به مجازات تکمیلی بندها و تبصره های اين ماده محکوم نمايد.

• اقامت اجباری در محل معین.
• منع از اشتغال به کار یا حرفه پیشین.
• انفصال از خدمات دولتی و عمومی.
• منع از رانندگی يا تصدی وسايل نقلیه موتوری.
• منع از داشتن دسته چک و يا صدور اسناد تجارتی.
• منع از حمل سلاح.
• ممنوعیت در خروج برای اتباع ايران.
• اخراج بیگانگان از کشور.
• الزام به ارائه خدمات عمومی.
• منع از عضويت در احزاب، گروه‌های سیاسی يا اجتماعی.
• توقیف وسايل ارتکاب جرم شامل رسانه يا مؤسسه دخیل در ارتکاب.
• الزام به يادگیری حرفه، شغل يا کار معین.
• الزام به تحصیل.
• انتشار حکم محکومیت قطعی.

به منظور دریافت مشاوره از بهترین وکیل و کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه اثبات جرم سرقت حدی می‌توانید از مشاورین دادفروز یاری بخواهید.