آیا عدم تمکین زوجه، مهریه او را ساقط میکند؟

ساقط شدن مهریه زوجه در چه صورتی امکان پذیر است؟ آیا عدم تمکین زوجه، مهریه او را ساقط می‌کند؟

مهریه یا به شکل کهن‌تر آن، کابین به مالی گفته می‌شود که مرد در هنگام وقوع عقد نکاح اسلامی به زن خود می‌پردازد یا مکلف به پرداخت آن می‌شود.

در صورتی که زوج مهریه را پرداخت نکند زوجه می‌تواند دعوی مهریه را مطرح نماید.

مهریه واژه عربی و کابین واژه‌ای فارسی است.

در گذشته مهریه کم، نشانه مکنت خانوادگی زوجه و خجسته بودن نکاح بود.

به مهریه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها نگاه کنید تا ادعای ما ثابت شود.

حکیمان بسیاری گفته‌اند در مهريه آسان بگيريد زيرا مرد مهريه سنگين زن را می‌دهد اما در دلش نسبت به او كينه و دشمنى پديد می‌آید.

متاسفانه در دو دهه گذشته بعضی کارشناسان با تحقیقات ناکافی مهریه را سبب دوام ازدواج‌ها معرفی کردند و عده‌ای نیز این حرف را فورا پذیرفتند.

در حالی که مقایسه آمار طلاق و دعاوی خانواده بین همین دو نسل اخیر، بطلان این سخن کودکانه را ثابت می‌کند.

مهریه و مطالبه آن

به موجب عقد نکاح، مرد متعهد به پرداخت مالی به همسر خود به عنوان مهریه می‌شود.

مطابق قانون مدنی، بلافاصله بعد از آنکه عقد نکاح جاری شد، زن مالک مهر می‌شود و هر زمان بخواهد می‌تواند آن را مطالبه کند.

از جمله تکالیفی که به موجب عقد نکاح بر عهده زن قرار می‌گیرد، تمکین از شوهر است.

تمکین به معنای اطاعت کردن از شوهر می‌باشد.

تمکین از شوهر در معنای عام و خاص به کار می‌رود.

مصداق تمکین عام سکونت در خانه شوهر است و مصداق تمکین خاص، برقراری رابطه زناشویی می‌باشد.

بعضی از حقوقدانان جدید در نظرات خود، تمکین به معنای سنتی را دیگر نمی‌پذیرند و آن را محدود به برقراری رابطه، آن هم در صورت تراضی طرفین محدود می‌کنند.

نشوز زن مترادف عدم تمکین است.

به چنین زنی، زن ناشزه هم گفته می‌شود.

دلایل ساقط شدن مهریه زوجه

مانند سایر تعهدات، پرداخت آن از سوی زوج یا ابراء و بخشش آن از سوی زوجه هرگاه در دادگاه اثبات شود، از معروف‌ترین راه‌های اسقاط این تعهد است.

هر چند راه‌های دیگری هم برای ساقط شدن مهریه زوجه وجود دارد که به هرحال رضایت زوجه در همه آنها شرط است.

اگر زوجه سندی امضا کند که مهریه خود را دریافت نموده است یا سندی امضا کند که مهریه را به شوهر خود بخشیده، دیگر چیزی از شوهر او قابل مطالبه نیست.

آیا به زن ناشزه مهریه تعلق می‌گیرد؟

بر اساس ماده ۱۰۸۲، به محض عقد نکاح مهریه به مالکیت زن در می‌آید و مرد مکلف به پرداخت آن به زوجه می‌شود.

در پاسخ به سوال فوق باید گفت عدم تمکین از سوی زن و ناشزه شدن سبب ساقط شدن مهریه زوجه نمی‌شود و وی حق مهریه خود را از دست نخواهد داد.

زیرا مرد به محض وقوع نکاح متعهد می‌شود آن را به زوجه بپردازد.

در واقع زن ناشزه همچنان حق مهریه دارد؛ منتها چون شرط نفقه، تمکین از سوی زن است، زن ناشزه حق نفقه خود را از دست می‌دهد.

اما نفقه جدا از مهریه است.

بنابراین حتی اگر زن خانه را ترک کند و خرج بچه‌ها بسیار بالا باشد، باز مرد باید مهر او را بدهد و ساقط شدن مهریه زوجه اتفاق نخواهد افتاد.

اگر زوجه از تمکین خودداری کند، مرد چه حقی در برخورد با او دارد؟

قانون عدم تمکین زوجه را جرم و مستحق مجازات نمی‌داند.

با این حال اختیاراتی به مرد می‌دهد که از ساقط شدن تعهد پرداخت نفقه شروع می‌شود تا حق ازدواج مجدد برای مرد تحت شرایطی.

با این حال روش دیگری نیز هست که شاید بتوان با استناد به بعضی مفاد قانونی اختلافی، زن را مجبور به پرداخت جریمه به ازای هرروز عدم تمکین کرد.

مهریه بر دو قسم است عندالمطالبه و عندالاستطاعه.

عندالمطالبه یعنی هرگاه زن مهر خود را مطالبه کرد، مرد موظف است آن را به زن بپردازد.

عندالاستطاعه یعنی به شرطی می‌تواند مطالبه کند که ثابت ‌کند مرد استطاعت دارد.

بر طبق قانون به مجرد عقد نکاح زن می‌تواند تمام مهریه خود را از شوهر در صورت عند المطالبه بودن طلب کند.

اگر مهریه عند الاستطاعه باشد با اثبات استطاعت مالی زوج می‌تواند مهریه را از آن طریق دریافت نماید.

آیا می‌توان بدون مهریه عقد نکاح جاری کرد؟

در نکاح دائم، مهریه شرط صحت عقد نیست.

تا قبل از نزدیکی می‌توانند مهر معلوم کنند.

بعد از نزدیکی هم زن مستحق مهرالمثل است اگر مهر را معلوم نکرده باشند.

اما در عقد موصت، تعیین مهریه شرط صحت است.

بنابراین، نشوز و عدم تمکین زوجه اگر چه حق دریافت نفقه او را ساقط می‌کند و ممکن است باعث ایجاد حقوقی برای مرد شود.

اما این امر سبب ساقط شدن مهریه زوجه نخواهد شد و او همچنان مستحق دریافت مهریه یا صداق خویش است.

همواره پیشنهاد می‌کنیم در مواجهه با دعاوی مهریه از مشاورین موسسه دادفروز یاری بخواهید تا راهکارهای مناسبی را در خصوص پرونده حقوقی خود دریافت نمایید.