انواع قرارداد ملکی کدام است؟

انواع قرارداد ملکی کدام است؟ قراردادهای ملکی از مهم‌ترین اسناد حقوقی در معاملات املاک تلقی می‌شوند که حقوق و تعهدات طرفین را مشخص می‌کنند.

آگاهی از انواع قرارداد ملکی می‌تواند به افراد کمک کند تا معاملات خود را با اطمینان بیشتری انجام داده و از مطرح شدن دعاوی ملک و مسائل حقوقی احتمالی جلوگیری کنند.

در این مطلب به بررسی انواع قراردادهای ملکی می‌پردازیم و نکات مهم مربوط به هر یک را توضیح خواهیم داد.

قرارداد ملکی چیست؟

به توافقی حقوقی و تلاقی اراده میان دو یا چند نفر برای خرید، فروش، اجاره، مشارکت در ساخت، رهن یا سایر معاملات مرتبط با املاک گفته می‌شود.

این قراردادها معمولا به صورت مکتوب تنظیم می‌شوند.

تمامی جزئیات و شرایط معامله به‌ طور شفاف در آنها مشخص می‌شود تا از بروز اختلافات در آینده جلوگیری شود.

بر اساس حقوق ایران، قراردادهای ملکی می‌توانند رسمی یا عادی باشند.

قراردادهای رسمی در دفاتر اسناد رسمی ثبت می‌شوند و از اعتبار قانونی بالایی برخوردارند.

در حالی که قراردادهای عادی معمولاً به‌صورت دستی بین طرفین تنظیم شده و اگرچه معتبر هستند، اما در برخی موارد ممکن است در دادگاه‌ها نیاز به اثبات اصالت و اعتبار آن‌ها وجود داشته باشد.

انواع قرارداد ملکی

یکی از رایج‌ترین قراردادهای ملکی، قرارداد خرید و فروش است.

این قرارداد که تحت عنوان بیع‌نامه نیز شناخته می‌شود، به انتقال مالکیت از فروشنده به خریدار در ازای مبلغ مشخصی اشاره دارد.

برخی از نکات مهم در این قرارداد به شرح زیر هستند.

• تعیین مشخصات دقیق ملک.
• تعیین نحوه پرداخت مبلغ معامله.
• شروط فسخ قرارداد.
• مشخص کردن تعهدات فروشنده و خریدار.

قرارداد اجاره ملک

باید گفت قرارداد اجاره به توافقی بین موجر (که مالک ملک است) و مستأجر برای استفاده از ملک در مدت معین در قبال پرداخت اجاره‌بها اشاره دارد.

این نوع قرارداد می‌تواند به دو شکل اجاره عادی و اجاره رسمی تنظیم شود.

برخی از نکات مهم در این قرارداد به شرح ذیل می‌باشد.

• مدت زمان اجاره.
• مبلغ و نحوه پرداخت اجاره‌بها.
• تعهدات موجر و مستأجر.
• شرایط فسخ و تمدید قرارداد.

بررسی قرارداد مشارکت در ساخت

این قرارداد بین مالک زمین و سازنده منعقد می‌شود و هدف آن ساخت‌وساز در ملک مذکور است.

در این قرارداد، مالک زمین خود را در اختیار سازنده قرار می‌دهد و در مقابل، درصد مشخصی از واحدهای ساخته‌شده را دریافت می‌کند.

برخی از نکات مهم در این قرارداد در ادامه آورده شده است.

• تعیین میزان مشارکت هر یک از طرفین.
• زمان‌بندی پروژه و مراحل اجرایی.
• مسئولیت تأمین هزینه‌های ساخت.
• شرایط تقسیم واحدهای ساخته‌شده.

قرارداد پیش‌ فروش ملک

این نوع قرارداد به حالتی اشاره دارد که ملک هنوز ساخته نشده یا در حال ساخت است و خریدار قبل از تکمیل آن اقدام به خرید می‌کند.

نکات کلیدی این قرارداد به شرح زیر می‌باشد.

• مشخصات فنی و معماری ملک.
• تعیین زمان تحویل ملک.
• تعهدات سازنده در قبال خریدار.
• شرایط فسخ قرارداد در صورت تأخیر یا عدم انجام تعهدات از سوی هر یک از طرفین.

بررسی قرارداد رهن و وثیقه ملکی

در این نوع قرارداد، مالک ملک خود را به عنوان ضمانت و وثیقه در اختیار شخص یا بانک قرار می‌دهد.

این قرارداد بیش‌تر در موارد اخذ وام از بانک یا انجام تعهدات مالی بزرگ کاربرد دارد.

برخی از نکات مهم در این قرارداد عبارت‌اند از میزان وام یا تعهد مالی مربوطه، شرایط بازپرداخت بدهی و حقوق و محدودیت‌های مالک در زمان وثیقه‌گذاری ملک.

قرارداد صلح ملکی

یکی از انواع قرارداد ملکی رایج در حوزه املاک است که برای انتقال مالکیت یا رفع اختلافات ملکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این قرارداد بیش‌تر جنبه توافقی و تصالحی دارد و به عنوان جایگزین قراردادهای پیچیده‌تر مانند بیع‌نامه استفاده می‌شود.

برخی از ویژگی‌های این قرارداد به شرح زیر است.

• امکان تنظیم برای انتقال ملک بدون پرداخت وجه.
• کاربرد در حل اختلافات خانوادگی و وراثتی.
• امکان فسخ یا ابطال در صورت عدم رعایت تعهدات.

بررسی قرارداد وکالت در خرید و فروش ملک

گاهی ممکن است افراد به دلایل مختلفی مانند عدم حضور در کشور، نداشتن وقت کافی یا عدم آشنایی با مراحل قانونی، اختیار خرید یا فروش ملک خود را به شخص دیگری واگذار کنند.

در این شرایط، قرارداد وکالت در خرید و فروش ملک تنظیم می‌شود که نکات مهم آن شامل موارد زیر است:

• تعیین حدود اختیارات وکیل.
• مدت اعتبار وکالت‌نامه.
• قابل فسخ بودن یا نبودن وکالت.

چگونه از یک وکیل متخصص در انواع قرارداد ملکی کمک بگیریم؟

انعقاد قراردادهای ملکی به دلیل پیچیدگی‌های حقوقی و مالی‌ که دارد، نیازمند دقت و آگاهی کافی می‌باشد.

بسیاری از افراد بدون مشورت با یک وکیل متخصص اقدام به تنظیم قرارداد می‌کنند و بعدها با مشکلات جدی مواجه می‌شوند.

وکیل متخصص در امور قراردادهای ملکی چگونه می‌تواند به شما کمک کند و در چه مراحلی نقش دارد؟

بررسی و تنظیم قرارداد قبل از امضا

یکی از مهم‌ترین مراحل در مورد انواع قرارداد ملکی، تنظیم صحیح قرارداد است.

یک وکیل متخصص می‌تواند تمامی بندهای قرارداد را از لحاظ حقوقی بررسی کند تا از بروز مشکلات آینده جلوگیری شود.

از جمله مواردی که وکیل در این مرحله به آن توجه می‌کند شامل موارد زیر است.

• تطبیق قرارداد با قوانین و مقررات مربوطه.
• بررسی تعهدات و مسئولیت‌های طرفین.
• گنجاندن شروط لازم برای حفظ حقوق موکل.
• مشخص کردن روش‌های فسخ و حل اختلاف.

مشاوره حقوقی در طول انجام معامله

گاهی اوقات در حین انجام معامله، شرایطی پیش می‌آید که نیاز به تصمیم‌گیری سریع و درست وجود دارد.

حضور یک وکیل در این شرایط می‌تواند کمک کند تا طرفین با آگاهی بیش‌تری اقدام لازم را انجام دهند.

وکیل می‌تواند در موارد زیر راهنمایی ارائه دهد.

• نحوه پرداخت‌ها و تنظیم اسناد مالی.
• بررسی وضعیت قانونی ملک از نظر مالکیت و بدهی‌های احتمالی.
• اطمینان از انتقال رسمی سند در دفاتر اسناد رسمی.

پیگیری دعاوی مربوط به قراردادهای ملکی

در صورتی که یکی از طرفین قرارداد به تعهدات خود عمل نکند یا اختلافی بین طرفین ایجاد گردد، وکیل ملکی می‌تواند به نمایندگی از موکل خود اقدام به طرح دعوا کند.

این دعاوی شامل موارد زیر است.

• الزام به تنظیم سند رسمی.
• فسخ قرارداد به دلیل تخلفات طرف مقابل.
• مطالبه خسارت در صورت عدم انجام تعهدات.
• رفع موانع قانونی در انتقال مالکیت.

مذاکره و میانجی‌گری برای حل اختلافات

در برخی موارد، به جای مراجعه به دادگاه، حل اختلاف از طریق مذاکره و میانجی‌گری نیز میسر است.

وکیل متخصص می‌تواند با استفاده از دانش حقوقی و مهارت‌های مذاکره، راهکاری مناسب برای حل اختلاف ارائه دهد که به نفع هر دو طرف باشد و از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کند.

کمک به سرمایه‌گذاران و سازندگان در قراردادهای مشارکت در ساخت

یکی از حوزه‌های مهم در قراردادهای ملکی، مشارکت در ساخت است.

این قراردادها شامل پیچیدگی‌های زیادی هستند که نیازمند دانش تخصصی می‌باشند.

وکیل متخصص می‌تواند در موارد زیر راهنمایی ارائه نماید.

• تعیین درصد مشارکت و سهم هر طرف.
• نظارت بر مراحل اجرای قرارداد.
• تنظیم ضمانت‌های لازم برای حفظ حقوق طرفین.

نتیجه‌گیری

انتخاب نوع قرارداد ملکی مناسب، تأثیر زیادی در کاهش مشکلات حقوقی و افزایش امنیت معاملات منعقده فی ما بین مردم دارد.

آگاهی از ویژگی‌های هر یک از انواع قراردادهای ملکی، به طرفین کمک می‌کند تا با اطمینان بیش‌تری وارد معامله شوند.

در صورتی که نیاز به مشاوره بیشتر در خصوص تنظیم قراردادهای ملکی دارید، می‌توانید با موسسه حقوقی ما تماس بگیرید تا وکلای متخصص شما را راهنمایی کنند.

سوالات متداول

• آیا قرارداد اجاره باید در دفتر اسناد رسمی ثبت شود؟

ثبت رسمی قرارداد اجاره فعلا الزامی نیست.

فقط باید در سامانه مربوطه ثبت شود، اما برای داشتن اعتبار قانونی بیش‌تر و جلوگیری از اختلافات، ثبت آن توصیه می‌شود.

• در قرارداد پیش‌ فروش ملک چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟

مهم‌ترین نکات شامل مشخصات فنی ملک، زمان تحویل، تعهدات سازنده و ضمانت‌های اجرایی است که حتما باید در قرارداد ذکر شود.

• آیا می‌توان قرارداد مشارکت در ساخت را فسخ کرد؟

بله، در صورتی که یکی از طرفین به تعهدات خود عمل نکند، امکان فسخ قرارداد از طریق مراجع قضایی وجود دارد.