نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی چگونه است؟ یکی از دعاوی کیفری و جرائم رایج و شایع در جامعه، جرم کلاهبرداری می‌باشد.
این جرم نیز همانند بسیاری از جرائم دیگر همچون سرقت، درگذشته صرفاً در فضای حقیقی و فیزیکی ارتکاب پیدا می‌کرد.
لیکن با گسترش و توسعه تکنولوژی و استفاده از آن و ظهور اینترنت و فضای مجازی؛ کلاهبرداری به فضای مجازی نیز سرایت پیدا کرد.
امروزه از مهم‌ترین جرائمی که توسط مجرمان ارتکاب پیدا می‌کند کلاهبرداری اینترنتی می‌باشد که دعاوی کلاهبرداری نیز در خصوص آن بسیار مطرح می‌گردد.
از این رو قانونگذار در سال ۱۳۸۸ بر آن شد تا با تصویب قانون جرائم رایانهای به مقابله با چنین جرائمی مبادرت ورزد.
در ادامه ضمن تعریف کلاهبرداری اینترنتی، به بررسی نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی نیز خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
کلاهبرداری اینترنتی چیست؟
جرم کلاهبرداری از جرایمی است که قانونگذار در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری به آن پرداخته است.
به طور کلی کلاهبرداری عبارت است از توسل به وسیله متقلبانه و تحصیل مال.
به عبارت دیگر چنانچه شخصی با مانور متقلبانه، دیگری را فریب بدهد و مال او را تحصیل کند؛ کلاهبرداری تحقق پیدا کرده است.
همانطور که بیان شد امروزه کلاهبرداری به فضای مجازی و بستر اینترنت نیز سرایت پیدا کرده است و به همین دلیل قانونگذار در ماده ۱۳ قانون جرائم رایانهای مجازات کلاهبرداری اینترنتی را بیان نموده است.
به موجب این ماده در صورتی که شخصی به طور غیرمجاز از سامانههای رایانهای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد، متوقف کردن دادهها، مختل کردن سامانه، وجه، مـال، منفعت، خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند.
این شخص علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از ۱ تا ۵ سال یا جزای نقدی از ۲۰ میلیون ریال تا ۱۰۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
بنابراین جرم کلاهبرداری اینترنتی تا حدود خیلی زیادی شبیه همان کلاهبرداری کلاسیک است که در فضای حقیقی و فیزیکی رخ می‌داد.
با این تفاوت که توسل به وسیله متقلبانه برای فریب دیگران و تحصیل مال غیر از طریق اینترنت انجام می‌شود.
نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
مانند سایر جرائم برای شکایت از کلاهبرداری اینترنتی ابتدا باید با مشورت یک حقوقدان اقدام به تنظیم شکواییه نمود.
سپس با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی این شکواییه را ثبت کرد تا پس از ارجاع به مرجع قضایی صالح؛ آن مرجع اقدام به رسیدگی نماید.
برای طرح شکایت، لازم است تا شخص شاکی برای ایجاد حساب کاربری در سامانه ثنا اقدام کند.
بنابراین لازم است تا شاکی مدارک هویتی خود را نیز جهت ثبت نام در سامانه مزبور به همراه داشته باشد.
در خصوص نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی باید اضافه کنیم که تمام اسناد و مدارکی که می‌تواند وقوع جرم کلاهبرداری اینترنتی را اثبات کند نیز باید به شکایت ضمیمه شده و به مرجع قضایی صالح تسلیم شود.
مثلاً آدرس و نشانی سایت مورد نظر یا پیج اینستاگرامی که شاکی قصد شکایت از آن را دارد باید ضمیمه گردد.
حتی اگر شاهدی وجود دارد که از وقوع کلاهبرداری آگاه است و می‌تواند در این زمینه اطلاعاتی را به دادگاه ارائه کند، باید معرفی شده تا در جلسه دادرسی اظهارات وی استماع شود.
مرجع صالح جهت رسیدگی به شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
پس از تنظیم شکواییه و ثبت آن در دفتر خدمات قضایی، رسیدگی به جرم مزبور به دادسرای جرائم رایانهای ارجاع داده می‌شود.
این دادسرا مرجعی تخصصی برای رسیدگی به جرایمی است که در حوزه اینترنت و فضای مجازی رخ می‌دهد.
پس از تشکیل پرونده در دادسرای مزبور، دادیار یا بازپرس رسیدگی کننده به پرونده، تحقیقات مقدماتی را انجام می‌دهد.
اگر نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه وجود داشته باشد، موضوع به پلیس فتا ارجاع می‌گردد تا تحقیقات تکمیل شود.
پس از انجام تحقیقات مقدماتی، در صورتی که از نظر مقامات قضایی رسیدگی کننده به پرونده (بازپرس یا دادیار) ادله برای انتساب جرم به متهم کافی بود، افراد مزبور با صدور قرار جلب به دادرسی پرونده را برای رسیدگی و صدور حکم به دادگاه کیفری ارسال می‌کنند.
پس از ارجاع پرونده به دادگاه کیفری این دادگاه با ملاحظه اسناد و مدارکی که در پرونده ارائه شده و تحقیقاتی که توسط مقامات قضایی در دادسرا جرایم رایانهای انجام گرفته است رأی نهایی خود را صادر می‌کند.
در صورت احراز جرم؛ مجرم را به مجازات مقرر در ماده‌ای که بیان گردید محکوم می‌نماید.
جمع بندی
امروزه با گسترش تکنولوژی و توسعه استفاده از آن، جرائم بسیار زیادی در فضای مجازی اتفاق می‌افتد که از جمله مهم‌ترین این جرائم، کلاهبرداری رایانهای است.
کلاهبرداری رایانهای بر خلاف کلاهبرداری کلاسیک که در فضای حقیقی اتفاق می‌افتد، در بستر فضای مجازی و اینترنت رخ می‌دهد.
به دلیل ضرورت مقابله با چنین جرائمی قانونگذار در سال ۱۳۸۸ با تصویب قانون جرائم رایانهای در مقام مقابله با چنین جرائمی برآمد.
قانونگذار در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری جرم کلاهبرداری را مورد توجه قرار داده است.
به طور خلاصه می‌توان گفت که کلاهبرداری عبارت است از توسل به وسیله متقلبانه و تحصیل مال غیر.
قانونگذار به طور خاص در ماده ۱۳ قانون جرائم رایانهای مجازات کلاهبرداری اینترنتی را بیان نموده است.
به موجب این ماده، مجازات کلاهبرداری رایانهای علاوه بر رد مال به صاحب آن، حبس از ۱ تا ۵ سال یا جزای نقدی از ۲۰ تا ۱۰۰ میلیون ریال یا محکومیت به هر دو مجازات خواهد بود.
نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی به این صورت است که مانند سایر جرائم پس از تنظیم شکواییه باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمود.
پس از آن باید شکواییه ثبت کرد.
همچنین اسناد و مدارکی را که وقوع جرم را اثبات می‌کند را باید ارائه نمود.
پس از ثبت شکواییه در دفاتر خدمات قضایی، رسیدگی به جرم مزبور در دادسرای جرائم رایانهای آغاز می‌گردد.
همچنین پس از تکمیل تحقیقات مقدماتی توسط دادیار یا بازپرس رسیدگی کننده به پرونده در دادسرا، پرونده جهت صدور حکم نهایی به دادگاه کیفری صالح ارسال خواهد شد.
جرم کلاهبرداری رایانهای از جمله جرائم نوظهور است که به دلیل شیوع آن بسیار مورد توجه حقوقدانان و افراد جامعه قرار گرفته است.
فرآیند رسیدگی به این جرم با پیچیدگی‌ها و امور تخصصی خود همراه است، بنابراین چنانچه در این زمینه نیازمند مشاوره حقوقی تخصصی هستید با تیم حقوقی دادفروز در ارتباط باشید.
سوالات متداول
- کلاهبرداری اینترنتی چیست؟
به طور کلی کلاهبرداری عبارت است از توسل به وسیله متقلبانه و تحصیل مال غیر.
اما به طور خاص، جرم کلاهبرداری اینترنتی در مادۀ ۱۳ قانون جرائم رایانهای مورد توجه قرار گرفته است.
- نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی چگونه است؟
در مورد نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی باید اشاره کنیم که به مانند سایر جرائم ابتدا باید با تنظیم شکواییه به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمود.
سپس با ثبت شکواییه و ارجاع آن به دادسرای جرائم رایانهای رسیدگی به پرونده آغاز می‌شود.
- کدام مرجع صلاحیت رسیدگی به شکایت از کلاهبرداری اینترنتی را دارد؟
پس از ثبت شکواییه در دفاتر خدمات قضایی، پرونده به دادسرای جرائم رایانهای که دادسرایی تخصصی برای رسیدگی به جرائم رایانهای است ارجاع می‌شود.
با تکمیل تحقیقات مقدماتی در دادسرای مزبور پرونده جهت رسیدگی و صدور حکم به دادگاه صالح کیفری ارجاع خواهد شد.
دادگاه مزبور پس از استماع ادله طرفین مبادرت به صدور حکم خواهد کرد.
|
|
بدون دیدگاه