راهنمای اظهارنامه مالیات بر ارث

اظهارنامه مالیات بر ارث چیست؟ پس از فوت شخص متوفی، مبالغی از ورثه وی تحت عنوان مالیات بر ارث اخذ می‌گردد.

برای تعیین این میزان مالیات، باید ثروت باقیمانده شخص مشخص شود.

انجام این مهم در امور مالیات، از طریق ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث انجام می‌شود.

البته با توجه به دعاوی تجاری، عدم ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث موجب می‌شود که خود ممیزین اداره مالیات، مستقیماً میزان مالیات را محاسبه نمایند.

همچنین، خود اظهارنامه مالیات بر ارث که توسط ورثه متوفی ارسال می‌شود نیز باید توسط مامور مالیاتی مورد بررسی قرار گیرد و تایید شود.

در واقع اعتبار آن، منوط به تایید این سند توسط ممیزین اداره مالیات است.

حال با ذکر مقدمه، به توضیح معنای اظهارنامه مالیات بر ارث و ویژگی‌های آن می‌پردازیم.

اظهارنامه مالیات بر ارث چیست؟

سازمان امور مالیاتی کشور در راستای توسعه خدمات الکترونیکی، جهت خوداظهاری مودیان مالیاتی، سامانه تحت وب تسلیم اظهارنامه الکترونیک مالیات ارث را طراحی نموده است.

مودیان محترم مالیاتی، پس از ثبت نام در سامانه می‌بایست به سامانه اظهارنامه الکترونیک ارث مراجعه نموده و نسبت به تکمیل اظهارنامه و ارسال آن اقدام نمایند.

ممکن است این سوال پرسیده شود که مستند قانونی اظهارنامه مالیات بر ارث در کجا ذکر شده است؟

در پاسخ باید گفت که ماده ۲۶ قانون مالیات‌های مستقیم، به عنوان راهنمای اظهارنامه مالیات بر ارث محسوب می‌شود.

ماده ۲۶ قانون مالیات‌های مستقیم

طبق این ماده وراث متوفی، ولی، امین، قیم یا نماینده قانونی آن‌ها، موظف‌اند به منظور کسر هزینه‌های کفن و دفن ظرف مدت یک سال از تاریخ فوت متوفی اظهارنامه‌ حاوی کلیه اقلام ماترک را با تعیین ارزش روز زمان فوت، تصریح مطالبات و بدهی‌ها، طبق فرم نمونه مخصوص به انضمام مدارک زیر به اداره امور مالیاتی صلاحیت‌دار تسلیم نمایند.

• رونوشت یا تصویر گواهی شده اسناد مربوط به بدهی‌ها و مطالبات متوفی.
• ارائه رونوشت یا تصویر گواهی شده کلیه اوراقی که اثبات کننده حق مالکیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی است.
• رونوشت یا تصویر گواهی شده آخرین وصیت نامه متوفی اگر وصیتنامه موجود باشد.
• در صورتی که اظهارنامه از طرف­ وکیل، قیم یا ولی داده شود رونوشت یا تصویر گواهی شده وکالتنامه یا قیم‌نامه.
• رونوشت یا تصویر گواهی فوت از مراجع ذی‌ربط.

اداره امور مالیاتی مربوط مکلف است اظهارنامه تسلیمی در مهلت مقرر را رسیدگی و به شرح زیر اقدام کند.

اگر ارزش روز کلیه ماترک متوفی کمتر از دیون محقق متوفی، واجبات مالی، عبادی و هزینه کفن و دفن باشد، اموال و دارایی‌های متوفی مشمول مالیات موضوع ماده ۱۷ این قانون نخواهد شد.

مالیات‌های پرداختی ماده مذکور با ارائه اسناد و مدارک اثبات کننده به پرداخت‌کننده مسترد خواهد شد.

همچنین، بسیاری از نهادها مثل بانک که دارایی متوفی در آنها ذخیره می‌شود، حق ندارند پیش از اخذ گواهی پرداخت مالیات، که صدور آن منوط به ارائه اظهارنامه مالیات بر ارث است، دارایی متوفی را به ورثه ارائه دهند.

بررسی اظهارنامه مالیات بر ارث با توجه به ماده ۳۴ قانون مالیات‌های مستقیم

این موضوع در ماده ۳۴ قانون مالیات‌های مستقیم مورد اشاره قرار گرفته است.

اشخاص زیر مجاز نیستند قبل از اخذ گواهی پرداخت مالیات مربوط موضوع این قانون، اموال و دارایی‌­های متوفی را به وراث تسلیم کنند، به نام آنها ثبت یا معاملاتی راجع به اموال و دارایی‌های مزبور انجام دهند.

• بانک‌ها و سایر موسسات مالی و اعتباری، شرکتها، موسسات، نهادهای عمومی غیردولتی که وجوه نقد، سفته، جواهر یا هر نوع مال دیگر از متوفی نزد خود دارند.
• ادارات ثبت اسناد و املاک موقعی که مال غیر منقول را به اسم وراث ثبت می­‌نمایند.
• دفاتر اسناد رسمی موقعی که می ­خواهند تقسیم‌نامه یا هر نوع معامله وراث راجع به اموال و دارایی‌های متوفی را ثبت نمایند.
• شرکت‌هایی که متوفی در آنها مالک سهام یا سهم الشرکه می­‌باشد.
• کارگزاری‌ها، صندوق‌های سرمایه گذاری و سایر نهادهای مالی.
• صندوق‌های دادگستری و صندوق‌های ادارات ثبت اسناد و املاک کشور.

آیا می‌توان اظهارنامه مالیات بر ارث را به صورت برخط ارسال نمود؟

بله؛ به طور کلی امروزه می‌توان اظهارنامه مالیات بر ارث را به صورت آنلاین ارسال نمود، اما استثنایی نیز در این مورد وجود دارد.

چنانچه زمان فوت متوفی قبل از سال ۱۳۹۵ باشد، ارائه اظهارنامه الکترونیکی مالیات بر ارث از طریق سامانه امکانپذیر نیست.

مؤدی باید حضوراً به اداره امور مالیاتی مربوط به آخرین نشانی محل سکونت متوفی مراجعه نماید.

چگونه اظهارنامه مالیات بر ارث ارسال کنم؟

نخست باید به سامانه اظهارنامه الکترونیک ارث وارد شوید.

پس از ورود، گزینه انتخاب کاربر برون سازمانی را در صورتی که قبلاً در سامانه درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی ثبت نام نموده و دارای نام کاربری و رمز عبور می‌باشید، انتخاب کنید.

در غیر این صورت، باید وارد درگاه الکترونیکی خدماتی سازمان امور مالیاتی شده و حساب جدیدی افتتاح نمایید.

ورود به داشبورد مالیاتی

با ورود به داشبورد مالیاتی بر روی گزینه اظهارنامه‌ها که با کادر قرمز مشخص شده کلیک نمایید.

سپس بر روی گزینه ارث که با کادر قرمز مشخص شده کلیک نمائید.

پس از آن بر روی گزینه ورود به پرتال ارث که با کادر قرمز مشخص شده کلیک نموده و وارد پرتال ارث شوید.

سپس با دو فرم ۲۶ و ۳۴ مواجه می‌شوید که باید آن ها را تکمیل نمایید.

تفاوت فرم ۲۶ و ۳۴ اظهارنامه مالیات بر ارث چیست؟

• فرم ۲۶

ارائه این اظهارنامه مالیات بر ارث، در صورتی که از زمان فوت متوفی یک سال و کمتر از یک سال گذشته باشد، لازم است.

این اظهارنامه شامل بخش دیون / هزینه می‌باشد.

توجه داشته باشید که علاوه بر تکمیل و ارسال این فرم، تکمیل و ارسال فرم اظهار نامه ۲۶ نیز لازم می‌باشد.

• فرم ۳۴

ارائه این اظهار نامه در صورتیکه از زمان فوت متوفی بیش از یک سال گذشته باشد، لازم است.

این اظهارنامه شامل بخش دیون / هزینه نمی‌باشد.

توجه داشته باشید که در این فرض، تکمیل و ارسال فرم ۲۶ لازم نمی‌باشد.

در کل برای شناخت تفاوت این دو فرم، بهره‌مندی از راهنمای اظهارنامه مالیات بر ارث و وکیل ارث می‌تواند راهگشا باشد.

نتیجه‌گیری

در این مطلب تلاش نمودیم که معنای اظهارنامه مالیات بر ارث را بررسی کنیم.

همچنین بیان کردیم که این سند، سندی نوشته شده توسط وراث است که میزان ثروت متوفی را برای تعیین مالیات نشان می‌دهد.

و خاطر نشان نمودیم که برای ارسال اظهارنامه، شناخت دو فرم شماره ۲۶ و ۳۴ ضروری است.

سوالات متداول

• اظهارنامه مالیات بر ارث چیست؟

این اظهارنامه، سندی است که توسط ورثه نوشته می‌شود تا ایشان برای تعیین نرخ مالیات، میزان ثروت و ماترک متوفی را مشخص کنند.

• آیا اظهارنامه مالیات بر ارث را آنلاین می‌توانم بفرستم؟

بله؛ مگر اینکه سال فوت متوفی قبل از سال ۱۳۹۵ باشد.

در این صورت، باید به اداره مالیات مراجعه نمایید.

• چرا باید اظهارنامه مالیات بر ارث را اخذ کنم؟

زیرا در غیر این صورت، بسیاری از نهادهای تجاری و اقتصادی مثل بانک‌ها،  شرکت‌های سهامی و تمام موسسات مالی، دارایی متوفی را به شما تحویل نخواهد داد.

شناخت مسثنیات دیون متوفی، ترتیب پرداخت دیون و شیوه محاسبه مالیات، می‌تواند دشوار باشد.

در این راستا، مشاوران حقوقی دادفروز آماده ارائه راهنمای اظهارنامه مالیات بر ارث، برای شما بزرگواران هستند.