انواع اسناد تجاری بین المللی کدام‌اند؟ تجارت یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های اقتصادی محسوب می‌شود که نبض امور اقتصادی هر کشوری به آن بستگی دارد.
تسریع در انجام مبادلات اقتصادی می‌تواند برای همه جامعه سودمند بوده و اوضاع اقتصادی آنها را بهتر نماید.
در همین راستا با توجه به دعاوی تجاری مطروحه از سال‌های دور اسنادی در معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد که انجام مبادلات تجاری را تسهیل کرده و پرداخت در معاملات تجاری را تضمین می‌نماید.
اسناد تجاری به طور کلی همه اسنادی را شامل می‌شود که میان تجار در داد و ستدها و معاملاتشان رد و بدل می‌شود.
انواع اسناد تجاری بین المللی و طبقه‌بندی آنها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و کارکردهای آنها می‌تواند متفاوت باشد.
در قانون تجارت ایران اما اسناد تجاری صرفاً شامل برات، سفته و چک شده است.
باید توجه کنیم که انواع اسناد تجاری بین المللی طیف گسترده‌ای از اسناد را در بر می‌گیرد و شامل موارد دیگری نیز می‌شود.
بنابراین در این مطلب قصد داریم تا انواع اسناد تجاری بین المللی را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
مفهوم اسناد تجاری بین‌المللی
به طور کلی سند به هر نوشته‌ای گفته می‌شود که در مقام دفاع یا دعوا قابلیت استناد داشته باشد.
منظور از اسناد تجاری بین المللی هر نوشته‌ای است که در تجارت و روابط بازرگانی کاربرد دارد و دارای اوصاف تجارتی می‌باشد و مورد حمایت خاص قانونگذار نیز قرار گرفته است.
انواع اسناد تجاری بین المللی کدام‌اند؟
همانطور که بیان شد انواع اسناد تجاری بین‌المللی طیف گسترده‌ای از اسناد را در بر می‌گیرد.
تجار برای اینکه بتوانند معاملات خودشان را انجام بدهند اسناد مختلفی را نیاز دارند.
از جمله برای آنکه بتوانند مثلاً قیمت کالا را پرداخت کنند و یا شرایط حمل را معین کنند نیازمند انواع اسناد تجاری بین‌المللی هستند.
ذیلاً انواع اسناد تجاری بین المللی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
فاکتور حمل
از انواع اسناد تجاری بین‌المللی می‌باشد.
عبارت از سندی است که توسط شرکت حمل و نقل صادر می‌شود و مفادی از قبیل کرایه حمل و محل و نوع وسیله حمل را دارد.
پیش فاکتور
یکی دیگر از انواع اسناد تجاری بین‌المللی پیش فاکتور می‌باشد.
پس از آنکه قیمت نهایی و سایر شرایط میان فروشنده و خریدار مورد توافق قرار گرفت این سند توسط فروشنده به درخواست خریدار صادر می‌شود تا خریدار بتواند کارهایی نظیر اخذ مجوز برای افتتاح اعتبار اسنادی یا پرداخت وجه سند را انجام دهد.
مفاد پیش فاکتور مواردی از قبیل شرایط معامله، قیمت کل، قیمت واحد، شرایط حمل و همچنین مشخصات خریدار و فروشنده می‌باشد.
البته بسته به نوع معامله ممکن است که مبدا، مقصد حمل، زمان تحویل و نحوه حمل نیز در این سند درج گردد.
بارنامه
این سند توسط حمل کننده یا نماینده او پس از وصول کالا صادر می‌شود.
نشان دهنده مالکیت دارنده بارنامه بر کالا می‌باشد.
به موجب این سند شرکت متصدی حمل، کالا را در مبدایی مشخص تحویل می‌گیرد.
همچنین مسئولیت آن را به موجب این سند تا مقصدی معین بر عهده می‌گیرد.
البته وجهی را تحت عنوان کرایه حمل دریافت می‌کند.
سیاهه تجاری
باید گفت سیاهه تجاری توسط فروشنده کالا و به نام خریدار صادر می‌شود.
مفاد آن بر طبق قرارداد طرفین تعیین خواهد شد.
لیست بسته بندی
این لیست بیان کننده تعداد کالاهایی می‌باشد که در هر کارتن، پالت یا هر نوع بسته‌بندی وجود دارند.
گواهی بهداشت
یکی دیگر از انواع اسناد تجاری بین‌المللی گواهی بهداشت می‌باشد.
در واقع این گواهی بیشتر در مورد خرید مواد غذایی و دامی و نظایر آنها صادر می‌شود.
باید اضافه کنیم که این گواهی توسط خریدار درخواست و توسط خانه‌های بهداشت یا سایر مراجع ناظر صادر می‌گردد.
بیمه نامه
باید گفت بیمۀ حمل و نقل کالا قراردادی است که بر اساس آن یک طرف که بیمه‌گر نامیده می‌شود در ازای دریافت حق بیمه از طرف بیمه گذار تعهد می‌کند که خسارات احتمالی وارده به بیمه گذار در مسیر حمل کالا را جبران نماید.
به نوعی ریسک معامله را برای او پوشش می‌دهد.
در معاملات تجاری نیز یکی از دو طرف خریدار یا فروشنده بر اساس توافقی که مابین خود منعقد کرده‌اند اقدام به بیمه کالاها می‌کنند.
همانطور که متوجه شدید بیمه نامه از طرف شرکت بیمه صادر می‌شود.
میزان حق بیمه با در نظر گرفتن عوامل مختلفی از جمله خود کالا، ارزش آن، نوع بسته‌بندی و میزان ریسک حمل تعیین خواهد شد.
قبض انبار
سندی است که نشان می‌دهد کالا به انبار تحویل داده شده و از طرف انباردار صادر خواهد شد.
چنانچه صاحب کالا بخواهد کالایش را از گمرک دریافت کند می‌بایست که این سند را در اختیار داشته باشد.
در قبض انبار اطلاعات مختلفی درج می‌گردد که از جمله آنها می‌توان به نام، مشخصات شرکت حمل کننده، صاحب کالا، اطلاعات ورود کالا به مرز و تاریخ ورود و نماینده شرکت مالک کالا اشاره کرد.
همچنین مشخصات کلی کالا که شامل تعداد بسته‌بندی و شمار کالاها می‌باشد نیز در قبض انبار درج می‌گردد.
اعلامیه ورود کالا
شرکتی که تصدی‌گری حمل کالا را بر عهده دارد پس از آنکه کالا را به گمرک تحویل می‌دهد برای اینکه خریدار از رسیدن کالاها اطلاع پیدا کند اعلامیه‌ای را تحت عنوان اعلامیه ورود کالا برای وی ارسال می‌کند.
صاحب کالا نیز پس از دریافت این اعلامیه اقدامات مقتضی را انجام خواهد داد.
نتیجه‌گیری
تجارت یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های اقتصادی در هر کشوری تلقی می‌شود.
میزان ارز آوری فعالیت‌های تجاری برای اقتصاد کشور بسیار مفید بوده و اوضاع اقتصادی کشور را بهبود خواهد بخشید.
در همین راستا اسناد مختلفی طراحی شده‌اند که می‌توانند باعث شوند تا بستر تجارت بین الملل بیش از پیش گسترش یافته و مبادلات تجاری با هزینه کمتری قابلیت انجام داشته باشد.
از طرف دیگر پرداخت در معاملات تجاری که یکی از چالش‌های تجارت بین الملل محسوب می‌شود به وسیله انواع اسناد تجاری بین المللی آسان شده است.
متاسفانه در قانون تجارت ایران تنها از چک، سفته و برات به عنوان اسناد تجاری نام برده شده است.
با این حال باید اضافه کنیم که انواع اسناد تجاری بین‌المللی طیف گسترده‌ای از اسناد را در بر می‌گیرد و تنها شامل موارد مذکور نیستند.
اسنادی از قبیل فاکتور حمل، پیش فاکتور، بارنامه، سیاهه تجاری، گواهی بهداشت، بیمه نامه، قبض انبار و اعلامیه ورود کالا از جمله مهم‌ترین انواع اسناد تجاری بین‌المللی هستند که قواعد خاصی بر هر یک حاکم بوده و در موارد خاصی صادر می‌شوند.
مسائل مربوط به انواع اسناد تجاری بین‌المللی یکی از پیچیده‌ترین مسائل حقوقی در عرصه تجارت بین‌الملل می‌باشد.
چنانچه در این زمینه نیازمند مشاوره حقوقی تخصصی هستید با تیم حقوقی دادفروز در ارتباط باشید.
سوالات متداول
- انواع اسناد تجاری بین المللی کدام‌اند؟
با اینکه در قانون تجارت ایران تنها از چک، سفته و برات به عنوان انواع اسناد تجاری بین‌المللی نام برده شده اما انواع اسناد تجاری بین المللی مصادیق مختلفی دارد که از قبض انبار تا پیش فاکتور را شامل می‌شود.
- اعلامیه ورود کالا چه مفادی دارد؟
باید گفت اعلامیه ورود کالا توسط متصدی حمل صادر می‌شود.
این اعلامیه به خریدار اطلاع می‌دهد که کالا به گمرک تحویل شده است.
- قبض انبار چه کارکردی دارد؟
این قبض مشخصات مالک کالا را معین می‌کند.
مالک کالا تنها با در دست داشتن قبض انبار است که می‌تواند کالای خود را از گمرک دریافت کند.
همچنین چنانچه توضیحاتی مانند زنگ زدگی خفیف برخی از کالاها وجود داشته باشد در قبض انبار درج خواهد شد و بعداً در محاکم قابلیت استناد خواهد داشت.
بدون دیدگاه