انواع اظهارنامه مالیاتی چیست؟ از مهمترین درآمد دولتها در جهان کنونی، اخذ مالیات از اشخاص حقوقی و حقیقی میباشد.
به همین دلیل نیز در کشورمان اداره مالیات بر اخذ تمام و کمال مالیات نظارت میکند.
در امور مالیات، از افراد بر اساس درآمد و میزان ثروت آنها مالیات اخذ میشود.
پس همین امر نشان میدهد که ما باید، برای اخذ مالیات به درآمد یا ثروت شخص آگاه باشیم.
در گذشته تمایل بیشتر نظامهای سیاسی، این بود که ماموران مالیاتی از طرف دولت، خود شخصاً میزان دارایی مردم را بررسی نمایند تا مالیات بر اساس گزارش آنان اخذ شود.
اما امروزه با توجه به دعاوی تجاری مطروحه این اجازه به مودیان مالیاتی داده شده تا با ارائه انواع اظهارنامه مالیاتی، میزان درآمد یا ثروت خود را مشخص کنند.
البته باید خاطرنشان کنیم که این اظهارنامه، باید توسط ماموران مالیاتی نیز تایید شود.
ممکن است کارشناسان مالیاتی، ارزش درآمد یا ثروت را بالاتر تعیین کنند و مالیات بیشتری اخذ شود.
به هر حال چنین حکمی، یعنی حکم قطعی که همان حکم ارزش درآمد یا ثروت است، به صورت کلی قابل اعتراض است.
قبل از پرداختن به بحث انواع اظهارنامه مالیاتی، باید به این سوال پاسخ دهیم که اصلاً چه کسانی، ملزم به تادیه مالیات و ارائه انواع اظهارنامه مالیاتی میباشند.
فهرست مطالب
چه اشخاصی باید اظهارنامه مالیاتی ارائه دهند؟
اصولاً تمام اشخاصی که مشمول تکلیف تادیه مالیات، بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم هستند، باید انواع اظهارنامه مالیاتی را نیز تسلیم کنند.
ماده یک قانون مالیات مستقیم به این موضوع پرداخته است.
اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات میباشند.
- کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.
- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل مینماید.
- شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران تحصیل میکند.
شایان ذکر است که منظور از اشخاص حقیقی، همان افراد و انسانها میباشند.
از طرفی اشخاص حقوقی، شرکتها و موسساتی هستند که قانون، به آنها شخصیت حقوقی اعطا نموده است.
باید اشاره کنیم که اشخاص حقوقی دولتی و شهرداریها، تابع مالیات موضوع این قانون نیستند.
در نتیجه، تکلیفی به ارائه انواع اظهارنامه مالیاتی ندارند.
همچنین افراد زیر نیز مکلف به ارایه اظهارنامه مالیاتی نیستند.
- کارگران، عشایر و صیادان.
- نهادهای وابسته به شهرداری و نهادهایی که اکثر بودجه آنها توسط دولت تامین میگردد.
- شرکتهای تعاونی دانشآموزی و دانشجویی.
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
تمامی افرادی که بر اساس قانون مالیات مستقیم، ملزم به پرداخت مالیات میباشند، لازم است که سند دیگری را که با نام انواع اظهارنامه مالیاتی شناخته میشود، به اداره مالیات ارائه بدهند تا به ایشان در محاسبه میزان مالیات کمک کند.
باید توجه داشته باشیم که ارائه این سند، مهلت مشخصی دارد که هر ساله توسط اداره مالیات تعیین میشود.
از مهمترین اطلاعات قابل ثبت در این سند، میزان درآمد و سود و ضرر شخص و استهلاک اموال و دارایی او را میتوان نام برد.
طبیعی است که اگر مبالغ درآمد و سود و ضرر، به دقت تعیین نشوند، سند اعتبار چندانی نخواهد داشت.
در این صورت ممیزین اداره مالیات، خود راسا میزان مالیات را تعیین خواهند نمود.
انواع اظهارنامه مالیاتی کداماند؟
باید گفت انواع اظهارنامه مالیاتی، بر اساس شخص پرداخت کننده مالیات، یعنی شخص حقیقی یا حقوقی و همچنین بر اساس نوع و گستره فعالیت مشخص میشود.
البته همانگونه که در سابق اشاره کردیم، بعضی مشاغل مانند کشاورزی، اصولاً مشمول مالیات و مکلف به ارائه انواع اظهارنامه مالیاتی نیستند.
در ادامه مهمترین انواع اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی را بررسی خواهیم نمود.
اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی
بازاریان و کسبه از جمله مخاطبان دریافت این نوع از مالیات ها، از طریق دستگاههای پوز هستند.
به طور کلی تمام اشخاص حقیقی، معمولا باید تا پایان خرداد، اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم کنند.
البته این مهلت توسط اداره مالیات تعیین میشود و حتی ممکن است در مواردی، تمدید نیز بشود.
شایان ذکر است که این نوع از اظهارنامه، در نهایت به نوع کسب و کار شخص نیز بستگی دارد.
اشخاص حقوقی چگونه اظهارنامه مالیاتی ارائه میدهند؟
بر اساس ماده ۱۱۰ قانون مالیاتهای مستقیم اشخاص حقوقی مکلفاند اظهارنامه، ترازنامه، حساب سود و زیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا ۴ ماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شرکا و سهامداران و حسب مورد میزان سهمالشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آنها را به اداره امور مالیاتی تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.
تعیین مهلت انجام این تکلیف با اداره مالیات است.
معمولاً تا تیر، به اشخاص حقوقی مهلت داده میشود.
اظهارنامه مالیاتی بر ارث
از رایجترین انواع اظهارنامه مالیاتی، اظهارنامه مالیات بر ارث است که به اموال و دارایی متوفی، پس از مرگ وی تعلق دارد.
تکلیف پرداخت این مبلغ، اصولاً بر عهده ورثه است.
پس میتوان گفت ارسال اظهارنامه مالیاتی نیز باید توسط ایشان صورت بگیرد.
با این حال میتوان از دو نوع مالیات بر ارث سخن گفت.
مالیات قطعی بر ارث
این مالیات به صورت قطعی بر اموال متوفی تعلق میگیرد.
قبول یا رد اموال متوفی توسط ورثه، تاثیری در اخذ آن ندارد.
دولت در هر حال، این مالیات را وصول خواهد نمود.
بررسی مالیات پرداختی توسط ورثه
پس از قبول ماترک توسط ورثه و پرداخت تمامی دیون، اگر مبلغی باقی بماند و به دست ورثه برسد، ایشان ملزم هستند مالیات بر ارث را نیز پرداخت نمایند.
باید بدانیم هر چقدر ورثه، رابطه دورتری با متوفی داشته باشند، نرخ این نوع مالیات اصولاً بیشتر میشود.
مهلت ارسال این دو اظهارنامه، تا یک سال بعد از فوت متوفی است.
معمولاً ورثه در صورت عدم پرداخت، به مجازات پرداخت دو برابر میزان مالیات محکوم میشوند.
البته در خصوص مالیات بعضی از هزینهها و اموال ممکن است از مالیات مستثنا شده باشند؛ مثل هزینه دفن و کفن و انجام وجوبات مذهبی.
اظهارنامه مالیاتی اموال اتفاقی
اگر بر اساس وقف یا نذر، مالی به شخص برسد، این مال درآمدی اتفاقی محسوب شده و مشمول ارسال اظهارنامه مالیاتی میشود.
مهلت ارسال آن نیز، ۳ ماه بعد از دریافت اینگونه اموال میباشد.
بررسی اظهارنامه املاک و مستغلات
مالک املاکی که خود یا فرزندانشان ساکن آن نیستند، چه ملک خود را اجاره بدهند و چه آن را خالی از سکنه نگه دارند، باید اظهارنامه مالیات تقدیم دولت کنند.
حال اگر ملک موجر، خالی از سکنه باقی بماند، او در سال اول، ملزم به پرداخت مالیات نیست.
اما از سال دوم باید نصف اجاره بهای متعارف ملک را پرداخت کند.
سپس از سال سوم به بعد، باید تمام مبلغ اجاره را به عنوان مالیات بپردازد.
البته حتی در صورت اجاره دادن ملک، موجر باید مالیات بر اجاره را نیز پرداخت نماید.
معمولا مهلت انجام تکالیف فوق، تا آخر تیر ماه هر سال در نظر گرفته میشود.
نتیجهگیری
در این مقاله، دانستیم که انواع اظهارنامه مالیاتی، گزارشی توسط اشخاص در خصوص درآمد یا اموال خویش میباشند.
همچنین به بعضی از انواع اظهارنامه مالیاتی، مثل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی، اظهارنامه مالیاتی بر ارث و اظهارنامه املاک و مستغلات اشاره کردیم.
سوالات متداول
- منظور از انواع اظهارنامه مالیاتی چیست؟
باید گفت منظور از انواع اظهارنامه مالیاتی، گزارش شخص از میزان درآمد و ثروت خود به اداره مالیات میباشد.
- چه کسانی از ارسال انواع اظهارنامه مالیاتی معافاند؟
اشخاصی مانند کارگران، صیادان و عشایر، علاوه بر نهادهای عمومی مثل شهرداری و نهادهای دولتی، از ارسال اظهارنامه مالیاتی معاف هستند.
- در صورتی که اظهارنامه ارسال نکنم، مالیات چگونه مشخص میشود؟
اگر اظهارنامه مالیاتی به اداره مالیات ارائه نشود، مالیات توسط ممیزین اداره مالیات، تعیین خواهد شد.
انواع اظهارنامه مالیاتی، متعدد هستند و در مورد هر کدام، باید تشریفات خاصی را رعایت نمود تا سند معتبر باشد.
در این راستا مشاورین ما در دادفروز، آماده راهنمایی شما در تنظیم بهترین اظهارنامه مالیاتی هستند.
بدون دیدگاه