تفاوت اعسار و ورشکستگی چیست؟ اعسار و ورشکستگی دو مفهوم نزدیک به هم در مورد دیون مالی و وضعیت مالی یک شخص است.
در نوع این شخص و نوع حالت مالی عارض شده در دعاوی تجاری تفاوت‌های زیادی وجود دارد.
ما در این مطلب این دو مفهوم را از حیث حقوقی مورد بررسی قرار خواهیم داد تا درصورتی که در شرایط مشابه قرار گرفتید درمورد نحوه عملکرد و وضعیت خود اطلاعات مناسب و به روزی داشته باشید.
فهرست مطالب
تفاوت اعسار و ورشکستگی چیست؟
ابتدا برای روشن‌تر شدن تفاوت اعسار و ورشکستگی هر دو عنوان را از جهت ترمینولوژی علم حقوق موشکافی خواهیم کرد.
اعسار حالتی است که یک شخص عادی تمکن مالی خود را از دست می‌دهد.
روی شخص عادی تاکید داریم زیرا اصلی‌ترین تفاوت اعسار و ورشکستگی در همین موضوع است.
صفت اعسار مربوط به شخص تاجر است.
زمانی که بدهی‌های مالی شخصی از دارایی‌های مادی اون پیشی بگیرد فرد دچار اعسار و ورشکستگی می‌شود و این دو مفهوم از این حیث با هم گره می‌خورند.
اما می‌رسیم به مفهوم ورشکستگی، این مفهوم زمانی به کار می‌رود که نه برای یک شخص عادی بلکه برای یک تاجر مشکلات مالی رخ می‌دهد.
منظور دقیق ما از مشکلات مالی این نیست که میزان بدهی زیادی داشته باشد بلکه ممکن است مشکلات مالی دیگری برای او رخ داده باشد که شامل عدم دسترسی به اموال به دلایل مختلف باشد.
نکته مهم این است که شخص تاجر یا شرکت تجاری به اموال خود دسترسی ندارد و با حکم ورشکستگی ممنوع المعامله می‌شود ولی در اعسار برای یک انسان عادی این شرایط رخ می‌دهد و به معنای نداشتن تمکن مالی است.
در ادامه با تفاوت اعسار و ورشکستگی و حالت‌های مختلف آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
انواع اعسار کدام‌اند؟
در پاسخ به این پرسش می‌توان گفت اعسار را می‌توان به سه حالت زیر تقسیم بندی کرد.
- اعسار از تادیه هزینه دادرسی.
- از تادیه محکوم به.
- اعسار از مدعی به.
حالا با هم هر سه حالت را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
حالت اول مختص به زمانی است که شخصی در دعوایی که مطرح شده امکان پرداخت هزینه‌های دادرسی را نداشته باشد.
در حالت دوم منظور به زمانی است که شخصی که باید وجه یا مالی را پرداخت کند از پرداخت کردن آن محروم است و اصلا این امکان مالی را ندارد.
همچنین حالت سوم مختص به زمانی می‌باشد که در صورتی که فرد یک پرونده باز در دادگستری دارد و این پرونده هنوز در حال رسیدگی است.
در این صورت شخص یک نامه به دادگاه می‌زند که اگر در نتیجه حکم نهایی این پرونده محکوم شد حتما دادگاه عدم تمکن مالی او را در نظر بگیرد و فعلا از او انتظار پرداخت نداشته باشد یا با شرایط خاص مالی دین را پرداخت کند.
باید خاطر نشان کرد که در اعسار از تادیه هزینه دادرسی این مسئله وجود دارد که ممکن است فردی نسبت به بخشی از هزینه دادرسی یا کل آن معاف شود و همه این‌ها بستگی به دادگاه و تشخیص دادگاه دارد.
اگر شخصی فوت کند آیا اعسار مورث به وراث می‌رسد؟
خیر اعسار یک امر کاملا شخصی است و با فوت فرد تمام می‌شود و نیازی به پاسخگویی ورثه نیست.
در این حالت به عنوان مثال اگر شخصی باشد که در جریان یک پرونده و دادرسی آن از هزینه دادرسی به علت معسر بودن معاف شود و در حین رسیدگی فوت کند حالا ورثه‌ای که معسر نیستند و می‌خواهند پرونده جریان داشته باشد چه نقشی دارند؟
در این حالت ابتدا پرونده تا زمانیکه وراث فرد مشخص شوند متوقف می‌شود.
بعد از آن صرفا اخطاری با عنوان رفع نقص مبتنی بر تادیه هزینه دادرسی برای وارثین این شخص ارسال می‌شود.
هریک از وراث با توجه به سهم و منفعتی که در دعوی دارد باید سهم یا دنگ خود از هزینه دادرسی را بپردازند.
طبیعی است که رسیدگی نسبت به این دعوی فقط برای وراثی صورت می‌گیرد که هزینه دادرسی خود را پرداخت کرده باشند.
برای آن دسته از وراثی که از پرداخت هزینه دادرسی امتناع کردند نیز قرار رد دادرسی صادر می‌شود.
انواع ورشکستگی
دررابطه با بحث ورشکستگی ما با دو نوع ورشکستگی مواجه هستیم.
حالت اول زمانی است که فرد تاجر به علت اشتباهات و اقدامات عملکردی دچار این حالت شده که به آن ورشکستگی به تقصیر گفته می‌شود.
ورشکستگی به تقصیر
یکی از انواع ورشکستگی است که در آن، تاجر یا شرکت تجاری به دلیل اشتباهات محاسباتی یا عملکرد، ورشکسته می‌شود.
قوانین تجارت مواد ۵۴۱ و ۵۴۲ مواردی را که باعث ورشکستگی به تقصیر می‌شود، تعریف کرده‌اند.
این موارد به شرح زیر هستند.
- بالانسبه بودن مخارج شخصی یا خانوادگی نسبت به عایدی.
- مصرف مبالغ عمده سرمایه در معاملات موهوم.
- استفاده از راهکارهای نادرست برای تحصیل وجه.
- ترجیح طلب یک طلبکار نسبت به سایرین پس از تاریخ توقف.
در این موارد، دادگاه ملزم به صدور حکم ورشکستگی به تقصیر می‌باشد.
ورشکستگی ساده
این حالت زمانی است که تاجر بدون این که اقدام خاص یا اشتباهی را مرتکب شده باشد به علت یک سری مشکلات مثل بازار سرمایه و یا تحریم‌ها قدرت مالی خود را از دست می‌دهد.
حالت سوم نیز تحت عنوان ورشکستگی به تقلب شناخته می‌شود.
ورشکستگی به تقلب
یکی از انواع جدید و شایع ورشکستگی است که در آن تاجر به موازات قوانین و مقررات، خود را ورشکسته معرفی می‌کند.
این نوع ورشکستگی به طور واضح در ماده ۵۴۹ قانون تجارت تعریف شده است.
این ماده تاجران ورشکسته‌ای را که اقداماتی نظیر اخفا کردن دارایی‌ها، انتقال مالی به صورت تقلبی یا ارائه اسناد مجازی برای معاملات انجام داده باشند، تشخیص می‌دهد.
در صورت محکوم شدن تاجر به ورشکستگی به تقلب، مجازاتی از یک تا پنج سال حبس در قانون تعیین شده است.
این نوع ورشکستگی، علاوه بر آسیب‌های اقتصادی، به تضعیف اعتبار و اعتماد عمومی نیز منجر می‌شود.
سخن پایانی
در این مطلب تفاوت اعسار و ورشکستگی از جنبه های مختلفی مورد بررسی قرار گرفت.
ورشکستگی به عنوان صفت افراد تاجر تعریف می‌شود، از جمله افراد حقیقی یا شرکت‌های تجاری.
در حالی که اعسار به عنوان صفت افراد غیر تاجر تعریف می‌شود.
همچنین، اشخاص حقوقی نیز می‌توانند اعلام ورشکستگی کنند، مثلا یک بنگاه خیریه.
دیگر تفاوت اعسار و ورشکستگی در این است که حکم ورشکستگی نسبت به تاجر متوفی هم قابل صدور است، اما اعسار نسبت به شخص فوت شده قابل تصور نیست.
همچنین، با صدور حکم ورشکستگی، شخص تا حد زیادی ممنوع از انجام معاملات عادی می‌شود.
در حالی که در مورد اعسار، این امر وجود ندارد.
همچنین باید خاطر نشان کرد که اثبات ورشکستگی و اعسار نیازمند استفاده از رهنمودهای یک وکیل یا مشاور حقوقی خبره است که به همین منظور می‌توانید از مشاورین باتجربه موسسه دادفروز یاری بخواهید.
| [bookly-form hide=”date,week_days,time_range”] |
بدون دیدگاه