تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت چیست؟ مال یکی از ارزشهایی است که در دین مبین اسلام مورد حمایت قرار گرفته و در کنار نفس و ناموس و دین از ارزشهای مهم برشمرده شده است.
از همین رو قانونگذار ایران نیز رفتارهایی را که به اموال و حقوق مالکیت افراد تعرض میکنند مورد جرم انگاری قرار داده است.
همچنین با توجه به دعاوی کیفری مطروحه برای آنها مجازاتهای نسبتاً سنگینی را نیز در نظر گرفته است تا اموال افراد از تعرض مصون باقی بماند.
از جمله شدیدترین جرائم علیه اموال جرم خیانت در امانت و جرم سرقت هستند که با یکدیگر شباهتها و تفاوتهایی دارند.
متاسفانه گاهی از اوقات در رویه عملی دیده میشود که مردم زمانی که میخواهند از این دو جرم شکایت کنند نمیتوانند که به طور دقیق تشخیص دهند که عنوان جرم واقع شده چه چیزی میباشد.
مثلاً به جای خیانت در امانت از رفتار واقع شده به عنوان جرم سرقت شکایت میکنند.
همین امر نیز باعث میشود تا شکایت آنها به سرانجام نرسیده و وقت و سرمایه زیادی از آنها تلف شود.
از این از این رو دانستن تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت یکی از موضوعات اساسی در این زمینه میباشد.
چرا که در صورت دانستن تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت افراد میتوانند که به هنگام مراجعه به مراجع قضایی شکایت خود را به درستی طرح کرده و از مشکلات بعدی در امان بماند.
فهرست مطالب
شباهت جرم خیانت در امانت با سرقت
جرم خیانت در امانت با سرقت دارای شباهتهایی هستند.
همین باعث میشود که در عرف جامعه مردم آنها را به جای یکدیگر به کار ببرند.
از جمله مهمترین شباهتهایی که جرم خیانت در امانت با سرقت دارد آن است که هر دو یک جرم علیه اموال هستند.
کسانی که مرتکب جرم و خیانت در امانت یا سرقت میشوند به مالکیت افراد جامعه صدمه میزنند و آن را خدشهدار میکنند.
بارها دیده شده است که مثلاً مردم به هر ضرر و زیانی که از جانب کسی به آنها وارد میشود عنوان کلاهبرداری داده و آن شخص را کلاهبردار میدانند.
در حالی که چنین عنوانی از لحاظ حقوقی دقیق نیست.
همچنین شباهت دیگر جرم خیانت در امانت با سرقت آن است که موضوع هر دو جرم مال میباشد.
بنابراین ربودن انسان سرقت یا خیانت در امانت نیست.
چرا که انسان مالیت ندارد و کسی که انسانی را میرباید با عنوان آدمربایی تحت تعقیب و پیگرد قرار میگیرد.
تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت
سرقت عبارت از ربودن مال غیر است.
در ربودن، سارق بدون اینکه رضایت مالک مال را داشته باشد، مال او را با قهر و غلبه یا به زور از تصرف او خارج میکند.
پس یکی از موضوعاتی که در سرقت اهمیت پیدا میکند این است که مالی که مورد سرقت قرار میگیرد میبایست منقول بوده و قابلیت نقل و انتقال به صورت فیزیکی را داشته باشد.
یعنی بتوان آن را از جایی به جای دیگر منتقل کرد.
بنابراین اینکه در عرف گفته میشود خانهام را دزد برد حرف صحیحی نیست.
زیرا که تنها وسایل خانه است که قابلیت سرقت دارد.
در حالی که تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت این است که خیانت در امانت میتواند نسبت به اموالی که منقول نبوده و قابلیت جابجایی ندارند نیز اتفاق بیافتد.
مثلاً ممکن است که خانه و زمین نیز موضوع این جرم قرار بگیرد.
در خیانت در امانت یک رابطه امانی میان شخص امین و امانت دهنده وجود دارد.
یعنی عنصر سپردن یکی از عناصر مهم در جرم خیانت در امانت محسوب میشود.
شخص امانت دهنده اموال خودش را با رضایت کامل و به صورت امانت در اختیار شخص امانت گیرنده قرار میدهد و توافق میکنند که شخص امانت گیرنده این اموال را در مدت زمان معینی به شخص امانت دهنده برگرداند یا اینکه از آن اموال در راه معینی استفاده کند.
اما شخص امین با انجام خیانت در امانت به این توافق پایبند نمیماند و آن را نقض میکند.
باید توجه کنیم که این رابطه امانی میتواند اشکال مختلفی داشته باشد.
برای مثال ممکن است که میان دو شخص قرارداد وکالت، اجاره یا حتی قرارداد امانت و رهن منعقد شود.
این قراردادها منجر به ایجاد رابطه امانی میشوند.
بررسی تفاوتهای خیانت در امانت با سرقت
در جرم سرقت هیچ رابطه امانی بین سارق و کسی که بزه دیده جرم واقع میشود وجود ندارد.
سارق رضایت صاحب مال را تحصیل نمیکند و اینگونه نیست که صاحب مال خود با رضایت خود مال را در اختیار سارق قرار دهد.
حتی گاهی از اوقات سارقان به زور اموال مالکان را از دست آنها خارج میکنند.
دیگر تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت آن است که رفتاری که باعث تحقق جرم سرقت میشود ربودن میباشد.
جرم خیانت در امانت با یکی از رفتارهای زیر ارتکاب پیدا میکند.
- استعمال.
یعنی مالی که به امانت داده شده برخلاف توافقی که میان امانت دهنده و امانت گیرنده وجود دارد به ضرر مالک مورد استفاده قرار بگیرد.
- تصاحب.
به این معناست که امین با مال رفتاری مالکانه داشته و خود را مالک مال فرض کند.
مثل اینکه مالک از امین تقاضای استرداد مال را کند اما امین مال را برنگرداند.
- تلف کردن.
به معنای از بین بردن مال میباشد
- مفقود نمودن.
به معنای گم کردن مال میباشد.
یکی از دیگر تفاوتهای جرم خیانت در امانت با سرقت آن است که سرقت فقط در مورد اموال و آن چیزهایی که ارزش اقتصادی دارند و قابلیت خرید و فروش دارند اتفاق میافتد.
برای تحقق جرم خیانت در امانت چنین چیزی وجود ندارد.
مثلا ممکن است که شخصی سندی را به عنوان امانت به دیگری بسپارد و آن شخص عمداً سند را پاره کرده یا گم کند و بدین ترتیب مرتکب جرم خیانت در امانت شود.
نتیجهگیری
اموال یکی از ارزشهای مورد حمایت در قانون مجازات اسلامی و فقه اسلامی میباشد.
برای کسانی که به اموال و مالکیت دیگران تعرض میکنند در قانون مجازاتهای نسبتاً سنگینی در نظر گرفته شده است.
با این حال در رویه دیده میشود که مردم وقتی میخواهند مبادرت به شکایت از مجرمان کنند تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت را نمیدانند و این دو را به جای یکدیگر به کار میبرند.
همین امر نیز باعث میشود که شکایت آنها به نتیجه نرسد و آنها تنها متحمل هزینههای بیفایده شوند.
به همین دلیل دانستن تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت اهمیت پیدا میکند.
باید بگوییم که جرم خیانت در امانت با سرقت شباهتهای زیادی دارد اما تفاوتهای آنها نیز قابل توجه است.
جرم سرقت وقتی ارتکاب پیدا میکند که موضوع جرم حتماً مال منقول بوده و قابلیت حمل و نقل و جابجایی داشته باشد.
چنین شرطی در مورد جرم خیانت در امانت وجود ندارد.
ضمن اینکه در جرم سرقت مال بدون رضایت مالک از دست او خارج میشود اما در جرم خیانت در امانت این خود مالک است که با رضایت ظاهری، مال را در اختیار امین قرار داده و با او توافقاتی را انجام میدهد.
عنصر مادی جرم سرقت ربودن مال غیر میباشد.
در حالی که در جرم خیانت ما با رفتار تصاحب، استعمال، مفقود نمودن یا تلف کردن مال مورد امانت روبرو هستیم.
تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت یکی از مهمترین موضوعاتی است که ندانستن آن منجر به ایجاد مشکلات فراوان در رویه عملی شده است و مردم دچار مشکلات فراوانی در این زمینه شدهاند.
بنابراین چنانچه در این زمینه نیازمند مشاوره حقوقی تخصصی هستید با تیم حقوقی دادفروز در ارتباط باشید.
سوالات متداول
- ندانستن تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت چه تبعاتی دارد؟
اگر کسی تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت را نداند ممکن است زمانی که بخواهد نسبت به یکی از این دو جرم در دادگستری شکایت کند به اشتباه شکایت خود را مطرح کند.
همین امر نیز باعث شود که شکایت او رد شود.
- چه شباهتهایی میان جرم خیانت در امانت با سرقت وجود دارد؟
از جمله شباهتهایی که میان جرم خیانت در امانت و سرقت وجود دارد این است که هر دو جرم علیه اموال بوده و در قانون برای مرتکبان آنها مجازات تعیین شده است.
- تفاوتهای جرم خیانت در امانت با سرقت چیست؟
باید گفت تفاوتهای جرم خیانت در امانت با سرقت طیف وسیعی از موارد را در بر میگیرد که از عنصر مادی این دو جرم تا مال موضوع جرم را شامل میشود.
بدون دیدگاه