روش‌های قانونی مطالبه طلب از بدهکاران تجاری کدام‌اند؟ در دنیای تجارت و امور بانکی، یکی از چالش‌های مهمی که کسب و کارها و تجار با آن مواجه هستند، وصول مطالبات از بدهکاران است.
عدم پرداخت بدهی‌ها می‌تواند موجب مشکلات مالی برای طلبکاران شود و در نهایت منجر به ورشکستگی برخی کسب و کارها گردد.
برای جلوگیری از مطرح شدن دعاوی تجاری و بروز چنین مشکلاتی، آگاهی از روش‌های قانونی مطالبه طلب بسیار حائز اهمیت است.
در این مطلب راهکارهای قانونی وصول مطالبات از بدهکاران تجاری را بررسی کرده و به نکاتی که می‌تواند روند وصول طلب را تسهیل کند، می‌پردازیم.
روش‌های قانونی مطالبه طلب از بدهکاران تجاری
یکی از ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش‌ها برای مطالبه طلب، مذاکره مستقیم با بدهکار است.
در برخی موارد، بدهکار به دلیل مشکلات مالی موقتی قادر به پرداخت بدهی خود نیست و می‌توان با تنظیم یک توافق جدید، شرایط پرداخت را تسهیل کرد.
حتی ممکن است با توافق جدید، بدهکار متعهد شود تا به جای تعهد سابق، تعهد جدیدی را که امکان انجام فوری آن را دارد برعهده بگیرد.
با این وجود اگر بدهکار به تعهدات خود پایبند نباشد، ارسال اخطار رسمی (اظهارنامه) از طریق دادگستری یک روش قانونی برای اعلام مطالبه طلب است.
با استفاده از این روش مطمئن می‌شویم که بدهکار از مطالبه طلب آگاه شده است و نمی‌تواند آن را انکار کند.
استفاده از سفته و چک به عنوان اسناد مالی معتبر
در معاملات تجاری، چک و سفته از ابزارهای متداول پرداخت هستند.
اگر بدهکار چک برگشتی داشته باشد، می‌توان از طریق شکایت کیفری یا دادخواست حقوقی برای وصول طلب اقدام کرد.
در واقع صدور چک با رعایت تشریفات قانونی آن، راهی بسیار امن و مطمئن برای تضمین بازپرداخت بدهی شناخته می‌شود.
همچنین، اگر طلبکار دارای سفته‌ای باشد که بدهکار آن را پرداخت نکرده، می‌تواند نسبت به واخواست سفته اقدام نموده و سپس از طریق محاکم قضایی طلب خود را وصول کند.
در نهایت می‌توان از شخصی که با او معامله می‌کنیم، تقاضای ضامن معتبر یا وثیقه گذاشتن مالی را بکنیم تا با استفاده از این ابزارهای جانبی طلب را وصول نماییم.
مطالبه طلب از طریق اجرای ثبت
اگر طلب مستند به سند رسمی یا اسناد لازم‌الاجرا مانند چک یا قراردادهای رسمی و ثبت شده باشد، طلبکار می‌تواند بدون مراجعه به دادگاه، از طریق اداره ثبت اسناد و املاک برای صدور اجراییه اقدام کند.
این روش باعث تسریع در فرایند وصول طلب و کاهش هزینه‌های رسیدگی به پرونده می‌شود.
مخصوصا با توجه به این نکته که دادگاه‌ها پرونده‌های فراوانی برای رسیدگی دارند و طولانی شدن فرایند رسیدگی به طلبکار آسیب می‌رساند.
طرح دعوای حقوقی در دادگاه
اگر بدهکار علی‌رغم ارسال اخطارهای قانونی همچنان از پرداخت بدهی خود امتناع کند، طلبکار می‌تواند با طرح دعوای حقوقی در دادگاه حقوقی اقدام کند.
دادگاه پس از بررسی مدارک و مستندات، حکم لازم را برای پرداخت بدهی صادر خواهد کرد.
در صورتی که بدهکار همچنان از پرداخت بدهی خودداری کند، طلبکار می‌تواند پس از صدور حکم قطعی، از اجرای احکام مدنی تقاضای توقیف اموال بدهکار را داشته باشد.
مثلاً طلبکار می‌تواند خودرو شخص را برای توقیف به دادورز بخش اجرای احکام معرفی نماید تا ماشین او توقیف شده و سپس با مزایده به نفع او فروخته شود.
اعلام ورشکستگی بدهکار و وصول طلب از اموال وی
در برخی موارد، بدهکار به دلیل مشکلات اقتصادی، اعلام ورشکستگی می‌کند.
در چنین شرایطی، طلبکار می‌تواند با ارائه مستندات لازم به دادگاه عمومی حقوقی، خود را به عنوان یکی از بستانکاران معرفی کرده و از محل فروش دارایی‌های بدهکار، طلب خود را دریافت کند.
البته در این شرایط طلبکار تنها سهم غرمایی می‌برد.
یعنی میزان طلبی که او می‌تواند دریافت کند بستگی به میزان طلب او در مقایسه با سایر طلبکاران شخص ورشکسته دارد.
توقیف اموال و حساب‌های بانکی بدهکار
در صورتی که دادگاه حکم به پرداخت بدهی بدهکار صادر کند، اما وی همچنان از پرداخت خودداری نماید، طلبکار می‌تواند درخواست توقیف اموال یا مسدود کردن حساب‌های بانکی بدهکار را ارائه دهد.
این اقدام باعث می‌شود که بدهکار مجبور به پرداخت بدهی خود شود.
حتی بدهکار در صورت صدور چک بلامحل، حق گشایش حساب جدید و دریافت تسهیلات مالی را ندارد.
این فشارها، او را مجاب به پرداخت هرچه سریعتر بدهی خود می‌نماید.
شکایت کیفری در صورت وجود نیت مجرمانه
در مواردی که بدهکار با سوءنیت از پرداخت بدهی خود خودداری کند، می‌توان از طریق شکایت کیفری اقدام کرد.
به‌عنوان مثال، در صورتی که بدهکار چک بی‌محل صادر کرده باشد، طلبکار می‌تواند از طریق مراجع کیفری وی را تحت تعقیب قرار داده و حتی حکم حبس برای او بگیرد.
حتی ممکن است شخص اقدام به کلاهبرداری کرده باشد که البته در این فرض اثبات سوءنیت او ضروری است.
نکات مهم در مطالبه قانونی طلب
مدارک مربوط به معاملات و قراردادها را حفظ کنید.
یکی از مهم‌ترین نکات برای موفقیت در وصول مطالبات، داشتن مدارک و مستندات معتبر مانند قرارداد، فاکتور رسمی، چک و سفته است.
حتی می‌توان حین قرارداد از حضور دو شاهد بهره برد و با احضار آن‌ها در دادگاه، نسبت به امکان اثبات وجود طلب اطمینان خاطر بیشتری داشت.
قبل از اقدام قضایی، مشاوره حقوقی بگیرید.
گاهی اوقات روش‌های غیرقضایی مانند مذاکره یا میانجی‌گری می‌تواند سریعتر و کم‌هزینه‌تر باشد.
در هر صورت، وکیل متخصص می‌تواند راهکارهای مختلفی را در حضور شما بررسی کند.
طبق قانون، برخی مطالبات پس از گذشت مدت مشخصی قابل پیگیری نیستند.
به‌عنوان مثال، دعاوی ناشی از چک معمولاً پس از ۶ ماه از موعد پرداخت چک بدون دریافت گواهی عدم پرداخت، قابلیت پیگیری کیفری ندارند.
از مشاوره حقوقی برای تنظیم قراردادهای معتبر استفاده کنید.
برای جلوگیری از مشکلات حقوقی، قراردادهای تجاری را با کمک وکیل متخصص تنظیم کنید تا تمامی شروط و تضمین‌های لازم در آن پیش‌بینی شود.
در این صورت با صرف هزینه پیشینی کوچکی، از صرف هزینه‌های بسیار و اتلاف وقت و انرژی در آینده جلوگیری خواهد شد.
نتیجه‌گیری
مطالبه طلب از بدهکاران تجاری می‌تواند فرآیندی پیچیده و زمان‌بر باشد.
با این حال، آگاهی از روش‌های قانونی مطالبه طلب به طلبکاران کمک می‌کند تا با کمترین هزینه و در سریع‌ترین زمان ممکن، مطالبات خود را وصول کنند.
بسته به نوع طلب و رفتار بدهکار، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند مذاکره، طرح دعوا در دادگاه، استفاده از اسناد تجاری، اجرای ثبت و توقیف اموال استفاده کرد.
برای موفقیت در این مسیر، پیشنهاد می‌شود که قبل از هرگونه اقدام، با وکیل متخصص مشورت نمایید.
مؤسسه حقوقی دادفروز آماده ارائه مشاوره و خدمات حقوقی در زمینه وصول مطالبات و پیگیری پرونده‌های مالی شماست.
در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید.
سؤالات متداول
- آیا می‌توان بدون مراجعه به دادگاه، بدهی را وصول کرد؟
بله، در صورتی که طلب مستند به چک یا اسناد رسمی باشد، می‌توان از طریق اجرای ثبت بدون مراجعه به دادگاه اقدام کرد.
این اجراییه سریعتر و با هزینه ۵ درصد از خواسته انجام می‌شود.
- در چه شرایطی می‌توان حساب بانکی بدهکار را مسدود کرد؟
اگر حکم قطعی دادگاه برای پرداخت بدهی صادر شده باشد، طلبکار می‌تواند با ارائه درخواست به بخش اجرای احکام دادگستری، تقاضای مسدود کردن حساب‌های بدهکار را بدهد.
- چه مدت بعد از عدم پرداخت، می‌توان اقدام قانونی کرد؟
زمان اقدام قانونی بستگی به نوع طلب دارد.
برای مثال، در مورد چک برگشتی، دارنده چک معمولاً باید حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور، اقدام به شکایت کیفری کند.
اما برای دعاوی حقوقی معمولاً مدت بیشتری برای طرح دعوا وجود دارد.
یه نفر چکشو دست‌کاری کرده! چطور ثابت کنم جعل کرده؟
سلام قانون جدید لازم الاجرا نشده هنوز؟
چکم برگشت خورده، می‌تونم سریع از طرف شکایت کنم یا باید صبر کنم؟
بانک گفت چک کلاهبرداریه! یعنی چی؟ باید کجا شکایت کنم؟
با سلام از شخصی مطالبات تجاری دارم اما او اعلام ورشکستگی کرده چه اقداماتی می‌توانم انجام دهم؟
آیا آدم خارجی می‌تونه چک رو به اجرا بگذاره؟