شرایط سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد چیست؟ یکی از اهدافی که توسط عالمان اسلامی برای تشکیل خانواده برشمرده شده است، تولید مثل و به دنیا آوردن فرزندان است.
وقتی که کودکی به دنیا میآید قانونگذار برای آن کودک و همچنین پدر و مادر آن، حقوق و تکالیفی را در نظر میگیرد.
در صورتی که هر یک از والدین از انجام تکالیف خود امتناع کند دعاوی خانواده مطرح خواهد شد.
حضانت که ناظر به نگهداری فیزیکی کودک است از جمله مهمترین حقوق کودک میباشد.
حضانت همچنین برای پدر و مادر یک حق و در عین حال یک تکلیف است و آنها نمیتوانند فرزند خود را رها نمایند.
شخصی که نگهداری کودک را بر عهده دارد خود باید واجد صلاحیتها و فضیلتهایی باشد تا بتواند کودک را در مسیری درست تربیت نماید.
در غیر این صورت ممکن است دعاوی حضانت مطرح گردد و در شرایطی نیز امکان دارد حضانت از شخص سلب شود.
از جمله مواردی که میتوان به استناد آن حضانت را از فرد دارای حضانت سلب کرد؛ اعتیاد پدر است.
در ادامۀ به بررسی شرایط سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
مفهوم حضانت
حضانت در واقع به معنای سرپرستی، نگهداری و مراقبت جسمی و فیزیکی کودک میباشد.
ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی در این زمینه بیان نموده نگهداری اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است.
همچنین در ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی بیان شده که هیچ یک از ابوین، حق ندارند در مدتی که حضانت طفل بر عهده آنها است، از نگهداری او امتناع کنند.
در صورت امتناع یکی از ابوین، حاکم باید به به تقاضای قیم یا یکی از اقرباء و یا به تقاضای مدعیالعموم، نگهداری طفل را به هر یک از ابوین که حضانت به عهده او است، الزام کند.
اگر الزام ممکن یا موثر نباشد، حضانت را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت شده باشد، به خرج مادر، تامین کند.
سلب حضانت از پدر در قانون مدنی
در مواردی که پدر یا مادر دچار انحطاط اخلاقی باشند یا اینکه بودن فرزند در کنار آنها موجب خطرات جسمی برای آنها باشد، دادگاه میتواند با تقاضای یکی از خویشاوندان کودک یا قیم او تصمیمی که مقتضی مصلحت کودک است را اتخاذ نماید. موارد سلب حضانت از پدر یا مادر مطابق ماده ۱۱۷۳ به شرح زیر است.
- اعتیاد زیانآور به الکل، مواد مخدر و قمار.
- اشتهار به فساد اخلاقی و فحشاء.
- ابتلا به بیماریهای روانی با تشخیص پزشکی قانونی.
- سوءاستفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشاء، تکدیگری و قاچاق.
- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
اگر چه مواردی که در این ماده بیان شدهاند حصری نیستند.
صرفاً مثالهایی هستند و میتوان موارد دیگری را نیز برشمرد.
باید گفت که عمده مصادیق سلب حضانت از پدر یا مادر همین موارد است.
شرایط سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد چیست؟
اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار از موارد سلب حضانت از پدر میباشد.
چرا که در صورتی که پدر اعتیاد به یکی از این موارد از جمله مواد مخدر داشته باشد، کودک در معرض خطرات جسمی و اخلاقی زیادی قرار میگیرد.
باید توجه کنیم که قانونگذار در این خصوص از قید بسیار مهمی استفاده کرده است و آن زیان آور بودن اعتیاد است.
بنابراین باید گفت اعتیادی که زیان آور نباشد و مضر به حال و مصالح کودک نباشد موجبی برای سلب حضانت از پدر نخواهد بود.
به عنوان مثال اگر پدر اعتیاد به سیگار داشته باشد هرچند که آثار مخربی بر روی کودک دارد، اما نمیتوان اعتیاد پدر به سیگار را مستمسکی برای سلب حضانت از او قرار داد.
اگر پدر فرزند خود را مجبور به فروش یا جابجایی مواد مخدر، روانگردان و مواردی از این قبیل نماید یا حتی او را مجبور به مصرف چنین موادی بکند، دیگر صالح برای حضانت فرزند دانسته نمیشود.
حضانت نیز از او سلب خواهد شد.
در نهایت باید اضافه کنیم که تشخیص زیان آور بودن این اعتیاد به عهده قاضی دادگاه میباشد.
قطعاً اختلافات بسیار زیادی میان طرفین دعوا در خصوص آن به وجود خواهد آمد.
مرجع صالح رسیدگی به دعوای سلب حضانت
دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد، دادگاه خانواده میباشد.
در این زمینه شخص ذینفع باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی رجوع کند.
سپس دادخواستی را مبنی بر سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد ثبت نماید.
پس از آن پرونده به دادگاه خانواده ارجاع شده و فرآیند رسیدگی آغاز میشود.
سپس قاضی دادگاه با دعوت از طرفین اقدام به تشکیل یک جلسه دادرسی مینماید.
پس از خاتمه دادرسی مبادرت به صدور رای میکند.
رای صادره قابل تجدید نظرخواهی در دادگاه تجدید نظر استان است.
جمع بندی
اصولاً یکی از اهداف خانواده تولید مثل و به دنیا آوردن فرزندان است.
طبعاً بعد از اینکه فرزندی متولد شد نگهداری آن نیز بر عهده والدین خواهد بود.
پدر و مادر نمیتوانند از این تکلیف سر باز زنند.
کسی نیز نمیتواند این حق را از پدر و مادر سلب نماید.
پدر و مادر برای اینکه حضانت فرزند را بر عهده داشته باشند باید صلاحیتها و ویژگیهای اخلاقی متعارفی داشته باشند.
در صورتی که فاقد چنین ویژگیهایی باشند، حضانت از آنها سلب خواهد شد.
حضانت ناظر به نگهداری و سرپرستی فیزیکی و جسمانی کودک است که حق و تکلیف والدین است.
در ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی مواردی به صورت تمثیلی برشمرده شده است.
در صورت وجود آنها میتوان سلب حضانت از والدین را از دادگاه صالح درخواست نمود.
از جمله شرایط سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد آن است که اعتیاد او مضر باشد.
تشخیص مضر بودن اعتیاد پدر با دادگاه و قاضی رسیدگی کننده به پرونده است.
مواردی مانند اعتیاد به سیگار و دخانیات اعتیاد مضر محسوب نمیشوند.
در عین حال مواردی اختلافی نیز وجود خواهد داشت.
دادگاه رسیدگی کننده به دعوای سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد دادگاه خانواده است.
لازم است تا دادخواستی در دفتر خدمات قضایی به ثبت برسد تا به پرونده رسیدگی شود.
در صورتی که در مورد شرایط سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد سوالاتی دارید یا نیازمند مشاورۀ حقوقی تخصصی در این زمینه هستید با تیم حقوقی دادفروز در ارتباط باشید.
سوالات متداول
- مفهوم حضانت به چه معنا است؟
حضانت به معنای نگهداری فیزیکی و جسمانی و تربیت کودک است.
بعد از اینکه کودک متولد شد این موضوع به عنوان یک حق و تکلیف بر عهده پدر و مادر قرار میگیرد.
- شرایط سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد چیست؟
در صورتی که اعتیاد پدر مضر باشد میتواند موجبی برای سلب حضانت از او باشد.
تصمیم توسط دادگاه و قاضی رسیدگیکننده به پرونده اتخاذ خواهد شد.
اگر اعتیاد پدر بر محیط زندگی و رفاه و ایمنی طفل اثر منفی و مخرب گذاشته باشد به حکم دادگاه حضانت از پدر سلب خواهد شد.
- مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای سلب حضانت به دلیل اعتیاد کجاست؟
دادگاه خانواده مرجع صالح برای رسیدگی به چنین دعوایی است.
حکم صادره از این دادگاه در دادگاه تجدید نظر استان قابل تجدید نظرخواهی است.
در این زمینه دادگاه پس از آنکه طرفین را برای تشکیل یک جلسه دادرسی دعوت نمود و ادلۀ طرفین را بررسی کرد مبادرت به صدور حکم میکند.
|
بدون دیدگاه