نحوه صحیح تنظیم قرارداد چگونه است؟ در دنیای امروز که تعاملات تجاری و مدنی با سرعت بالایی رو به افزایش هستند، تنظیم قرارداد صحیح یکی از مهمترین ابزارهای حقوقی برای تضمین حقوق طرفین و پیشگیری از اختلافات احتمالی در آینده است.
متأسفانه بسیاری از دعاوی حقوقی ناشی از تنظیم غیرحرفهای یا ناقص قراردادها است؛ قراردادهایی که یا فاقد شفافیت لازم و کافی هستند یا نکات مهم در آنها بیان نشده است.
در این مطلب به بررسی نحوه تنظیم صحیح قرارداد و نقش آن در جلوگیری از بروز دعاوی حقوقی در آینده میپردازیم.
فهرست مطالب
- 1 اهمیت تنظیم دقیق قرارداد و تبعات سهلانگاری در آن
- 2 نحوه صحیح تنظیم قرارداد
- 3 اشتباهات رایج در تنظیم قراردادها و تبعات آنها
- 3.1 تنظیم قرارداد بدون مشاوره حقوقی
- 3.2 استفاده از نمونه قراردادهای آماده بدون ویرایش
- 3.3 ابهام یا سکوت در مورد برخی شرایط مهم
- 3.4 عدم تعیین روش حل اختلاف
- 3.5 امضای ناقص یا عدم مهر زدن در قرارداد
- 3.6 نادیده گرفتن قوانین خاص در موضوع قرارداد
- 3.7 نقش مشاور حقوقی در تنظیم قراردادهای بینقص
- 3.8 نتیجهگیری
- 3.9 سوالات متداول
- 4 مشاوره و ارزیابی
اهمیت تنظیم دقیق قرارداد و تبعات سهلانگاری در آن
تنظیم صحیح قرارداد نه تنها موجب تضمین اجرای تعهدات میشود، بلکه مهمترین ابزار پیشگیری از سوءتفاهم و اختلاف نظر در آینده است.
بسیاری از افراد تصور میکنند که قراردادی ساده و کوتاه میتواند کافی باشد، در حالی که نادیده گرفتن مفاد کلیدی مانند ضمانت اجرا، شرایط فسخ، تعهدات متقابل، مرجع حل اختلاف و… میتواند زمینهساز مشکلاتی بزرگ در آینده شود.
نحوه صحیح تنظیم قرارداد
تنظیم یک قرارداد به ظاهر ساده، میتواند سرنوشت مالی، حقوقی و حتی اعتباری افراد و شرکتها را رقم بزند.
بسیاری از دعاوی مطرح در دادگاهها، ریشه در قراردادی دارند که در ابتدا بهدرستی و با دقت تنظیم نشده است.
در این بخش به بررسی اصولی میپردازیم که رعایت آنها، اساس نحوه صحیح تنظیم قرارداد را تشیکل میدهد.
شفافسازی کامل اطلاعات طرفین قرارداد
هر قراردادی باید با مشخصات دقیق و کامل طرفین آغاز شود.
اگر طرفین حقیقی هستند، اطلاعاتی چون نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کد ملی، شماره تماس و آدرس درج شود.
در مورد اشخاص حقوقی، ذکر شناسه ملی، شماره ثبت، آدرس دفتر مرکزی و معرفی نماینده قانونی الزامی است.
تعیین دقیق و غیرمبهم موضوع قرارداد
موضوع قرارداد باید با تمام جزئیات آن توضیح داده شود.
به عنوان مثال، اگر قرارداد مربوط به فروش کالا است، نوع، تعداد، کیفیت، برند، نحوه تحویل و ضمانت آن باید شفاف باشد.
هرگونه ابهام میتواند منجر به تفسیر دوگانه و اختلاف شود.
معین نمودن زمان، مبلغ و نحوه پرداخت
مبلغ قرارداد باید دقیقاً ذکر شود.
شرایط پرداخت، تاریخها، نحوه پرداخت (نقدی، چک، واریز بانکی) و ضمانت حسن انجام آن نیز بخش مهمی از قرارداد است.
حتی جریمه تأخیر در پرداخت یا تخفیف در صورت پرداخت زودهنگام نیز میتواند لحاظ شود.
تعریف دقیق تعهدات و وظایف دو طرف
در نحوه صحیح تنظیم قرارداد، باید مشخص شود که هر طرف چه تعهداتی دارد، چه کارهایی موظف است انجام دهد، چه محدودیتهایی دارد و چه مسئولیتهایی بر عهده دارد.
این بخش بیشتر اختلافات را کاهش میدهد و حتی از بین میبرد.
پیشبینی شرایط فورسماژور
حوادث غیرمنتظره مانند سیل، زلزله، شیوع بیماریها یا تصمیمات دولتی میتوانند اجرای قرارداد را مختل کنند.
در قرارداد باید شرایط قوه قاهره تعریف و راهکار مواجهه با آنها پیشبینی گردد.
تعیین مرجع حل اختلاف
بسیاری از قراردادها فاقد بند داوری یا تعیین مرجع صالح هستند.
شما میتوانید توافق کنید که اختلافات در شورای حل اختلاف، دادگاه، داور مرضیالطرفین یا حتی از طریق میانجیگری حقوقی حل شود.
این کار، روند دادرسی را در آینده تسهیل میکند.
پیشبینی ضمانت اجرا
در صورتیکه یکی از طرفین از انجام تعهدات خود سرباز زد، باید پیامد آن مشخص باشد؛ مثلاً جریمه مالی، فسخ قرارداد یا پرداخت خسارت.
ضمائم و پیوستها
هر نوع سند، نقشه، لیست قیمت، نامه یا مدرکی که به قرارداد وابسته است، باید در قرارداد نامبرده شده و ضمیمه گردد.
تمام صفحات قرارداد و ضمائم باید توسط طرفین امضا یا مهر شود.
اشتباهات رایج در تنظیم قراردادها و تبعات آنها
عدم اطلاع کافی از حقوق و الزامات قانونی در تنظیم قرارداد، باعث بروز اشتباهاتی میشود که در آینده هزینههای سنگینی بر دوش افراد خواهد گذاشت.
این اشتباهات رایج در پروندههای متعددی که به موسسه حقوقی ما ارجاع داده میشوند، بهوضوح قابل مشاهده است.
تنظیم قرارداد بدون مشاوره حقوقی
بسیاری از افراد بهاشتباه تصور میکنند تنظیم قرارداد امری ساده است و نیازی به وکیل یا مشاور حقوقی ندارد.
در حالی که نکات حقوقی بسیاری در هر بند از قرارداد نهفته است که بیتوجهی به آن میتواند خسارات مالی سنگینی به بار آورد.
استفاده از نمونه قراردادهای آماده بدون ویرایش
در فضای اینترنت انواع نمونه قرارداد موجود است اما بدون تطبیق این نمونهها با شرایط خاص طرفین، استفاده از آنها میتواند فاجعهبار باشد.
هیچ دو قراردادی دقیقاً شبیه به هم نیستند.
ابهام یا سکوت در مورد برخی شرایط مهم
بسیاری از قراردادها درباره زمان تحویل، ضمانت اجرا، شرایط فسخ یا موارد تأخیر سکوت کردهاند.
در چنین شرایطی هر طرف سعی دارد از این ابهام به نفع خود استفاده کند که منجر به اختلاف میشود.
عدم تعیین روش حل اختلاف
اگر در قرارداد محل رسیدگی به اختلاف تعیین نشده باشد، دعوا ممکن است در شهری دیگر یا مرجعی نامناسب مطرح شود که این موضوع هزینه و زمان طرفین را هدر میدهد.
امضای ناقص یا عدم مهر زدن در قرارداد
باید گفت امضا نکردن همه صفحات، نداشتن اثر انگشت یا مهر رسمی شرکت، میتواند اعتبار قرارداد را زیر سوال ببرد و در محاکم موجب ضعف مستندات طرف مقابل شود.
نادیده گرفتن قوانین خاص در موضوع قرارداد
برخی قراردادها (مانند قراردادهای مشارکت، پیمانکاری، فروش املاک یا استخدام) مشمول قوانین خاص هستند.
عدم آشنایی با این قوانین باعث باطل شدن قرارداد یا غیرقابل اجرا بودن آن میشود.
نقش مشاور حقوقی در تنظیم قراردادهای بینقص
تنظیم قرارداد در ظاهر ممکن است امری ساده و روتین بهنظر برسد، اما در عمل، جزئیات حقوقی فراوانی در آن نهفته است که تنها با دانش تخصصی قابل شناسایی و مدیریت هستند.
بسیاری از اختلافات حقوقی که در مراجع قضایی مشاهده میشوند، ریشه در قراردادهایی دارند که بدون نظارت یا دخالت مشاور حقوقی تنظیم شدهاند.
نقش مشاور حقوقی در این زمینه، فراتر از نگارش صرف متن قرارداد است.
او کسی است که با آگاهی از قوانین موضوعه، عرف تجاری، رویه قضایی و شرایط خاص هر رابطه حقوقی، ساختار قراردادی را به گونهای طراحی میکند که از بروز اختلاف جلوگیری کرده و در صورت بروز نیز، راهحلهای روشن و قابل اجرا در قرارداد تعبیه شده باشد.
مشاور حقوقی، مشاوری قابل اعتماد است که هر بند از قرارداد را از منظر حقوقی بررسی میکند.
او میداند که یک واژه مبهم یا یک عبارت دوپهلو، در آینده میتواند منشاء نزاع شود.
بنابراین با دقت و تجربه، متن قرارداد را پالایش میکند تا هر بند دارای انسجام، صراحت و قابلیت اجرا باشد.
همچنین اگر طرفین در موقعیتی نابرابر از لحاظ قدرت مذاکره قرار داشته باشند، نقش مشاور در حفظ تعادل و انصاف در مفاد قرارداد بسیار پررنگ میشود.
از سوی دیگر، قراردادهای تجاری و بین شرکتی اغلب دارای پیچیدگیهایی در زمینه تعهدات مالی، ضمانتاجرا، فسخ، فورس ماژور و موارد مشابه هستند.
در اینجا است که حضور مشاور حقوقی، قرارداد را از یک توافق ساده به سندی مستحکم و حقوقی تبدیل میکند که توان ایستادگی در برابر آزمونهای قضایی یا اختلافات آینده را دارد.
افزون بر این، مشاور حقوقی با بررسی دقیق پیشینه طرفین، شرایط بازار و الزامات قانونی، خطرهای احتمالی را به درستی شناسایی و مدیریت میکند.
نتیجهگیری
در نهایت، باید توجه داشت که صرف استفاده از قراردادهای آماده یا الگوبرداری از نمونههای اینترنتی نمیتواند جایگزین تجربه و دانش یک مشاور حقوقی شود.
انتخاب مشاور حقوقی مجرب، نوعی سرمایهگذاری پیشگیرانه است که از بسیاری هزینههای آتی جلوگیری میکند.
بنابراین، اگر تنظیم یک قرارداد مهم در پیش دارید، همراهی یک مشاور حقوقی متخصص نه تنها توصیهشده، بلکه ضرورتی اجتنابناپذیر است.
این همان نقطهای است که مشاوره حقوقی از یک خدمت لوکس به یک نیاز حیاتی تبدیل میشود.
نحوه صحیح تنظیم قرارداد یکی از مهمترین اقداماتی است که هر فرد یا مجموعه برای تضمین حقوق خود باید انجام دهد.
قراردادی که با دقت و توجه به جزئیات حقوقی تنظیم شده باشد، میتواند از بسیاری از مشکلات حقوقی، دعاوی پرهزینه و تضییع حقوق جلوگیری کند.
تیم حقوقی دادفروز آماده است تا با ارائه خدمات مشاوره و تنظیم قراردادهای حرفهای، به شما کمک کند تا با اطمینان کامل وارد تعاملات حقوقی شوید.
سوالات متداول
- آیا تنظیم قرارداد توسط خود فرد بدون حضور وکیل کافی است؟
در موارد ساده شاید پاسخ مثبت باشد، اما برای معاملات مهم، استفاده از وکیل توصیه میشود تا از بروز ایرادات حقوقی جلوگیری شود.
- اگر طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرد، آیا بدون بند خسارت میتوان اقدام کرد؟
امکان اقدام وجود دارد اما در صورت پیشبینی خسارت در قرارداد، اثبات و مطالبه آن آسانتر خواهد بود.
- آیا قرارداد شفاهی اعتبار دارد؟
بله، اما اثبات آن دشوار است. قرارداد کتبی همواره مطمئنتر و قابل استنادتر است.
برای دریافت مشاوره تخصصی در زمینه تنظیم قراردادهای حرفهای، با تیم حقوقی دادفروز تماس بگیرید. ما در کنار شما هستیم تا مسیر حقوقی شما مطمئن و بدون دغدغه طی شود.
خانه ای را اجاره داده ایم و در مشاور املاک با کد رهگیری تنظیم شده
مستاجر یک سوم پول پیش را داده و قرار بود پس از پرداخت کامل کلید تحویل شود
از تاریخ اجاره ۱۰ روز گذشته و هنوز الباقی پول پیش را پرداخت نکرده و کلید هم داده نشده
ایا میتوانیم یکطرفه فسخ کنیم و الباقی پول پیش را پس بدهیم؟
یا باید از طریق شورا حل اخنلاف اقدام شود؟
سلام آیا در صورت فوت پسر متاهل دارای فرزند، قبل از مادرش، پس از فوت مادر ارث به وارثین مادر میرسد یا خیر؟
سلام
اثبات مالکیت مغازهای که قولنامه ای معامله شده و قولنامه هم در دسترس نیست چطور انجام میشه؟
سلام پدر من شناسنامه من برادرمو باهم عوض کرده یعنی سن برادر بزرگترم داخل شناسنامه منه از من هم داخل شناسنامه برادرمه میشه کاریش کرد خیلی به مشکل خوردم من لطفلا راهنمایم کنید مرسی
واحد پایین خانه ام را به ۳ نفر که در قرارداد عینا ذکر شده، اجاره دادم. اما ایشان چهار نفر هستند. دوبار احظاریه ارسال کردم، اما اصلا توجه نمیکنه و قصد تخلیه نداره . سوالم این هست آیا بدون وکیل و با در دست داشتن عکس و فیلم ورود هر روز نفر چهارم میتوانم دستور تخلیه بگیرم؟
سلام،درسال۹۹ماده۱۰۰اعلام قلع وقمع برای مغازه ام صادرکردوبنده ازروی ناآگاهی به دیوان عدالت اعتراض نکردم،لذالآن میتوانم اعتراض کنم